BOJ điều chỉnh chính sách tiền tệ, đưa lợi suất trái phiếu Nhật Bản lên mức cao nhất trong 9 năm

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) Kazuo Ueda cho biết, BOJ sẽ tiếp tục giới hạn lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm ở mức 0,5%, nhưng cho phép lãi suất dài hạn tăng trên mức đó. Ảnh: Reuters

BOJ giữ lãi suất âm, biên độ lợi suất 10 năm là một điểm tham chiếu

Lãi suất trái phiếu chuẩn của Nhật Bản tăng mạnh, mở rộng mức tăng trên mức giới hạn 0,5% của ngân hàng trung ương. Đồng Yên lao dốc, giảm hơn 1% trước khi đảo chiều và phục hồi để giao dịch với mức cao hơn tương đương.

BOJ tiếp tục giới hạn lãi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm ở mức 0,5% nhưng cho phép lãi suất tăng trên mức đó mà không đặt ra “giới hạn cứng nhắc”. Ngân hàng trung ương cho biết sẽ đề nghị mua trái phiếu kỳ hạn 10 năm với lãi suất cố định là 1%, thay vì 0,5% trước đây, nhằm mở rộng biên độ giao dịch đối với lợi suất dài hạn.

Nhật Bản hiện là quốc gia duy nhất trên thế giới có lãi suất âm, nhưng lạm phát gia tăng trong năm nay đã gây áp lực buộc BOJ phải hủy bỏ chính sách mua trái phiếu kéo dài 7 năm để giảm lợi suất, được gọi là kiểm soát đường cong lợi suất.

Động thái này đã gây ra sự nhầm lẫn về việc liệu ngân hàng trung ương có thực hiện các động thái tiếp theo để bình thường hóa chính sách hay không. Nhưng BOJ vẫn duy trì lãi suất qua đêm âm 0,1%, cho biết cần thêm thời gian để đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.

Đồng Yên đã tăng vào cuộc họp sau một báo cáo cho biết hội đồng quản trị của BOJ sẽ thảo luận về việc có nên điều chỉnh chính sách kiểm soát đường cong lợi suất trái phiếu (YCC) để cho phép lãi suất dài hạn tăng cao hơn mức trần hay không.

Đầu cơ về những thay đổi của YCC đã tiếp tục sôi sục kể từ năm ngoái trong bối cảnh làn sóng toàn cầu thắt chặt chính sách để kiềm chế lạm phát sắp kết thúc sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) tăng lãi suất một lần nữa trong tuần này.

Thống đốc Ueda và hội đồng quản trị của ông có thể sẽ lập luận rằng, lạm phát vẫn chưa có chỗ đứng chắc chắn, việc tiếp tục các thiết lập chính sách chính cho thấy hướng dẫn mới về biên độ là một động thái kỹ thuật nhằm cải thiện tính bền vững chứ không phải là một bước tiến tới chính sách sắp bình thường hóa.

Nobuyasu Atago - Kinh tế trưởng tại Ichiyoshi Securities và là cựu quan chức của BOJ, cho biết: “Chỉ cần mở rộng phạm vi 0,5% sẽ được coi là một đợt tăng lãi suất hiệu quả, vì vậy BOJ đã tránh tạo ấn tượng đó bằng cách đặt 1,0% cho các giao dịch mua lãi suất cố định. Điều đó khiến thị trường khó đánh giá các động thái này là một bước thắt chặt rõ ràng”.

Cách tiếp cận linh hoạt hơn sẽ giúp phát triển bền vững

Các dự báo mới nhất được đưa ra cùng với quyết định cho thấy, mặc dù BOJ hiện thấy lạm phát trung bình trên 2% trong năm nay, nhưng họ dự đoán lạm phát sẽ suy yếu dưới mức mục tiêu trong năm tài chính tiếp theo, một dự báo cho thấy ngân hàng có thể cần tiếp tục kích thích lâu hơn.

