Bộ trưởng Bộ Công Thương nói về nguyên nhân cây xăng đóng cửa, bán giới hạn
Sáng 5/11, tại Phiên chất vấn và trả lời chất vấn, đại biểu Quốc hội tiếp tục yêu cầu các Bộ trưởng làm rõ về việc thiếu hụt xăng dầu trên cả nước, nhất là tại TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Diễn biến mới trên thế giới ảnh hưởng đến cung ứng xăng dầu
Chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ, ĐB Quốc hội Lê Hoàng Anh (Đoàn tỉnh Gia Lai) cho biết, ngân sách Nhà nước đã bảo đảm cho các hoạt động của thanh tra và thanh tra được trích một phần số tiền từ các khoản thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi nộp ngân sách Nhà nước. Theo số liệu của Thư viện Quốc hội cung cấp từ nguồn của Bộ Tài chính cho biết, cơ quan Thanh tra Chính phủ trong năm năm vừa qua 2016 đến 2020 đã được thụ hưởng 388.000 triệu đồng.
Từ đó, ĐB Lê Hoàng Anh đề nghị Thanh tra Chính phủ cho biết việc đã bao giờ thanh tra việc sử dụng nguồn kinh phí này chưa? Đồng thời đánh giá việc trích lập, sử dụng kinh phí này như thế nào?
Bên cạnh đó, ĐB Lê Hoàng Anh cho rằng hiện nay nhiều cây xăng ở TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh không bán hoặc bán rất ít, giới hạn chỉ 500.000 đến 600.000 đối với một ô tô đã gây bức xúc cho người dân. ĐB Lê Hoàng Anh đề nghị Thanh tra Chính phủ cho biết đã chỉ đạo thanh tra đột xuất việc cung ứng xăng dầu tại hai TP này chưa? ĐB Lê Hoàng Anh cũng chuyển câu hỏi này đến Bộ trưởng Bộ Công Thương.
Trả lời về vấn đề khan hiếm xăng, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, ngành đang thực hiện Nghị định Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ giao, tiến hành thanh tra về công tác xăng dầu hiện nay. Ngành đang triển khai phối hợp với ngành Công thương để đảm bảo bình ổn cung ứng xăng dầu.
Trả lời thêm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết vấn đề xăng dầu đã được báo cáo đầy đủ tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội ngày 28/10 vừa qua.
Theo đó, Bộ trưởng đã nhận định tình hình, phân tích nguyên nhân và có giải pháp. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu rõ đến nay nhóm giải pháp đề ra vẫn còn nguyên giá trị. Tuy nhiên những ngày qua, tình hình thế giới và trong nước có những diễn biến mới.
"Những ngày qua, nguồn cung xăng dầu thế giới ngày càng khan hiếm. Tỷ giá ngoại tệ liên tục thay đổi, tăng cao trong tuần cao qua ảnh hưởng đến doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu. Cùng với đó, việc tiếp cận vốn ngoại tệ để được bảo lãnh nhập hỗ trợ thanh toán của các doanh nghiệp đầu mối và thương nhân phân phối cũng còn khó khăn bởi là do nhiều doanh nghiệp không đáp ứng được điều kiện cho vay và bảo lãnh của các ngân hàng của. Do đó, tình trạng đứt gãy ích cục bộ nguồn cung trong hệ thống tiếp tục diễn ra thêm ở một số nơi” - Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên thông tin.
Về giải pháp, Bộ trưởng Bộ Công Thương nêu rõ, trước tình hình trên, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành chức năng vào cuộc và các ngành chức năng đều đã và đang làm tốt hơn chức trách, nhiệm vụ của mình, sự phối hợp giữa Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước và các ngành chức năng đã hiệu quả hơn.
Ngay trong chiều 4/11, Bộ Công Thương đã có ý kiến đồng thuận với Bộ Tài chính để trong kỳ điều hành ngày 11/11 tới thì sẽ cập nhật những chi phí phát sinh. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo cụ thể cho các ngân hàng thương mại xem xét, giải quyết đối với những doanh nghiệp khó khăn trong việc tiếp cận vốn và bảo lãnh cho việc thanh toán.
“Mặt khác, Bộ Công Thương đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường trong cả nước phối hợp với cơ quan chức năng tại địa bàn tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý theo quy định hiện hành. Bộ đã có văn bản đề nghị chính quyền các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước theo thẩm quyền và phối hợp với Bộ Công Thương cũng như các bộ ngành để giải quyết một cách dứt điểm” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho hay.
Bộ trưởng Bộ Công Thương bày tỏ hy vọng với những nỗ lực trên thì trong những ngày tới tình hình xăng dầu cơ bản được giải quyết.
Quy định về điều hành xăng dầu hiện nay đã lạc hậu?
Tranh luận về vấn đề này, ĐB Quốc hội Nguyễn Anh Trí (đoàn TP Hà Nội) đánh giá cao sự nỗ lực của Bộ Công Thương trong việc khắc phục tình trạng rối loạn thị trường xăng dầu ở Việt Nam. Tuy nhiên thực tế cho thấy, quy định của Nghị định 95/2021/NQ-CP của Chính phủ đã lạc hậu, nó không phù hợp.
ĐB Nguyễn Anh Trí đề nghị Bộ Công Thương xem xét. Bên cạnh đó, vấn đề là về cấp các loại giấy phép trong thời gian qua, đai biểu cho rằng, Bộ đã cấp phép quá nhiều đầu mối xuất, nhập khẩu xăng dầu dẫn đến hệ lụy khó quản lý. “Đề nghị Bộ xem xét lại vấn đề này” - ĐB Nguyễn Anh Trí nói.
Trả lời phần tranh luận, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nêu rõ, điều hành giá xăng dầu phải thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành. Theo đó, 10 ngày một lần điều chỉnh giá xăng dầu một lần và căn cứ điều chỉnh là tính giá bình quân 10 ngày trước của thị trường thế giới. Đây là quy định thực hiện trong lúc bình thường.
“Tuy nhiên, như đã phát biểu trước Quốc hội vào ngày 28/10, thị trường xăng dầu có những dị biệt, nhất là trong bối cảnh thế giới hỗn loạn, cho nên quy định trên đã bộc lộ những khiếm khuyết” - Bộ trưởng nói.
Chính phủ đã nhận thấy điều này và đã chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các bộ ngành nghiên cứu để sửa Nghị định 95 phù hợp với thực tiễn. "Thế giới thay đổi hằng ngày, thậm chí là hàng giờ nên dù có cố gắng đến đâu thì quy định pháp luật bao giờ cũng có độ trễ so với thực tiễn” - Bộ trưởng nhấn mạnh.
Về việc cấp phép kinh doanh xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Công Thương làm rõ, việc cấp phép thực hiện theo đúng quy định hiện hành. Tuy nhiên thực tế Ban Cán sự và lãnh đạo Bộ chủ trương không cấp mới thêm mà chỉ cấp đổi giấy phép.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên làm rõ, hệ thống kinh doanh xăng dầu của nước ta hiện nay đa tầng nấc dẫn đến rối, nhất là trong bối cảnh phức tạp như hiện nay và dẫn đến làm tăng chi phí. Do đó, trong thời gian tới, cần xem xét sắp xếp lại hệ thống từ doanh nghiệp đầu mối cho đến đại lý và đến cửa hàng bán lẻ.