Bộ Y tế đề xuất sửa đổi quy định về hoạt động tiêm chủng vắc xin
Bộ Y tế đang dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 104/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 của Chính phủ quy định về hoạt động tiêm chủng.
Bộ Y tế cho biết, Chương trình Tiêm chủng mở rộng do Nhà nước chi trả toàn bộ được triển khai trên toàn quốc từ năm 1985 nhằm cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi. Số loại vắc xin tăng dần theo thời gian, từ 6 vắc xin thiết yếu năm 1985 tới nay đã có vắc xin phòng 10 bệnh truyền nhiễm phổ biến, nguy hiểm được sử dụng miễn phí cho trẻ em và phụ nữ có thai trong Tiêm chủng mở rộng trên toàn quốc.
Trong gần 40 năm triển khai, Chương trình này đã đạt được những thành tựu lớn, góp phần quan trọng trong việc thanh toán, loại trừ và giảm mạnh các trường hợp bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Để có thể góp phần đạt được Mục tiêu Phát triển thiên niên kỷ số 4 là giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi, Việt Nam cần tiếp tục duy trì những thành quả và tăng cường hơn nữa chất lượng và hiệu quả của Tiêm chủng mở rộng.

Để có thể góp phần đạt được Mục tiêu Phát triển thiên niên kỷ giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi, Việt Nam cần tiếp tục duy trì những thành quả và tăng cường hơn nữa chất lượng và hiệu quả của Tiêm chủng mở rộng.
Lý do cần sửa đổi, bổ sung quy định về hoạt động tiêm chủng
Qua 08 năm triển khai thực hiện Nghị định số 104/2016/NĐ-CP và các Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 104/2016/NĐ-CP; bên cạnh những kết quả đã đạt được, các Nghị định trên cũng bộc lộ những khó khăn, vướng mắc cần được sửa đổi, bổ sung. Cụ thể:
Sửa đổi, bổ sung một số định nghĩa tại Điều 3 Nghị định số 104/2016/NĐ-CP (khoản 2, khoản 6, khoản 7) bao gồm: Tiêm chủng chống dịch, cơ sở tiêm chủng, bổ sung các hình thức tiêm chủng trong Chương trình tiêm chủng mở rộng để phù hợp với tình hình thực tế bao gồm tiêm chủng thường xuyên, tiêm chủng bù liều, tiêm chủng chiến dịch để chủ động phòng, chống dịch.
Sửa đổi quy định về việc dự trữ vắc xin tại Điều 7 Nghị định số 104/2016/NĐ-CP trong đó Kế hoạch cung ứng, sử dụng vắc xin giai đoạn 03 năm để đảm bảo phù hợp các quy định mới về đấu thầu, khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tránh gián đoạn cung ứng vắc xin và triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.
Bổ sung nội dung hoạt động được được ngân sách trung ương bố trí để bảo đảm kinh phí tại Điều 14 Nghị định số 104/2016/NĐ-CP bao gồm: "ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý tiêm chủng" phù hợp với Đề án 06 (Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030).
Sửa đổi quy định về bồi thường, bồi hoàn đối với các trường hợp được bồi thường, bồi hoàn quy định tại Điều 19 và Điều 20 Nghị định số 104/2016/NĐ-CP để phù hợp với phân cấp ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương quy định tại Luật ngân sách nhà nước theo nguyên tắc ngân sách cấp nào bồi thường cho cấp đó; tổ chức, cá nhân gây thiệt hại ở cấp nào thì bồi hoàn cho cấp đó.
Bộ Y tế nhấn mạnh: Để tiếp tục duy trì thành quả của công tác tiêm chủng, đảm bảo công tác tiêm chủng được triển khai hiệu quả, thống nhất trên toàn quốc, từng bước tăng số lượng vắc xin trong Tiêm chủng mở rộng giai đoạn 2022-2030 và có cơ sở bố trí nguồn ngân sách mua vắc xin tiêm chủng mở rộng phù hợp tình hình thực tế và đáp ứng nhu cầu phòng chống dịch bệnh chủ động, việc triển khai xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 104/2016/NĐ-CP là hết sức cần thiết.