Đồng Yên của Nhật Bản lao dốc sau quyết định của BOJ. Nguồn: Bloomberg

Tuy nhiên, một số nhà đầu tư trên thị trường vẫn không bị thuyết phục. Việc ngân hàng trung ương cam kết mua nợ chính phủ 10 năm với lãi suất 1% mỗi ngày thay vì 0,5% sẽ gợi ý một đường mới trên mức 1%, một mức có nghĩa là phạm vi chuyển động tăng gấp đôi hiệu quả. Điểm chuẩn trái phiếu của Nhật Bản đạt mức cao tới 0,575% vào đầu giờ chiều giao dịch tại Tokyo.

Lợi tức trái phiếu JGB kỳ hạn 10 năm đã tăng lên tới 0,572% vào ngày 28/7 sau thông báo của BOJ, mức cao nhất trong gần 9 năm. Lợi suất đã vượt quá giới hạn lợi suất 0,5% vào đầu ngày, sau khi một phương tiện truyền thông đưa tin rằng ngân hàng trung ương sẽ điều chỉnh chính sách của mình.

Đồng Yên Nhật Bản, vốn đã mạnh lên so với đồng đô la trong phiên giao dịch buổi sáng, đã giảm nhanh tới 1,1% trước khi đảo chiều tăng 0,9% lên 139,97 Yên. Chỉ số chứng khoán Topix chuẩn giảm 1%, nhưng chỉ số phụ ngân hàng tăng 3,7%.

Điều đó đồng nghĩa với việc ông Ueda sẽ phải đối mặt với một thách thức khó khăn trong những tháng tới để tranh luận rằng, động thái này không chỉ đơn giản là một bước nữa để kết thúc kiểm soát đường cong lợi suất.

“BOJ đang bắt đầu rút khỏi kiểm soát đường cong lợi suất” - Hirofumi Suzuki - Giám đốc chiến lược ngoại hối tại Sumitomo Mitsui Banking Corp., người đã dự báo điều chỉnh YCC tại cuộc họp này, cho biết. “Đó là một bước đi táo bạo về cơ bản nâng dải trên lên 1%. BOJ có lẽ nghĩ rằng làm điều đó trong một lần sẽ dễ dàng hơn là theo từng giai đoạn” – ông Suzuki nói.

Cuối cùng, ông Ueda có lẽ đã chọn cách giải quyết vấn đề đau đầu của hội đồng quản trị ở giai đoạn đầu trong nhiệm kỳ của mình, tận dụng sự bình tĩnh tương đối trên thị trường, vì các nhà đầu tư hầu như đã ngừng cố gắng kiểm tra quyết tâm của BOJ trong việc bảo vệ phạm vi mục tiêu của mình trong những tháng gần đây .

Lần cuối cùng BOJ gây ngạc nhiên cho các nhà đầu tư là vào tháng 12/2022, khi tăng gấp đôi giới hạn lợi suất trong một động thái mà dường như không đủ để xoa dịu những lo ngại tại ngân hàng về tác dụng phụ của chương trình.

Sự đồng thuận ngày càng tăng rằng các ngân hàng trung ương ở Mỹ và châu Âu sắp kết thúc chu kỳ thắt chặt của họ đã giảm bớt áp lực tăng đối với lợi suất trái phiếu toàn cầu, một sự phát triển mang đến cơ hội cho BOJ điều chỉnh YCC với rủi ro Nhật Bản tăng đột biến thấp hơn sản lượng.

Chứng khoán Nhật Bản đạt mức cao nhất trong 33 năm vào đầu tháng này và đồng Yên vẫn ở mức khoảng 140 đổi một USD, hạn chế tác động bất lợi từ việc điều chỉnh kiểm soát lợi suất.

Alan Lau - chiến lược gia ngoại hối tại Maybank cho biết: “Mặc dù thị trường có thể vẫn đang cố gắng phân tích các thông điệp của BOJ, nhưng chúng tôi coi sự điều chỉnh của BOJ là bước đầu tiên hướng tới việc rút khỏi chính sách YCC trong tương lai. Trên thực tế, họ hiện đang tăng mức trần lên 1,00%. Chính sách tiền tệ khôn ngoan, điều này sẽ ủng hộ sự tăng giá của đồng Yên”.

Hoàng Lê (theo Bloomberg)