Bộ Tư pháp nêu 3 lý do thay đổi giới hạn mức phạt tiền không lập biên bản

Chiều 11/6, Bộ Tư pháp cho biết, Chính phủ đã trình Quốc hội khóa XV xem xét thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính tại kỳ họp thứ 9. Cùng ngày, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về dự án luật này.

Dự án luật đề xuất tăng giới hạn mức phạt tiền áp dụng thủ tục xử phạt không lập biên bản từ 250.000 đồng đối với cá nhân và 500.000 đồng đối với tổ chức lên 1.000.000 đồng với cá nhân và 2.000.000 đồng với tổ chức. Ảnh minh họa IT.

Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính có nhiều điểm đáng chú ý, đặc biệt là việc điều chỉnh giới hạn mức phạt tiền áp dụng thủ tục xử phạt không lập biên bản.

Theo Bộ Tư pháp, dự án luật đề xuất tăng giới hạn mức phạt tiền áp dụng thủ tục xử phạt không lập biên bản từ 250.000 đồng đối với cá nhân và 500.000 đồng đối với tổ chức lên 1.000.000 đồng đối với cá nhân và 2.000.000 đồng đối với tổ chức, với 3 lý do.

Thứ nhất, nhằm góp phần đơn giản hóa thủ tục xử phạt vi phạm hành chính cho cá nhân, tổ chức vi phạm. Với thủ tục không lập biên bản, việc giao quyết định xử phạt được thực hiện nhanh chóng, thuận tiện hơn. Người vi phạm có thể nhận quyết định tại chỗ, tiết kiệm thời gian, không phải chờ đợi, đi lại để nhận quyết định xử phạt.

Thứ hai, mức tăng nói trên vẫn bảo đảm đúng bản chất "hành vi vi phạm nhỏ, thủ tục xử phạt đơn giản", bảo đảm tương thích với bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay và phù hợp tình hình biến động thu nhập, giá cả so với năm 2012, thời điểm ban hành quy định này.

Thứ ba, việc xử phạt không lập biên bản vẫn tuân thủ đầy đủ quy trình do pháp luật quy định (ví dụ, người có thẩm quyền phải có đầy đủ căn cứ chứng minh hành vi vi phạm và phải ra quyết định xử phạt tại chỗ; quyết định phải thể hiện rõ căn cứ, hành vi vi phạm, mức phạt và cơ sở pháp lý áp dụng; số tiền nộp phạt vẫn phải gửi đến tài khoản kho bạc Nhà nước để kiểm soát, đối chiếu).

Mặt khác, cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính vẫn có quyền khiếu nại, khởi kiện đối với quyết định xử lý vi phạm hành chính được ban hành theo thủ tục không lập biên bản theo quy định của pháp luật. Do đó, vẫn bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức bị xử phạt.

Theo Bộ Tư pháp, dự án luật sửa đổi, bổ sung lần này được thực hiện theo trình tự rút gọn, tập trung tháo gỡ vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, đồng thời tăng cường ứng dụng công nghệ số và đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Dự án luật không đề xuất điều chỉnh tăng mức tiền phạt tối đa đối với bất kỳ lĩnh vực quản lý Nhà nước nào được quy định tại Điều 24 Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành. Thay vào đó, dự án luật rà soát và bổ sung một số lĩnh vực mới chưa có quy định trong luật hiện hành để đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước trong tình hình mới.

Ví dụ, bổ sung các lĩnh vực như bảo vệ dữ liệu cá nhân, công nghiệp công nghệ số, quản lý tổng hợp tài nguyên và môi trường biển, nhằm tạo cơ sở pháp lý minh bạch và đồng bộ cho việc xử phạt trong những lĩnh vực này.

Bộ Tư pháp cho biết, việc tăng mức phạt tiền tối đa là vấn đề lớn, có tác động trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp, nên tiếp tục được nghiên cứu, tổng kết thực tiễn và đánh giá tác động đầy đủ, trình Quốc hội xem xét khi thực hiện sửa đổi toàn diện Luật Xử lý vi phạm hành chính trong thời gian tới.

Ngoài ra, dự thảo luật cũng giao Chính phủ quy định việc xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính không xác định được người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp và sửa đổi, bổ sung quy định về xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ.

Nguyên Khánh