Đề xuất bổ sung các hình thức triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng
Tại dự thảo, Bộ Y tế đề xuất bổ sung hoạt động tiêm chủng chống dịch cho những người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm tại vùng có nguy cơ dịch, người được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cử đến vùng có dịch hoặc vùng có nguy cơ dịch.
Bên cạnh đó, Bộ đề xuất sửa đổi định nghĩa về cơ sở tiêm chủng; bổ sung các hình thức triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng; sửa đổi việc đề xuất nhu cầu vắc xin hàng năm và trong giai đoạn 3 năm; bổ sung quy định ngân sách trung ương để thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thông tin tiêm chủng; sửa đổi, bổ sung quy định về việc thủ tục giải quyết bồi thường, bồi hoàn từ nguồn ngân sách trung ương và ngân sách địa phương.
Cụ thể, tiêm chủng chống dịch là hoạt động tiêm chủng miễn phí do Nhà nước tổ chức cho những người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm tại vùng có dịch hoặc vùng có nguy cơ dịch, người được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cử đến vùng có dịch hoặc vùng có nguy cơ dịch.
Cơ sở tiêm chủng là cơ sở đủ điều kiện và đã thực hiện việc công bố đủ điều kiện cơ sở tiêm chủng theo quy định tại Nghị định này.
Chương trình tiêm chủng mở rộng là chương trình do Nhà nước tổ chức để tiêm chủng miễn phí đối với các vắc xin bắt buộc sử dụng để phòng các bệnh truyền nhiễm cho trẻ em và phụ nữ có thai.
Các hình thức triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng bao gồm: tiêm chủng thường xuyên, tiêm chủng bù liều, tiêm chủng chiến dịch để chủ động phòng, chống dịch đối với các bệnh truyền nhiễm có vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng.
Khi xảy ra tình trạng thừa, thiếu vắc xin cục bộ, điều phối thế nào?
Theo dự thảo, Bộ Y tế đề xuất vắc xin sử dụng cho hoạt động tiêm chủng trong Chương trình tiêm chủng mở rộng do Nhà nước bảo đảm về số lượng, chủng loại phù hợp nhu cầu đề xuất của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cho giai đoạn 03 năm và điều chỉnh cập nhật hằng năm.
Căn cứ số lượng đối tượng tiêm chủng, thời gian và hệ số sử dụng của từng loại vắ xin cơ sở tiêm chủng có trách nhiệm lập dự kiến nhu cầu vắc xin theo quy định trên gửi cơ quan được giao quản lý về tiêm chủng cấp xã tổng hợp nhu cầu đề xuất cho giai đoạn 03 năm tiếp theo và năm sau liền kề gửi cơ quan chuyên môn về y tế thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trước ngày 30 tháng 4 hằng năm.

Bộ Y tế đề xuất bổ sung hoạt động tiêm chủng chống dịch cho những người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm tại vùng có nguy cơ dịch, người được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cử đến vùng có dịch hoặc vùng có nguy cơ dịch.
Căn cứ đề xuất về nhu cầu vắc xin của cơ quan được giao quản lý về tiêm chủng cấp xã, cơ quan chuyên môn về y tế thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm tổng hợp, trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt nhu cầu đề xuất cho giai đoạn 03 năm tiếp theo và năm sau liền kề, gửi về Bộ Y tế trước ngày 30 tháng 5 hằng năm.
Khi xảy ra tình trạng thừa, thiếu vắc xin cục bộ tại các cơ sở tiêm chủng, cơ quan chuyên môn về y tế thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giúp Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo việc điều phối vắc xin giữa các cơ sở tiêm chủng trên địa bàn để bảo đảm cung ứng vắc xin đầy đủ, kịp thời, liên tục và báo cáo Bộ Y tế về tình hình sử dụng vắc xin theo định kỳ hằng tháng.
Khi xảy ra tình trạng thừa, thiếu vắc xin cục bộ tại một số tỉnh, Bộ trưởng Bộ Y tế có trách nhiệm chỉ đạo các đơn vị liên quan điều phối vắc xin giữa các tỉnh.