Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng: Phát triển công nghiệp văn hóa theo hướng sáng tạo, bản sắc, độc đáo, chuyên nghiệp

Trả lời nhiều câu hỏi được đại biểu Quốc hội nêu trong phiên chất vấn chiều 5/6, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng nhắc lại việc chất vấn không chỉ là thể hiện, đề cao vai trò giám sát của Quốc hội, phản ánh nguyện vọng chính đáng của cử tri với cơ quan quản lý nhà nước mà còn biểu hiện sự quan tâm sâu sắc của Quốc hội đối với vấn đề văn hóa, thể thao và du lịch của nước nhà. Khi Đảng ta xác định "văn hóa là hồn cốt của dân tộc", "văn hóa còn thì dân tộc còn", như nhiều lần Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định.

"Việc chất vấn cũng là sự tương tác giữa đại biểu và đại biểu, bởi bản thân Bộ trưởng cũng là đại biểu Quốc hội và hiểu được những điều mà cử tri nhân dân gửi gắm và mong đại biểu phản ánh", Bộ trưởng nói và cho biết sẽ trả lời lần lượt 10 câu hỏi được đại biểu nêu trước đó.

Phối hợp đồng bộ để "hạ nhiệt" giá vé máy bay

Trả lời chất vấn đại biểu liên quan đến giải pháp hạ giá thành vé máy bay, Bộ trưởng cho biết giá vé máy bay là vấn đề bức xúc thời gian qua. Trách nhiệm chính thuộc về Bộ Giao thông vận tải và Bộ Tài chính, nhưng Bộ VHTTDL cũng không đứng ngoài cuộc.

Trước việc giá vé máy bay tăng ảnh hưởng đến kinh tế - xã hội, trong đó có du lịch, Bộ VHTTDL cũng phối hợp với các bộ, ngành liên quan tham mưu Chính phủ; tiến hành tổ chức hội thảo, tọa đàm lắng nghe ý kiến các hiệp hội du lịch… cho thấy, trong cơ cấu giá tour, giá vé máy bay chiếm 30-40%, làm giảm tính cạnh tranh của các tour du lịch.

Bộ trưởng cho biết, qua làm việc với các bộ, ngành cho thấy, giá vé máy bay tăng vì phụ thuộc vào chi phí dịch vụ ở sân bay; chi phí về giá đầu vào nhiên liệu; một số máy bay phải đi bảo dưỡng, bảo hành theo định kỳ nên số lượng máy bay không nhiều, đã ảnh hưởng đến giá.

Bộ VHTTDL cũng đề xuất và đề nghị Bộ Giao thông, Bộ Tài chính kịp thời báo cáo với cấp có thẩm quyền để xem xét ban hành các chính sách hỗ trợ giảm giá phí điều hành khai thác tại các sân bay, góp phần hạ giá tour.

Đối với các hãng hàng không, đề xuất các doanh nghiệp này cố gắng đảm bảo có máy bay, thiết kế tăng cường các chuyến bay đêm để đảm bảo nhu cầu đi lại cho nhân dân nói chung trong đó có du khách nói riêng.

Bộ VHTTDL cũng đề nghị các doanh nghiệp lữ hành tối ưu hóa trong chương trình tour, xây dựng điểm đến linh hoạt, có thể kết nối xây dựng gói sản phẩm kích cầu du lịch, có sự hỗ trợ lẫn nhau để hạ giá thành.

Những đề xuất trên đã được xem xét, chấp thuận, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo vấn đề này, theo đó từ 28/5, giá vé máy bay trên các tuyến đã bắt đầu hạ nhiệt. Như vậy là đã có kết quả bước đầu.

Du lịch ở các vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã bắt đầu đi đúng hướng

Về các giải pháp đảm bảo du lịch vùng miền núi ở Tây Nguyên nói cho riêng và khu vực nông thôn nói chung, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 922/QĐ-TTg năm 2022 phê duyệt Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 đã giao trách nhiệm cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xem xét nội dung này.

