Bỏ xét tuyển sớm đại học: Nhà trường, học sinh tích cực chuyển động

Giờ học của học sinh lớp 12 tại Trường THPT Lê Viết Thuật (Trường Vinh, Nghệ An).

Theo nhiều cán bộ quản lý, giáo viên, chủ trương này tạo môi trường cạnh tranh công bằng, sòng phẳng cho thí sinh, đồng thời giúp nhà trường sớm xây dựng định hướng dạy học và ôn tập hiệu quả.

Chủ động kế hoạch học tập

Nguyễn Mai Lê - học sinh lớp 12A1, Trường THPT Nguyễn Trường Tộ (Yên Trung, Nghệ An), nuôi ước mơ vào đại học thuộc khối công an. Từ lớp 10, em tập trung học 3 môn tổ hợp A1 gồm Toán, Vật lí, Tiếng Anh. Đến năm cuối cấp, em chủ động bổ sung Ngữ văn và Lịch sử để chuẩn bị cho Kỳ thi đánh giá năng lực của Bộ Công an, với các môn Ngữ văn, Toán, Lịch sử, Vật lí và Tiếng Anh.

Theo Mai Lê, việc học nhiều môn ở cả lĩnh vực tự nhiên lẫn xã hội có nhiều áp lực, nhưng đây lại là nền tảng để em có thêm nhiều lựa chọn, phương án khác cho bản thân ngoài nguyện vọng 1 vào trường an ninh.

“Về Kỳ thi tốt nghiệp THPT, em dự định đăng ký thi tự chọn hai môn Vật lí và Tiếng Anh để có thể xét tuyển nhiều tổ hợp khác nhau. Ngoài ra, em đang cân nhắc có thể sẽ tham dự thêm các kỳ thi đánh giá năng lực của trường đại học quốc gia để tăng cơ hội xét tuyển. Việc bỏ xét tuyển sớm không ảnh hưởng đến mục tiêu và kế hoạch học tập của em. Ngược lại giúp em có thời gian để tập trung ôn thi thật tốt, sau khi biết điểm, em sẽ ra các lựa chọn nguyện vọng theo thứ tự ưu tiên của mình”, Mai Lê chia sẻ.

Trường THPT Nguyễn Trường Tộ nằm ở vùng xa trung tâm của huyện Hưng Nguyên (cũ). Do điều kiện kinh tế khó khăn nên học sinh ở đây, hơn 40% sau khi tốt nghiệp lớp 12 thường lựa chọn đi học nghề hoặc xuất khẩu lao động. Còn 60% lựa chọn xét tuyển vào đại học.

Theo ông Nguyễn Thế Tâm – Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Trường Tộ, mỗi năm số lượng học sinh nhà trường tham gia các kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy để xét tuyển đại học chỉ đếm trên đầu ngón tay. Thế nên, phần lớn học sinh sử dụng điểm thi tốt nghiệp để xét tuyển đại học. Trước đây, khi một số trường đại học tổ chức xét tuyển sớm, dành phần lớn chỉ tiêu bằng phương án tuyển sinh riêng hoặc xét kết quả học bạ trước khi Kỳ thi tốt nghiệp THPT diễn ra khiến nhiều học sinh của trường áp lực, lo lắng. Vì các em chỉ còn cánh cửa hẹp để giành cơ hội trúng tuyển từ kết quả thi tốt nghiệp THPT. Việc Bộ GD&ĐT yêu cầu bỏ xét tuyển sớm sẽ giúp học sinh yên tâm, vững tin trong học tập, ôn thi.

Đồng quan điểm, ông Trần Nghĩa Công - Hiệu trưởng Trường THPT Nam Đàn 1 (Vạn An, Nghệ An), cho biết: “Bỏ xét tuyển sớm, thực hiện quy tắc quy đổi tương đương điểm trúng tuyển, sẽ đem đến công bằng cho các thí sinh và chia đều các cơ hội trúng tuyển, phương thức. Ở trường chúng tôi, với sự thay đổi này, tôi thấy học sinh học tập nghiêm túc và tập trung hơn, không còn tình trạng lơ là việc học vì đã trúng tuyển sớm như các năm trước.

Chúng tôi cũng động viên học sinh tập trung 4 môn thi tốt nghiệp vì nếu đạt điểm cao, các em có thể sẽ được xét tuyển đại học ở nhiều tổ hợp khác nhau. Như vậy, cơ hội trúng tuyển sẽ cao hơn”.

Thầy trò Trường THPT Nguyễn Trường Tộ (Yên Trung, Nghệ An).

