Bộ trưởng Công Thương 'thấy tiếc và bức xúc' khi chưa giảm được giá điện
'Chúng tôi thấy tiếc và bức xúc khi chưa giảm được giá điện nhưng tới đây hình thành thị trường cạnh tranh thì công khai, đảm bảo giá điện có lên, có xuống…' – Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nói.
Sáng nay, 7-9, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức phiên giải trình thực trạng, giải pháp phát triển điện lực đến năm 2030 nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.
Đặt câu hỏi với Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu, chủ trương của Đảng là vận hành ngành điện theo kinh tế thị trường, kể cả giá điện đầu vào và giá bán. Thế nhưng, thực tế hiện nay giá điện chưa bám sát kinh tế thị trường.
"Điều này có làm giảm động lực phát triển của điện năng?" - ông Hiển đặt chất vấn.
Tương tự, đại biểu Hoàng Quang Hàm - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách nêu vấn đề từ năm 2011 tới nay đã có 9 lần điều chỉnh giá bán lẻ điện song chỉ tăng chứ chưa bao giờ giảm.
Vì thế, đại biểu này đề nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương giải trình ý kiến cho rằng, Bộ Công Thương chưa nỗ lực hết mình để giảm giá thành bán lẻ điện năng, giá điện chưa hợp lý.
Giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, theo đề án Thủ tướng phê duyệt vào năm 2011 thì thị trường điện cạnh tranh được xây dựng theo lộ trình có 3 cấp độ.
Thứ nhất là thị trường phát điện cạnh tranh, chúng ta bắt đầu thực hiện năm 2011. Thứ hai là thị trường bán buôn điện canh tranh, triển khai từ 2018. Thứ ba là bán lẻ cạnh tranh dự kiến tới năm 2024 mới bắt đầu thực hiện sau khi có tổng kết thí điểm từ năm 2021 - 2024 để đảm bảo ổn định và tính khả thi hiệu quả của mô hình này.
“Đến lúc đó thật sự có giá điện theo cơ chế thị trường” – Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói. Ông lý giải, điều đó có nghĩa đến năm 2024 thực tế mới là thị trường hoàn chỉnh và giá điện vận hành theo đúng cơ chế thị trường.
Khi đó, người sử dụng điện cho dù là sản xuất hay tiêu dùng sinh hoạt đều trực tiếp ký hợp đồng với phân phối bán điện giá rẻ. “Cơ chế điện này có tăng có giảm theo đúng kinh tế thị trường. Nhà nước chỉ quản lý các phí của hệ thống truyền tải và phân phối” – Bộ trưởng nói.
Theo người đứng đầu ngành Công Thương, thời gian vừa qua, mặc dù mong muốn xây dựng giá điện theo cơ chế thị trường nhưng theo Luật Giá thì vai trò của Nhà nước phải điều tiết giá, trong đó có cả những vấn đề hỗ trợ cho các đối tượng xã hội, người nghèo...
Về vấn đề giá điện chỉ tăng chứ không giảm trong thời gian qua, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, thực tế, khi thực hiện thị trường điện cạnh tranh chưa có cơ hội để cân đối và đảm bảo giá thành của giá điện sản xuất của Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các doanh nghiệp đầu tư. Vì thế, người tiêu dùng và người sử dụng điện chưa có cơ hội được hưởng cơ chế điện giá giảm...
“Chúng tôi cũng thấy tiếc và bức xúc khi chưa giảm được giá điện nhưng tới đây hình thành thị trường cạnh tranh thì công khai, đảm bảo giá điện có lên, có xuống và phù hợp với vận hành của thị trường” – Bộ trưởng Bộ Công Thương nêu rõ.
Về giải pháp, hiện Bộ Công Thương đang tiếp tục nghiên cứu xây dựng biểu giá bán lẻ điện. Bộ Công thương cũng đang xin ý kiến của dư luận về giá điện bán lẻ bậc thang, cũng như giá bán lẻ điện một giá.