Bộ Y tế: Biến thể phụ XBB xuất hiện ở 70 nước, nguy cơ ca mắc tăng tại Việt Nam

Tình hình dịch Covid-19 sẽ diễn biến phức tạp

Chiều 6/1, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế đưa ra nhận định, khuyến cáo về tình hình dịch Covid-19 thời gian tới.

Theo Cục Y tế dự phòng, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm đã ghi nhận sự xuất hiện của biến thể XBB tại tỉnh Tây Ninh và TP.HCM. Tuy nhiên, tình hình dịch Covid-19 tại Việt Nam cơ bản đang được kiểm soát, tỷ lệ mắc và tử vong giảm mạnh.

Bao phủ tiêm chủng vắc xin Covid-19 ở nước ta thuộc nhóm các quốc gia có tỷ lệ cao nhất trên thế giới. Tính đến hết ngày 4/1, Việt Nam đã triển khai tiêm chủng được trên 265 triệu liều vắc xin Covid-19 cho người dân từ 5 tuổi trở lên.

Bộ Y tế nhận định, trong thời gian tới, tình hình dịch Covid-19 sẽ diễn biến phức tạp. Các biến chủng, biến thể phụ của virus SARS-CoV-2 liên tục biến đổi; miễn dịch do tiêm vắc xin giảm dần theo thời gian.

Bên cạnh đó cùng với việc mở cửa, nới lỏng các chính sách phòng, chống dịch của một số nước trong khu vực sẽ dẫn đến nguy cơ số trường hợp mắc Covid-19 gia tăng. Điều này cũng đã được các chuyên gia về dịch tễ cảnh báo.

Cũng theo Bộ Y tế, hiện nay là giai đoạn giao mùa Đông - Xuân, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các bệnh dịch đường hô hấp. Thời gian tới là dịp Tết Nguyên Đán và mùa lễ hội đầu năm, nhu cầu giao thương, du lịch tăng cao, cùng thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi cho các dịch bệnh truyền nhiễm lây lan.

“Có thể gia tăng số ca mắc, nhất là với nhóm trẻ em có sức đề kháng yếu và người cao tuổi có bệnh lý nền, dễ mắc và diễn biến nặng các bệnh truyền nhiễm”, Bộ Y tế nhận định.

Để chủ động phòng, chống dịch Covid-19 và các dịch bệnh mùa Đông - Xuân, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp dự phòng (đeo khẩu trang nơi công cộng, thường xuyên rửa tay sạch...) và chú trọng tiêm chủng vắc xin Covid-19 theo khuyến cáo, nhất là những người có nguy cơ cao mắc bệnh.

Trước đó, như VietNamNet đã đưa tin, ngày 4/1, Sở Y tế TP.HCM nhận được thông báo kết quả giải trình tự gene từ Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford, phát hiện 3/52 mẫu phết họng của bệnh nhân Covid-19 có biến thể XBB trong tháng 12/2022.

Các bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM. Theo kết quả này, chiếm ưu thế vẫn là biến thể BA.2.75.

Bên cạnh đó, hệ thống giám sát biến thể SARS-CoV-2 từ cộng đồng ghi nhận có 3 mẫu biến thể XBB vào trung tuần tháng 11/2022 trên địa bàn.

Biến thể phụ XBB lây lan nhanh thời gian tới

Đánh giá về biến thể phụ XBB của Omicron, Tiến sĩ Angela Pratt - Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Việt Nam thông tin, biến thể XBB và các biến thể phụ đã được phát hiện tại nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam và sẽ tiếp tục lây lan trong thời gian tới.

“Biến thể XBB và các biến thể phụ dễ lây lan hơn các biến thể phụ khác. Đây là một thông tin đáng lo ngại”, Tiến sĩ Angela Pratt nói.

Theo trưởng đại diện WHO Việt Nam, các nghiên cứu đang được tiến hành để hiểu rõ hơn về khả năng tránh miễn dịch của biến thể XBB - tức là khả năng vượt qua "lá chắn" bảo vệ do các loại vắc xin phòng Covid-19 hiện có cung cấp.

Tuy nhiên cho đến nay, không có bằng chứng về sự thay đổi mức độ nghiêm trọng của bệnh do biến thể XBB gây ra. Các biện pháp chẩn đoán và bảo vệ hiện tại vẫn có hiệu lực, bao gồm cả các vắc xin Covid-19 được WHO phê chuẩn.

"Những loại vắc xin Covid-19 này đã chống chọi tốt với các biến thể mới và vẫn có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa bệnh nặng và tử vong do Covid-19", đại diện WHO tại Việt Nam nhận định.

Vì vậy, trong thời điểm hiện tại, WHO khuyến nghị áp dụng các biện pháp phòng ngừa với biến thể XBB tương tự như đối với các biến thể phụ khác của Omicron và Covid-19 nói chung.

Cũng theo thông tin từ WHO, biến thể XBB được ghi nhận trên thế giới từ tháng 10/2022 và đến nay đã lây lan ở hơn 70 quốc gia.

Gần đây, biến thể phụ XBB.1.5 đang gây đợt bùng phát dịch mới ở Mỹ, ghi nhận tỷ lệ mắc biến thể này tăng từ 4% lên 41%.

WHO dự báo chủng XBB và XBB.1.5 sẽ dần chiếm ưu thế so với các chủng phụ của Omicron khác trong thời gian tới. Chuyên gia y tế trên thế giới nhận định, biến thể XBB có khả năng tránh miễn dịch và lây lan nhanh hơn so với các biến thể khác của Omicron. Tuy nhiên, vắc xin phòng Covid-19 hiện tại vẫn có thể phòng khả năng diễn biến tình trạng bệnh nặng, tử vong.

Ngọc Trang