Bữa ăn của người Mỹ đã bị thao túng ra sao?

Ngành công nghiệp thức ăn nhanh phát triển, khiến tỉ lệ người béo phì ngày càng tăng. Ảnh minh họa: B.N.

Vào những năm 80 của thế kỷ 20, chính phủ Mỹ đã mời chuyên gia giáo dục về dinh dưỡng - tiến sĩ Luise Light để thành lập một nhóm nghiên cứu, phát triển một công cụ trực quan có thể thể hiện nội dung chỉ dẫn khẩu phần ăn hàng ngày một cách trực quan hơn.

Đây chính là tiền thân của tháp dinh dưỡng ra đời lần đầu tiên vào năm 1992. Kim tự tháp này đã đưa ra khái niệm lượng hóa bốn loại thực phẩm trước đó.

Điều làm tiến sĩ Light tiếc nuối là mặc dù kim tự tháp ra mắt cuối cùng đã tiếp thu các đề xuất từ nhóm làm việc của bà về mặt hình thức trực quan nhưng nội dung của nó trái ngược hoàn toàn với những gì họ kiến nghị, nhiều chỗ để lại dấu vết sửa chữa vì các lý do lợi ích khác nhau, nhiều chỗ thậm chí còn bị sửa đến mức khác biệt hẳn.

Thậm chí, khi thực hiện các khuyến nghị về Khẩu phần ăn hàng ngày của Liên bang còn có những vấn đề khó tin hơn. Nhiều chính sách của Mỹ bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi nhiều cuộc vận động hành lang của các cựu quan chức chính phủ. Nông nghiệp là một trong 10 ngành vận động hành lang nhiều nhất.

Từ năm 1995 đến năm 2005, chính phủ Mỹ đã trợ cấp tổng cộng 70 tỷ USD cho ngành nông nghiệp, trong đó 52 tỷ USD dành cho ngành thịt trứng sữa và sản xuất thức ăn chăn nuôi trong khi ngành rau củ và trái cây chỉ nhận được chưa đầy 1%.

Tỷ lệ này hoàn toàn tương phản với tỷ lệ của tháp dinh dưỡng. Nếu thực hiện theo hướng ngược lại, cho dù có chính sách tốt nhất, kết quả cũng ngược lại. Từ năm 1995 đến năm 2005, tỷ lệ béo phì ở Mỹ đã tăng vọt từ 12% lên 25% cho dù người Mỹ nói chung đã tăng cường thời gian vận động.

Năm 2005, phiên bản mới của tháp dinh dưỡng được ban hành, cấu trúc nhiều tầng trước đây đã biến thành cấu trúc hình nêm xếp chồng lên nhau. Người dân không biết đằng nào mà ăn nữa.

Điều thú vị là công ty quan hệ công chúng thiết kế nên tháp dinh dưỡng này đồng thời cũng hợp tác làm ăn với McDonald’s và Hiệp hội thức ăn nhanh. Theo lời tiến sĩ Light, nhu cầu dinh dưỡng của người dân Mỹ lại một lần nữa bị phát mại cho người trả giá cao nhất.

Chuyện là thế đấy, lời khuyên về khẩu phần ăn của bạn đôi khi không tới từ các chuyên gia dinh dưỡng mà được thao túng ngầm bởi những mưu đồ về kinh tế. Trong hoàn cảnh này, các chuyên gia không được phép đưa ra toàn bộ sự thật, có điều "một nửa sự thật, không phải là sự thật". Cuộc sống của hàng vạn người đã bị ảnh hưởng bởi những lời dối trá ấy.

Từ Gia/ Huy Hoàng Books & NXB Dân trí