Bộ VHTTDL cũng tích cực phối hợp, trong đó xác định gói sản phẩm du lịch ở lĩnh vực này là dựa trên tài nguyên văn hóa đặc sắc tiêu biểu để thiết kế. Trước mắt xây dựng các điểm du lịch cộng đồng, phù hợp với tập quán, phù hợp với khả năng điều hành và đặc biệt là tính lan tỏa, đoàn kết của đồng bào. Bộ trưởng nêu một số mô hình đã thành công như ở Hòa Bình, Lai Châu, Lào Cai, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, Đắk Nông…

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phiên chất vấn đối với nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch

Bộ trưởng khẳng định, du lịch ở các vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã bắt đầu đi đúng hướng; có rất nhiều sản phẩm độc đáo để thu hút du khách, tuy vậy, chúng ta cũng ta đang đứng trước một số bất cập và được các bộ, ngành nhìn nhận rõ liên quan đến quy hoạch, liên quan đến một số luật như Luật Lâm nghiệp, Luật Đất đai…

Vì vậy, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Quốc hội sửa đổi Luật Đất đai, Luật Lâm nghiệp; Chính phủ cũng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn triển khai Luật Đất đai vừa được Quốc hội thông qua, trong đó có quy định về đất đa mục đích – đây là cơ sở để phát triển du lịch cộng đồng. Tuy nhiên, chính quyền địa phương khi thực hiện các mô hình này cần linh hoạt, không quá cứng nhắc, đảm bảo an ninh trật tự, cho phép khai thác chu kỳ các loại hình sản phẩm này.

Phát triển công nghiệp văn hóa theo hướng sáng tạo, bản sắc, độc đáo, chuyên nghiệp

Đối với chất vấn liên quan đến vai trò của công nghiệp văn hóa trong phát triển du lịch, Bộ trưởng khẳng định, Du lịch văn hóa là một trong các ngành công nghiệp văn hóa được xác định trong Chiến lược các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2022, tầm nhìn đến năm 2030.

Qua tổng kết Quyết định 1755/QĐ-TTg năm 2016 phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, Bộ VHTTDL đã tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ tổ chức Hội nghị toàn quốc lần thứ nhất về phát triển công nghiệp văn hóa dưới sự chủ trì của Thủ tướng. Thủ tướng đã kết luận và đưa ra quan điểm: tư duy phải sắc bén, hành động sắc sảo, lựa chọn tinh hoa để đột phá phát triển.

Với tinh thần đó, Bộ VHTTDL đang tham mưu Thủ tướng sớm ban hành chỉ thị, hiện đang lấy ý kiến bộ, ngành và địa phương, với tinh thần tập trung phát triển công nghiệp văn hóa theo hướng sáng tạo, bản sắc, độc đáo, chuyên nghiệp, lành mạnh, cạnh tranh và bền vững.

Các đại biểu dự phiên chất vấn sáng 6/6.

Bộ trưởng khẳng định, đi theo hướng này, chắc chắn công nghiệp văn hóa sẽ có đóng góp vào GDP; hy vọng đến năm 2030, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, đội ngũ văn nghệ sỹ, công nghiệp văn hóa sẽ đóng góp 7% GDP như mục tiêu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã đề ra.

Để đạt được mục tiêu này, các giải pháp cần được tiến hành đồng bộ, trong đó du lịch văn hóa được coi là một trong những sản phẩm chiếm tỷ trọng nhiều hơn. Thời gian tới tiếp tục tập trung đào tạo nguồn nhân lực, công nghiệp văn hóa, bởi nếu không đào tạo thì sẽ không thành công. Đó là kinh nghiệm quốc tế trong phát triển công nghiệp văn hóa.

