Bộ trưởng GD-ĐT: Nhanh nhất tháng 11 sẽ có phương án một bộ SGK thống nhất

Chiều 22/10, Quốc hội thảo luận tổ về 3 dự án: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi).

Dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục theo hướng quy định Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa (SGK) sử dụng thống nhất trong phạm vi toàn quốc. Đồng thời, Chính phủ quy định việc miễn phí SGK cho học sinh.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) nhấn mạnh, việc thống nhất một bộ SGK chắc chắn phải làm. Tuy nhiên, ông đặt vấn đề về dự kiến sử dụng bộ sách nào và thời gian thực hiện.

Theo kế hoạch, từ năm học 2026-2027 sẽ sử dụng một bộ sách giáo khoa thống nhất. Ông cho rằng như vậy "gấp quá" bởi đã gần hết năm 2025. Ông Trí đặt câu hỏi: Đây là vấn đề lớn nhưng tại sao trong dự thảo luật không có quy định? Ông đề nghị xem xét, bổ sung vào dự luật để Bộ GD-ĐT có thể dễ dàng triển khai.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí. Ảnh: Quốc hội

Đại biểu Nguyễn Tuấn Thịnh (đoàn Hà Nội) cũng nhìn nhận nếu từ tháng 9/2026 thực hiện một bộ SGK thống nhất sẽ là "thách thức, rất khó". Tuy nhiên, ông nhấn mạnh phải thực hiện để thể chế hóa Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị.

Ông cho rằng khi cung cấp SGK miễn phí với một bộ SGK thống nhất thì cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu để hướng dẫn thực hiện khả thi. Ông đề xuất nên in SGK tặng cho các nhà trường để cho học sinh mượn. Như vậy vừa miễn phí, vừa tiết kiệm. Trong trường hợp sách bị hư hỏng, học sinh làm mất sẽ phải bồi thường, mua cấp bù. Khi đó, việc thực hiện chủ trương miễn phí sách giáo khoa sẽ thuận lợi.

Về quy định Hội đồng quốc gia thẩm định và Bộ trưởng Bộ GD-ĐT phê duyệt SGK, ông Thịnh đề nghị gộp lại, giao Chính phủ quy định chi tiết.

Đại biểu Trần Văn Sáu (đoàn Đồng Tháp) cũng ủng hộ bộ SGK thống nhất, khi thực tế có rất nhiều phàn nàn về SGK.

"Có nghịch lý món nào thực hiện xã hội hóa thì giá đều giảm, nhưng riêng SGK khi xã hội hóa giá lại càng tăng. Vì vậy khi thực hiện chọn bộ SGK thống nhất cả nước, cần quy định rõ khâu nào xã hội hóa, khâu nào Nhà nước làm", đại biểu đặt câu hỏi.

Ông cho rằng, Nhà nước nên thực hiện vai trò chủ đạo trong việc xây dựng và áp dụng thống nhất một bộ SGK trên cả nước.

Về thẩm định SGK, đại biểu Ma Thị Thúy (đoàn Tuyên Quang) nhận định “hoàn toàn phù hợp”, nhưng cần có quy định để bảo đảm tính độc lập, minh bạch trong quy trình thẩm định, tránh tình trạng vừa quản lý, vừa thẩm định.

“Nên có tiêu chuẩn rõ ràng với thành viên hội đồng và ưu tiên đội ngũ chuyên gia, nhà giáo có kinh nghiệm, không có lợi ích liên quan đến các nhà xuất bản”, bà Thúy nêu quan điểm.

Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu giải trình chiều nay. Ảnh: Phạm Thắng

Phát biểu làm rõ thêm sau đó, Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho rằng đại biểu Nguyễn Anh Trí không nên lo lắng, bởi Bộ đang xây dựng đề án.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, trong đề án có phương án và sẽ xin ý kiến lãnh đạo. "Cố gắng nhanh nhất trong tháng 11 sẽ có phương án", Bộ trưởng cho biết và khẳng định sẽ kịp thực hiện trong năm học 2026-2027.

Trần Thường