Nhà trường định hướng dạy học, ôn thi

Từ khoảng một năm nay, Trường THPT Quế Phong (Quế Phong, Nghệ An) tổ chức cho học sinh đăng ký giáo viên ôn tập các môn thi tốt nghiệp THPT. Căn cứ kết quả đăng ký, nhà trường phân công những giáo viên được học sinh lựa chọn nhiều nhất trực tiếp giảng dạy. Theo ông Nguyễn Hồng Tư – Phó Hiệu trưởng Trường THPT Quế Phong, phương án này được bàn bạc, thống nhất trong toàn thể cán bộ, giáo viên và đưa vào quy chế nội bộ, nên quá trình triển khai thuận lợi, nhận được sự đồng thuận cao.

Về phía học sinh được chủ động lựa chọn giáo viên phù hợp với năng lực và phương pháp học tập. Năm đầu triển khai, cũng là khóa học sinh đầu tiên của Chương trình GDPT 2018 dự thi tốt nghiệp THPT, Trường THPT Quế Phong đạt tỷ lệ 100% học sinh đỗ tốt nghiệp. Toàn khối 12 có 134/552 học sinh trúng tuyển đại học, nhiều em đạt từ 24 điểm/3 môn trở lên.

Kết quả tuy chưa thể so sánh với các trường THPT trong tỉnh, nhưng là thành tích đáng trân trọng của một ngôi trường vùng cao, nơi phần lớn học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời khẳng định hướng tổ chức ôn thi của nhà trường phù hợp và hiệu quả.

Năm nay, nhà trường tiếp tục triển khai cho học sinh đăng ký giáo viên và tổ chức dạy học, ôn tập bám sát Thông tư 29 và Thông tư 25 của Bộ GD&ĐT. Nhà trường đã triển khai dạy học 2 buổi/ngày, trong đó buổi sáng học các tiết chính khóa theo Chương trình GDPT 2018 để đảm bảo kiến thức, kỹ năng cơ bản. Buổi chiều (buổi 2) học sinh được cấu trúc lại lớp học, chia vào từng lớp ôn tập theo 4 môn đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT.

Bên cạnh những giáo viên có kinh nghiệm, nhiều thầy cô trẻ được học sinh lựa chọn dạy thêm, học thêm ở buổi 2. Điều này tạo động lực để giáo viên cố gắng, sáng tạo trong dạy học, đồng thời thúc đẩy đổi mới đảm bảo chất lượng giáo dục theo cam kết với nhà trường, học sinh, phụ huynh.

Liên quan đến quy định bỏ xét tuyển đại học sớm, ông Nguyễn Hồng Tư cho rằng, điều này phù hợp với Chương trình GDPT 2018, đó là tập trung phát triển năng lực, phẩm chất người học. Đây cũng là cách tiếp cận giáo dục hiện đại, hướng tới kiến thức, giá trị thật.

Thực tế việc xét tuyển sớm tạo cơ hội, lợi thế cho một nhóm học sinh nhất định, nhưng có thể gây áp lực, triệt tiêu nỗ lực cố gắng của những nhóm còn lại. Việc tuyển sinh đại học đồng loạt tạo nên sự cạnh tranh sòng phẳng cho thí sinh khi xét tuyển vào đại học. Đồng thời khích lệ, giúp giáo viên, học sinh vững tin dạy học, ôn thi.

Ông Lê Văn Thành - Hiệu trưởng Trường THPT Đặng Thai Mai (Bích Hào, Nghệ An) thông tin, từ đầu năm học 2025 - 2026 đến nay, nhà trường tổ chức ôn tập cho học sinh theo đăng ký, không quá 2 buổi/tuần đối với mỗi môn theo quy định tại Thông tư 29.

Theo quy định của Bộ GD&ĐT, từ năm 2025, học sinh chỉ đăng ký thi tốt nghiệp THPT. Sau khi biết điểm thi tốt nghiệp THPT, thí sinh căn cứ vào điểm thi, các điều kiện ưu tiên và kết quả các kỳ thi khác nếu có để đăng ký nguyện vọng đại học.

Được biết, phần lớn học sinh Trường THPT Đặng Thai Mai là con em gia đình nông nghiệp, những năm gần đây tỷ lệ xét tuyển vào đại học khoảng 60%, chủ yếu dựa vào phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT hoặc xét học bạ. Theo Hiệu trưởng Trường THPT Đặng Thai Mai, việc bỏ xét tuyển sớm không làm mất cơ hội của học sinh, ngược lại giúp các em có kế hoạch học tập, phấn đấu, nỗ lực đạt mục tiêu. Kể cả phương thức xét học bạ, nếu xét tuyển sớm cũng không đánh giá toàn diện năng lực của học sinh, vì sẽ thiếu kết quả học tập của học kỳ II năm lớp 12.

Ngọc Sơn