Đối với chất vấn liên quan đến giải pháp tháo gỡ khó khăn du lịch đường sông, đường biển, Bộ trưởng cho biết, Việt Nam có lợi thế là bờ biển đẹp, được Đảng và Nhà nước quan tâm; hiện nay chúng ta có 6 cảng dịch vụ để phục vụ cho khách du lịch. Bình quân mỗi năm Việt Nam đón khoảng 300.000 lượt khách bằng đường biển, đem lại nguồn thu khá lớn cho ngành du lịch.

Thời gian tới, sẽ tiếp tục phát huy lợi thế của cảng biển; xây dựng gói sản phẩm để khi du khách di chuyển từ tàu lên đất liền được thăm quan, khám phá, trải nghiệm. Bộ VHTTDL đang hướng dẫn các địa phương có cảng biển xây dựng các tour linh hoạt, sáng tạo. Đồng thời, đề nghị Bộ Giao thông vận tải báo cáo với Chính phủ tiếp tục quan tâm và quy hoạch tổng thể hệ thống cảng biển để tạo điều kiện cho các tàu khách lớn, tàu du lịch lớn được cập cảng, có thêm lượng khách đến Việt Nam.

Tạo ra sản phẩm văn hóa để phát triển di sản văn hóa phi vật thể

Về giải pháp đột phá để bảo vệ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và ngôn ngữ, chữ viết, Bộ trưởng cho biết, các đề án đã trình và báo cáo cấp có thẩm quyền, trong đó cách tiếp cận rất quan trọng, trong đó phải nâng cao nhận thức, phải phát huy yếu tố chủ thể văn hóa, bảo vệ và giới thiệu văn hóa của mình. Trong bối cảnh giao thoa giữa các nền văn hóa, điều quan trọng nhất là gốc chính là chủ thể văn hóa, do đó, chúng ta phải biết trân trọng, yêu quý, giữ gìn và phát huy trách nhiệm của chúng ta, góp phần nâng cao nhận thức để tôn tạo, bảo vệ, giữ gìn nó.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng giải trình câu hỏi của đại biểu liên quan đến nhận diện văn hóa, theo đó hiện nay đã có bốn sản phẩm: du lịch biển đảo, du lịch văn hóa, du lịch sinh thái và du lịch đô thị; hiện nay đang đề xuất thêm một sản phẩm mới, đó là sự kiện văn hóa để thu hút thêm du khách.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, trong thời gian tới phải phát huy tốt các giá trị văn hóa, nghệ thuật để phục vụ phát triển du lịch của địa phương và phân bổ các nguồn thu tại các di tích văn hóa để các chủ thể liên quan có thể thực hiện.

Các đại biểu dự phiên chất vấn sáng 6/6.

Về bảo tồn di tích lịch sử cách mạng tại các xã an toàn khu, Bộ trưởng khẳng định, nhiệm vụ công nhận an toàn thu do Bộ Nội vụ trình Chính phủ; để phát triển an toàn khu, Chính phủ đã giao cho Bộ Kế hoạch Đầu tư quy hoạch tổng thể và phát triển kinh tế xã hội các an toàn khu. Trong đó, đối với các di tích, di sản trong an toàn khu, Bộ VHTTDL mong muốn các địa phương chủ động báo cáo với các bộ chủ quản được giao…

Về phát triển giá trị văn hóa phi vật thể để đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết đây là trăn trở chung của các cấp lãnh đạo Đảng, Nhà nước... để tạo ra sản phẩm văn hóa thì cần xây dựng bộ thương hiệu sản phẩm, phải tính toán, sử dụng ở các lĩnh vực. Trong đó, các địa phương và doanh nghiệp cần vào cuộc, tính toán để tạo ra các dòng sản phẩm, các trải nghiệm...

"Phải có sự kết nối giữa địa phương, doanh nghiệp và các di tích để làm ra sản phẩm", Bộ trưởng nhấn mạnh./.

Xuân Trường - Thế Công