Bộ Tài chính rút đề xuất áp thuế 20% đối với lãi ròng chứng khoán

Bộ Tài chính rút đề xuất áp thuế 20% đối với lãi ròng chứng khoán

Trong dự thảo mới nhất của Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) vừa gửi Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Tài chính đã hoàn thiện phương án thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn và chuyển nhượng chứng khoán sau khi tiếp thu nhiều ý kiến khác nhau từ chuyên gia và thị trường.

Theo đó, đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán, Bộ Tài chính quyết định rút lại đề xuất áp dụng thuế suất 20% trên phần thu nhập chịu thuế. Thay vào đó, cơ quan này đề xuất giữ nguyên quy định hiện hành là áp dụng thuế suất 0,1% trên giá trị chuyển nhượng của từng lần giao dịch.

Trước đó, Bộ Tài chính đề xuất thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyền nhượng chứng khoán của cá nhân cư trú được xác định bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 20%.

Trong đó, thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng chứng khoán được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán trong kỳ tính thuế (theo năm).

Cơ chế áp dụng 20% trên phần thu nhập ròng từng được coi là phương án phù hợp hơn với bản chất của thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, mức thuế suất này bị đánh giá là quá cao, có nguy cơ làm giảm thanh khoản và ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán. Trong khi đó, duy trì mức 0,1% trên giá trị chuyển nhượng lại dẫn đến bất cập là nhiều nhà đầu tư vẫn phải nộp thuế ngay cả khi bán lỗ.

Trong trường hợp không xác định được giá mua và chí phí liên quan đến việc chuyển nhượng chứng khoán thì thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán được xác định bằng giá bán chứng khoán nhân với thuế suất 0,1% theo từng lần chuyển nhượng

Chính vì vậy, việc Bộ Tài chính quay về phương án hiện hành được xem là lựa chọn nhằm giữ ổn định chính sách và tránh tạo thêm biến động trên thị trường.

Riêng đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn, tại dự thảo vừa gửi Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Tài chính đề xuất 2 cách tính thuế.

Theo quy định hiện hành, thu nhập từ chuyển nhượng vốn của cá nhân cư trú phải nộp thuế 20% trên thu nhập chịu thuế từng lần, trong đó thu nhập chịu thuế được tính bằng giá bán trừ giá mua và chi phí liên quan. Tuy nhiên, trên thực tế nhiều trường hợp không thể xác định rõ giá mua hoặc chi phí, hoặc thậm chí khai bằng với giá bán để tránh thuế, gây khó khăn cho quản lý và thất thu ngân sách.

Để khắc phục tình trạng trên, Bộ Tài chính đề xuất vẫn giữ quy định về thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn được xác định bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 20% theo từng lần chuyển nhượng đối với các trường hợp có đầy đủ hồ sơ, chứng từ xác định giá mua.

Đồng thời, Bộ cũng đề xuất bổ sung phương án tính thuế thu nhập cá nhân trực tiếp bằng 2% trên giá bán, áp dụng thống nhất cho cả cá nhân cư trú và không cư trú nếu không xác định được giá mua và chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng vốn

Lý giải cho đề xuất trên, Bộ Tài chính cho biết ở nhiều quốc gia, hầu hết các khoản thu nhập từ vốn đều phải nộp thuế. Tuy nhiên cách thức và phương thức thu thuế của các nước cũng rất khác nhau.

Theo đó, một số quốc gia thu trên giá trị chuyển nhượng nhưng một số quốc gia khác lại thu trên phần chênh lệch giữa giá mua và giá bán; thậm chí phân biệt giữa chứng khoán niêm yết và chưa niêm yết. So với các thông lệ này, phương án của Việt Nam được cho là cân bằng giữa yêu cầu quản lý thuế và khả năng thực hiện của người nộp.

Phương Linh