'Bộ tứ trụ cột' - Mạch nguồn chất lượng thể chế - Bài 2: Từ chính sách đến hành động

Sản xuất ô tô tại nhà máy Vinfast thuộc Tập đoàn kinh tế tư nhân Vingroup ở Cát Hải, Hải Phòng. Ảnh: An Đăng/TTXVN

“Bốn trụ - Một khối” không chỉ là cách gọi ẩn dụ, mà Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 30/4/2025 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân chính là kết cấu chiến lược phát triển quốc gia mới của Việt Nam - nơi mà mỗi trụ cột đều mang sứ mệnh riêng, nhưng chỉ khi gắn kết trong một chỉnh thể, mới tạo nên sức mạnh đủ lớn để đưa đất nước tiến xa.

Thành công của chiến lược này không phụ thuộc vào việc ban hành văn kiện, mà ở khả năng thực thi chính sách, năng lực điều phối liên ngành và sự đồng thuận chiến lược giữa Nhà nước - doanh nghiệp - xã hội. Nếu bốn nghị quyết chiến lược là kiến trúc phát triển thì khả năng thực thi chính sách chính là móng nền vững chắc để kiến trúc đó đứng vững và phát huy hiệu lực. Lý tưởng và tầm nhìn dù cao đến mấy cũng sẽ “chết yểu” nếu thiếu nguồn lực con người đủ “tâm” và “tầm”, nếu thiếu một hệ thống chính trị đồng lòng và đặc biệt nếu thiếu vai trò dẫn dắt, hành động quyết liệt của người đứng đầu.

Vì vậy, vấn đề đặt ra không chỉ là ban hành nghị quyết, mà là hiện thực hóa nghị quyết một cách quyết liệt, hiệu quả, đồng bộ và có trách nhiệm để khơi mở những nguồn lực mới, vượt qua lực cản cũ, đưa đất nước vào quỹ đạo phát triển bền vững, toàn diện và có bản sắc riêng trong kỷ nguyên toàn cầu hóa.

Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 66 và Nghị quyết số 68 do Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức diễn ra ngày 18/5 được tổ chức bằng hình thức trực tiếp từ Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội và kết hợp trực tuyến tới 37.000 điểm cầu ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã, cơ quan, đơn vị với hơn 1,5 triệu đại biểu tham dự tại các điểm cầu trên cả nước cho thấy sự quyết tâm và đồng thuận cao của cả hệ thống chính trị trong trách nhiệm hiện thực hóa những mục tiêu lớn.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thể hiện cam kết mạnh mẽ về cải cách thể chế để khơi thông động lực cho kinh tế tư nhân. Còn Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh quyết tâm nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật, thiết lập một hệ thống pháp luật minh bạch, ổn định và khả thi được đặt lên hàng đầu…

Thực tế cho thấy, các nghị quyết đột phá vừa qua không phải là lời hô hào suông. Mỗi nghị quyết đều mang hàm lượng học thuật cao, nội dung đổi mới sâu sắc, định hướng rõ ràng và hướng chuyển hóa thành hành động cụ thể.

Sản xuất linh kiện điện tử tại Công ty Youngbag ViiNa khu Công nghiệp Bình Xuyên, Vĩnh Phúc. Ảnh minh họa: TTXVN

Cụ thể, trong lĩnh vực khoa học - công nghệ, việc triển khai các trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh hay Đà Nẵng không thể không có sự vào cuộc của các bộ, ngành liên quan cùng gỡ rào cản thể chế về vốn, thuế, sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ… Chương trình chuyển đổi số quốc gia với việc nâng cao nhận thức của người dân, toàn xã hội về vai trò, ý nghĩa và lợi ích của chuyển đổi số; thúc đẩy sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, hành động đồng bộ ở các cấp và sự tham gia của toàn dân bảo đảm sự thành công của chuyển đổi số đã cho kết quả vượt bậc về chuyển đổi số trong nhiều lĩnh vực như tài chính ngân hàng; khoa học giáo duc; quản lý hành chính…

Cụ thể như với ngành thuế, các nền tảng công nghệ số được triển khai không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch và công bằng hơn cho doanh nghiệp. Với ngành ngân hàng, chuyển đổi số toàn diện từ quy trình nội bộ đến trải nghiệm khách hàng đã đưa đến những kết quả nổi bật như bùng nổ thanh toán không dùng tiền mặt, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), sinh trắc học…

