Bộ TN&MT yêu cầu Đồng Nai thu hồi kết luận thanh tra về HTX Gò Me

Mới đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại của Hợp tác xã Dịch vụ sản xuất nông nghiệp Gò Me (TP Biên Hòa, Đồng Nai; gọi tắt là HTX Gò Me) về Kết luận thanh tra (KLTT) của Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai (về thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật về quản lý sử dụng đất, xây dựng, đầu tư đối với HTX Gò Me).

Đồng Nai kết luận HTX Gò Me có nhiều sai phạm

Theo đó, ngày 11-3-2022, Thanh tra tỉnh Đồng Nai có KLTT về việc chấp hành quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng đất, xây dựng, đầu tư đối với HTX Gò Me.

HTX Gò Me được thành lập vào năm 1983, trên cơ sở sáp nhập từ 3 tập đoàn sản xuất. Năm 1984, HTX Gò Me đi vào hoạt động với tổng diện tích đất do 3 tập đoàn đóng góp để HTX quản lý được giao khoán cho các xã viên. Sau đó, Nhà nước thu hồi để thực hiện các dự án nên HTX chỉ còn trực tiếp quản lý, sử dụng gần 6 ha.

Kết luận thanh tra xác định đến năm 2019, HTX Gò Me mới đăng ký kê khai gần 2 ha với 23 thửa đất, số còn lại vẫn chưa kê khai là không đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013.

Hợp tác xã sử dụng đất chưa có hiệu quả, không quản lý đối với diện tích đất đã giao khoán, việc kê khai để UBND TP Biên Hòa cấp 73 sổ đỏ cho các xã viên không đúng quy định của Luật Đất đai 2013...

HTX Gò Me đang quản lý khu đất "vàng" giữa TP Biên Hòa. Ảnh: VŨ HỘI.

Sau khi có KLTT, đại diện HTX Gò Me đã có đơn khiếu nại toàn bộ nội dung trong KLTT gửi cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai, Thanh tra Chính phủ.

Theo HTX Gò Me thì hồ sơ nguồn gốc đất, năm 1978, Ban Nông hội và Ban Nông nghiệp của phường Thống Nhất (TP Biên Hòa) đã vận động bà con nông dân tự nguyện làm đơn xin tham gia và kê khai diện tích của gia đình đất đưa vào làm ăn tập thể.

Năm 1997, Hợp tác xã căn cứ vào các quy định của Chính phủ và Thông tư của Bộ Kế hoạch và Đầu tư để xã viên thuê đất tự đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Hợp tác xã Gò Me lập biên bản đánh giá hiện trạng sử dụng đất và kiến nghị cấp giấy cho các xã viên. Năm 2003, UBND tỉnh Đồng Nai có văn chấp thuận và cấp 73 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình xã viên TP Biên Hòa.

Tháng 6-2022, Thanh tra Chính phủ có văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai đề nghị xem xét, giải quyết xử lý khiếu nại của HTX Gò Me. Trong văn bản, Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ những lưu ý xem xét một số nội dung, quy định pháp luật mà Thanh tra tỉnh Đồng Nai chưa lưu ý khi ban hành kết luận.

Tuy nhiên, ngày 18-10-2023, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành quyết định bác toàn bộ nội dung khiếu nại của HTX Gò Me. Không đồng ý với quyết định bác khiếu nại, HTX Gò Me gửi đơn khiếu nại lên Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Bộ TN&MT yêu cầu thu hồi kết luận thanh tra

Sau khi xác minh, đối thoại, thu thập hồ sơ, Bộ TN&MT xác định HTX Gò Me trực tiếp quản lý, sử dụng là hơn 16 ha; trong đó có hơn 3,2 ha đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với mục đích sản xuất, kinh doanh. Vì vậy, HTX sử dụng vào mục đích kinh doanh và giấy chứng nhận, công trình xây dựng được cấp giấy phép xây dựng.

Tuy nhiên, KLTT tỉnh Đồng Nai lại cho rằng: “Hợp tác xã Gò Me sử dụng đất là không đúng mục đích” là không phù hợp.

Trong KLTT, tỉnh Đồng Nai lại cho rằng: “HTX Gò Me không đăng ký kê khai, xin cấp Giấy chứng nhận đối với diện tích đất đang quản lý từ khi thành lập vào năm 1984 đến thời điểm năm 1999 là vi phạm Luật Đất đai năm 2013”.

Tuy nhiên, Bộ TN&MT xác định từ năm 1984 đến năm 1999, nhà nước chưa tổ chức kê khai, đăng ký, cấp giấy chứng nhận cho HTX nên HTX Gò Me chưa kê khai, đăng ký và xin cấp giấy chứng nhận. Do đó, kết luận thanh tra về nội dung này là không đúng.

Về nội dung cấp 73 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Thanh tra tỉnh Đồng Nai cho rằng: “Việc UBND TP Biên Hòa cấp 73 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với 73 thửa đất cho các hộ gia đình, cá nhân nhận giao khoán là vi phạm Luật Đất đai 2013”.

Nhưng qua xác minh, Bộ TN&MT nhận thấy đất do hộ gia đình, cá nhân đưa vào HTX và đã sử dụng ổn định, không tranh chấp.

Sau khi kết thúc thời hạn giao khoán đất vào năm 2003, HTX Gò Me không tiếp tục thực hiện ký kết các Bảng giao khoán đất, các hộ dân tiếp tục sử dụng đất và không bị ràng buộc với HTX Gò Me.

Do đó, việc các hội viên sử dụng đất thuộc trường hợp sử dụng đất ổn định trước ngày 1-7-2004, được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo đúng quy định của Luật Đất đai năm 2002, 2013 và 2024.

Từ nội dung trên, Bộ TN&MT yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi, hủy bỏ những nội dung không phù hợp quy định pháp luật tại Kết luận thanh tra ngày 11-3- 2022 của Chủ tịch UBND tỉnh tỉnh Đồng Nai, do việc ban hành những nội dung trong Kết luận thanh tra này là chưa phù hợp với quy định của pháp luật.

VŨ HỘI