AI trong học đường

Bên cạnh những lợi ích thì cũng có nhiều câu hỏi đặt ra về cách sử dụng AIsao cho phù hợp, để công nghệ thực sự hỗ trợ việc học, không làm giảm đi khả năng tư duy và sáng tạo của người học.

Là một sinh viên tại TP.HCM, em Lê Quỳnh Anh coi AI là công cụ quen thuộc trong việc học tập hằng ngày. Từ tra cứu tài liệu đến hoàn thành bài tập, trí tuệ nhân tạo mang lại nhiều thuận tiện. Quỳnh Anh chia sẻ: "Là sinh viên trong thời đại số, việc ứng dụng AI vào học tập đối với chúng em gần như là một điều tất yếu. Bản thân em sử dụng AI rất thường xuyên, coi đó là một trợ thủ đắc lực để mở rộng kiến thức. Tuy nhiên, em cũng thẳng thắn thừa nhận rằng, đôi khi mình bị cuốn vào sự tiện lợi đó dẫn đến tâm lý phụ thuộc. Đây chính là bài toán mà em đang học cách cân bằng, phải dùng AI để hỗ trợ tư duy chứ không để nó thay thế hoàn toàn khả năng tự học của chính mình."

Sự tiện lợi đôi khi khiến người dùng bỏ qua quá trình tự mày mò và suy luận. Khi mọi câu trả lời đều có thể xuất hiện chỉ sau vài thao tác, não bộ sẽ ít được vận động, khả năng tư duy độc lập và sáng tạo cũng vì thế mà dần mai một.

PGS.TS Nguyễn Thanh Phong - Trưởng Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Kinh tế - Luật TP.HCM cho hay: "Chúng ta tuyệt đối không được lạm dụng công nghệ để AI làm thay phần việc của trí tuệ con người. Việc sử dụng AI để thay thế cá nhân trong các báo cáo hay nghiên cứu khoa học là hành vi vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc liêm chính học thuật. Đây không chỉ là câu chuyện về phương pháp học tập, mà còn là trách nhiệm và đạo đức của người học trong việc tôn trọng giá trị thực chất của tri thức."

Ở môi trường học đường, ranh giới giữa sử dụng và lạm dụng AI đôi khi rất mong manh. Khi xem công nghệ là giải pháp nhanh cho mọi bài tập, người học có thể hiểu sai mục đích của AI, dẫn đến việc thiếu hụt những kỹ năng cốt lõi như phân tích, phản biện và sáng tạo. Điều này cũng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thích ứng khi bước vào thị trường lao động.

Ông Trần Huyền Dinh - Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam cho biết: "Các bạn sinh viên cần học cách cộng hưởng sức mạnh của AI với tư duy sáng tạo cá nhân để tối ưu hóa hiệu suất và năng suất công việc. Thay vì để AI làm thay, hãy biến nó thành 'trợ lý đắc lực' để gia tăng giá trị bản thân. Chỉ khi tạo ra được những kết quả vượt trội từ sự kết hợp này, các bạn mới thực sự nổi bật và trở thành ứng viên sáng giá được các nhà tuyển dụng hàng đầu săn đón."

AI và công nghệ số là xu hướng không thể đảo ngược, nhưng sáng tạo vẫn là giá trị cốt lõi làm nên bản sắc của con người. Khi biết sử dụng công nghệ đúng cách, chủ động tư duy và chịu trách nhiệm với sản phẩm của mình, AI sẽ trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực, chứ không phải là yếu tố thay thế con người. Và trong học đường, bài học quan trọng nhất vẫn là rèn luyện tư duy độc lập – nền tảng để mỗi người tạo ra những giá trị bền vững trong tương lai.

Giáp Công