Trong hội nhập quốc tế, từ một nền kinh tế nghèo nàn, lạc hậu, trình độ thấp, bị bao vây, cấm vận, Việt Nam đã trở thành một trong 34 nền kinh tế lớn nhất thế giới, quy mô kinh tế tăng gần 100 lần so với năm 1986, thu nhập bình quân đầu người tăng từ dưới 100 USD lên gần 5.000 USD. Việc tham gia các thỏa thuận hợp tác, liên kết kinh tế quốc tế đa tầng nấc, nhất là 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã gắn kết Việt Nam với hơn 60 nền kinh tế chủ chốt, tham gia sâu hơn vào các chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu, đưa Việt Nam lọt vào nhóm 20 nước có quy mô thương mại lớn nhất thế giới; nằm trong nhóm 20 nền kinh tế thu hút nhiều vốn đầu tư nước ngoài nhất thế giới từ năm 2019 đến nay, là một trong 10 quốc gia có lượng kiều hối lớn nhất thế giới…

Một yếu tố nữa không thể không nói đến trong thực thi chính sách, đó là vai trò người đứng đầu. Không có “cải cách từ dưới lên” nếu người đứng đầu không dẫn dắt “từ trên xuống”. Một Tư lệnh ngành, một Bộ trưởng, một Bí thư Tỉnh ủy… có thể làm “sống” hoặc làm “chết” tinh thần của nghị quyết tùy thuộc vào bản lĩnh, tư duy và cam kết hành động của họ.

Trong thực hiện Nghị quyết số 68, nhiều địa phương như Bình Dương, Bắc Ninh, Long An… đã tạo dấu ấn đi đầu trong cải cách thủ tục đầu tư, thành lập các tổ công tác “một cửa” phục vụ nhà đầu tư tư nhân, nhất là trong các khu công nghiệp. Điều này đến từ vai trò trực tiếp của Chủ tịch UBND tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy chỉ đạo tháo gỡ rào cản từ khâu đất đai, quy hoạch, hạ tầng… Ngược lại, ở những nơi mà người đứng đầu chỉ ban hành chỉ thị mà không “xắn tay” vào hành động thì các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân vẫn nằm trong hồ sơ và con đường thu hút đầu tư có thể là con đường “trên trải thảm, dưới rải đinh”!

Các sản phẩm công nghệ cao, công nghệ hỗ trợ được giới thiệu tại Hội thảo xúc tiến thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ. Ảnh tư liệu: Phương Anh/TTXVN

Trước đó, tại Hội nghị quán triệt chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 57 - nghị quyết mở đầu của loạt 4 nghị quyết trụ cột, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh phân công nhiệm vụ cụ thể với tinh thần "5 rõ”: Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ kết quả; "dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung" và phương châm "Đảng chỉ đạo, Chính phủ thống nhất, Quốc hội đồng tình, Nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi, thì chỉ bàn làm, không bàn lùi"; thường xuyên kiểm tra, đánh giá, giám sát thực hiện; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, từng tổ chức, cơ quan, đơn vị và từng cá nhân liên quan… Đây cũng có thể coi là định hướng hành động, là “kim chỉ nam” của Chính phủ với cả 4 nghị quyết trụ cột.

Bộ máy hành chính đất nước đang trong giai đoạn tinh gọn, hướng đến hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Đây chính là nền cốt cho thực thi các nghị quyết. Việt Nam đang sở hữu một bộ khung chính sách vững chắc, nhất quán và hiện đại qua bốn nghị quyết trụ cột. Sức sống của chính sách nằm ở con người thực hiện, ở quyết tâm chính trị, ở sự vận hành của cả hệ thống. Và con đường chuyển hóa từ lời nói thành hành động, từ nghị quyết thành kết quả là con đường cách mạng với yếu tố quyết định thành công đó chính là yếu tố con người.

Hơn lúc nào hết, trách nhiệm, niềm tin và sự gương mẫu của mỗi cá nhân trong guồng máy chính là những mắt xích tạo nên tốc độ vận hành của cả guồng máy. Chỉ khi toàn bộ hệ thống đồng lòng, mỗi con người cùng hành động và người đứng đầu dám dẫn dắt, Việt Nam mới có thể hiện thực hóa khát vọng vươn lên trong kỷ nguyên mới.

"Đến thời điểm hiện nay có thể gọi bốn Nghị quyết trên là "Bộ tứ trụ cột" để giúp chúng ta cất cánh. Vì vậy, tôi kêu gọi toàn hệ thống chính trị, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân hãy chung tay, đồng lòng, vượt qua mọi khó khăn, biến khát vọng thành hành động, biến tiềm năng thành sức mạnh thực tế, để cùng nhau đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng, hùng cường của dân tộc Việt Nam" - Phát biểu kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 66 và Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị diễn ra ngày 18/5, cùng với tầm nhìn của Đảng và Nhà nước trong kiến trúc “Bốn trụ - Một khối” có thể được coi là “lời hiệu triệu” cho khát vọng của Việt Nam trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình mạnh mẽ.

Phạm Thanh Hương (TTXVN)