Bộ trưởng Nông nghiệp nói về việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp
Ngày 9/4, Bộ trưởng Lê Minh Hoan dẫn đầu đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có buổi làm việc với UBND tỉnh Bình Định về công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu lần thứ 5.
Vẫn còn tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài
Ông Trần Văn Phúc - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Bình Định cho biết, tính đến đến nay toàn tỉnh có 5.311 tàu cá có chiều dài từ 6 m trở lên được đăng ký, trong đó có 5.003 tàu cá được cấp Giấy phép khai thác thủy sản.
Hiện nay 100% tàu cá của tỉnh Bình Định có chiều dài từ 15m trở lên tham gia hoạt động khai thác hải sản (3.215 tàu) được trang bị thiết bị giám sát hành trình (GSHT) theo quy định.
Theo ông Phúc, một vấn đề “đau đầu” hiện nay đó là việc quản lý số lượng tàu thường xuyên hoạt động ngoài tỉnh. Qua rà soát, hiện có 455 tàu cá của tỉnh Bình Định thường xuyên hoạt động ở các tỉnh phía Nam, hàng năm không về địa phương.
Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định cũng nhìn nhận, tình trạng tàu cá bị nước ngoài bắt giữ vẫn chưa chấm dứt hẳn. Cụ thể, ngày 14/3 có một tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị Malaysia bắt giữ.
Bên cạnh đó, địa phương cũng còn một số tồn tại như công tác quản lý tàu cá hoạt động vùng lộng ngoài tỉnh (tàu cá dưới 15m) còn nhiều khó khăn. Nguyên nhân các tàu này không quy định phải trang bị GSHT nên không thể giám sát được hành trình. Ngoài ra, chưa giải quyết dứt điểm việc đăng ký, đăng kiểm tàu cá.
“Chống khai thác IUU chính là cơ hội để chúng ta thay đổi”
Theo ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, tàu cá bị bắt chủ yếu với 2 lý do đó là tàu từ 12-15 m (tàu này không quy định phải trang bị GSHT - PV) và tàu xuất bến từ các tỉnh khác.
Hiện nay, tỉnh phân công đảng viên, chi bộ phụ trách đến tận con tàu. Các cảng cá hiện đang làm rất tốt việc xác nhận nguồn gốc thủy sản.
“Bây giờ ông nào mà xác nhận lung tung là bắt, khởi tố ngay, không có chuyện kỷ luật, cách chức như bình thường”, Chủ tịch tỉnh Bình Định nói đồng thời cho biết, đang xin ý kiến của Thường trực Tỉnh ủy về việc “cấm biển” với hơn 100 chiếc có “nghi ngờ cao” vi phạm.
Ông Tuấn cũng cho biết, để chuẩn bị cho Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu, các sở ngành liên quan đang tổng rà soát lại toàn bộ hồ sơ giấy tờ.
Ông Nguyễn Quang Hùng - Cục trưởng Cục Kiểm ngư Việt Nam - cho hay, đặc điểm của Bình Định là một trong những tỉnh có đội tàu rất lớn và có hàng cá ngừ, cá kiếm xuất khẩu rất nhiều. Nên đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) rất quan tâm đến Bình Định.
Theo ông Hùng, EC rất có khả năng trở lại Bình Định. “Đợt vừa rồi EC cũng có kiểm tra tại Bình Định nhưng việc chuẩn bị khá tốt nên chưa phát hiện ra vi phạm gì. Chỉ có mỗi trường hợp xác nhận tại Cảng cá Tam Quan”, ông Hùng nói qua đó cầu yêu cầu cần khắc phục.
Tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan chia sẻ, việc làm để chống khai thác IUU đó là làm luôn cho vấn để ngành thủy sản, không chỉ riêng IUU.
“Bản thân chúng ta vượt qua được IUU là đã sắp xếp được ngành thủy sản và hướng đến tương lai. IUU chỉ là một giải pháp ngắn hạn mà chúng ta phải hướng tới để bảo vệ nguồn lợi thủy sản và kinh tế biển, vì Việt Nam chứ không phải vì IUU, vì EC”, Bộ trưởng Hoan nói.
Theo Bộ trưởng NN&PTNT, bản chất 3 hành vi IUU là khai thác bất hợp pháp, không khai báo và không đúng quy định đã nằm trong Luật Thủy sản năm 2017.
“Việc EC ách cũng là để chúng ta thấy rằng mình phải vận động vì mình chứ không phải vì họ”, ông Hoan nói và cho biết thêm, việc áp đặt IUU là để quản lý triệt để, tạo sự công bằng giữa các quốc gia, doanh nghiệp khi đưa thủy sản vào thị trường châu Âu.
Cũng theo Bộ trưởng Lê Linh Hoan, trong cuộc gặp với lãnh đạo cơ quan áp đặt “thẻ vàng” IUU, người này nói với ông rằng, việc chấp hành tốt IUU trước hết là điều cực tốt cho Việt Nam, là đảm bảo được nguồn lợi thủy sản, môi trường biển, đa dạng sinh học, đó cũng để tránh sự bất công giữa người chấp hành tốt và người vi phạm.
“Chống khai thác IUU chính là cơ hội để chúng ta thay đổi. Nếu không có IUU thì những con tàu lay lắt ngoài biển không thể nào ngành kinh tế biển, nghề cá chúng ta tiến tới hiện đại được, cũng không thể nào thực hiện được mục tiêu Việt Nam là quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển”, ông Hoan nói.