Bức chân dung âm nhạc giản dị và xúc động về nhạc sĩ Tuấn Phương

Nhạc sĩ Tuấn Phương chính là người đứng sau những ca khúc đình đám gắn với những bộ phim truyền hình làm mưa làm gió một thời trên sóng màn ảnh nhỏ. Việc một ca khúc phim được yêu thích, có đời sống độc lập, thoát ra ngoài khuôn khổ bộ phim không phải hiếm nhưng việc một nhạc sĩ có hàng loạt ca khúc nhạc phim trở thành "hit" và làm hẳn một đêm nhạc riêng là điều xưa nay hiếm. Nhiều ngày trước đêm diễn, vé xem đã được bán hết, cho thấy sự quan tâm của khán giả đối với những sáng tác được gắn mác Tuấn Phương.

Chủ nhân của liveshow "Lời ru tôi" bộc bạch, anh vốn xuất thân là một nhạc công chơi violin nhưng lại có đam mê viết nhạc từ rất sớm. Mọi chuyện suôn sẻ khi anh có vẻ "mát tay" với những ca khúc theo đơn đặt hàng, minh chứng là bài nào anh viết ra và được hát trên phim, bài ấy đều trở nên nổi tiếng. Nhạc sĩ Tuấn Phương thổ lộ, dù viết theo đơn đặt hàng nhưng anh đều sáng tác bằng những rung động, xúc cảm thật và xem đó như đơn đặt hàng từ trái tim thì đúng hơn.

Xuyên suốt đêm diễn, “Lời ru tôi” đã cho khán giả thấy một phần nhưng rất rõ nét chân dung âm nhạc Tuấn Phương. Đó là một Tuấn Phương đa tài khi có thể sáng tác được nhiều mảng âm nhạc khác nhau, từ dân gian, dân gian đương đại đến nhạc trẻ. Các sáng tác của anh từ giai điệu đến ca từ đều rất tình, nồng đượm mà chân thành, dung dị mà giàu xúc cảm. Điều ấy được cảm nhận rõ nét qua 5 phần: "Tình đất"; "Tình yêu và khát vọng"; "Quê ơi"; "Phận người" và "Tự sự".

NSƯT Anh Thơ là người mở màn cho phần đầu tiên "Tình đất". Giọng ca sinh năm 1976 khoe chất giọng nữ cao với phong cách tinh tế, tình cảm qua hai sáng tác đậm chất quê. của nhạc sĩ Tuấn Phương là "Người ơi hãy về" và "Tình đất". Nữ ca sĩ tâm sự, khi hát những ca khúc này, cô nhớ lại tuổi thơ khi gia đình mình sống ở nông thôn, có khoảnh ruộng cằn cỗi mà hàng ngày cô vẫn cuốc đất, không ít lần bị mảnh sành cứa vào chân chảy máu, phải dùng vải băng chân lại rồi cuốc tiếp, rồi những trưa hè nắng chang chang cô trốn bố mẹ đi bắt cua, tắm sông... Anh Thơ chia sẻ, cô không biết nhạc sĩ Tuấn Phương có làm ruộng không mà những tác phẩm của anh viết ra lại cảm động và chân thực như thế.

Hồi đáp điều này trên sân khấu, nhạc sĩ Tuấn Phương chia sẻ anh sinh ra và lớn lên ở Hà Đông, những năm sơ tán về quê ở cùng ông bà ở Chương Mỹ (Hà Nội) đã cho anh những ký ức nông thôn không thể nào quên. Trong đó, "Tình đất" là ca khúc mà anh viết nhanh nhất trong sự nghiệp sáng tác của mình. Khi nhận viết nhạc cho phim truyền hình "Đồng quê xào xạc" của đạo diễn Tất Bình, anh thức từ 2h đến 4h sáng đã viết xong bài hát "Tình đất" để ca sĩ Trang Nhung kịp thu âm trước khi bay sang Tây Ban Nha. Bài hát là những tâm sự anh ấp ủ từ lâu, chỉ chờ cơ hội để đưa vào trong âm nhạc.

Không gian tiếp tục trầm lắng với “Đàn tranh mạ” qua giọng hát của Huyền Trang - Giải nhất dòng nhạc dân gian "Sao Mai 2013" và “Bến sông xưa” với phần thể hiện của NSƯT Phương Thảo. Những khung cảnh gần gũi, thân thuộc một thời, những tình cảm chân thành của người quê khiến khán giả không khỏi bồi hồi. Tuấn Phương là nhạc sĩ nổi tiếng và thành công với dòng nhạc dân gian, mỗi ca từ trong các sáng tác của anh đều dung dị, chân thật, đầy cảm xúc như chính tâm hồn người quê. Chính vì vậy nên đời sống của các tác phẩm thuộc dòng dân gian của Tuấn Phương dù là tác phẩm độc lập hay bước ra từ những bộ phim đều rất được yêu mến, được các ca sĩ liên tục chọn lựa sử dụng để tham gia nhiều cuộc thi nghệ thuật lớn.

Phần 2 với chủ đề "Tình yêu – Khát vọng" gồm những ca khúc nhạc nhẹ Pop Balad tiêu biểu cho giai đoạn sáng tác của Tuấn Phương những năm đầu thập niên 1990. Trong đó đáng chú ý nhất phải kể đến "Biển chiều" - ca khúc từng gây bất ngờ cho cả giới chuyên môn, từng gắn với giọng hát của Mỹ Linh một thời. Hay nhạc phẩm "Con đường xưa" được tiết lộ là bài hát được nhạc sĩ Tuấn Phương sáng tác trong đêm mưa cô đơn ở Thái Nguyên. Đây cũng là ca khúc Tấn Minh từng thu âm cho chương trình "VTV - Bài hát tôi yêu". Đặc biệt, ca khúc "Thức dậy đi em" - sáng tác từng được nhạc sĩ Tuấn Phương chỉ định đích danh Tùng Dương hát, thu trong 5 tiếng, càng thu càng “vào”. Đây là những sáng tác cho thấy một mảnh tâm hồn, một mảng âm nhạc khác của người nhạc sĩ đa tài Tuấn Phương, bên cạnh nhưng ca khúc mang âm hưởng dân gian là những khúc tình ca ngọt ngào, mãnh liệt như những con sóng vỗ biển chiều.

Phần 3 là những ca khúc mang chủ đề "Quê ơi" của người nhạc sĩ tài hoa phiêu lãng nhiều suy tư, khi đầy ngọt ngào, sâu lắng. Đứng trên sân khấu, ca sĩ NSƯT Phạm Phương Thảo bộc bạch, cô rất hạnh phúc khi được đàn anh mời hát trong đêm nhạc này. Với cô, những ca khúc mà nhạc sĩ Tuấn Phương sáng tác đều rất tình, rất đời được nhiều ca sĩ hát thành công. Trước đó, Phạm Phương Thảo từng chia sẻ cô đã mua được chiếc ô tô đầu tiên nhờ hát quá nhiều ca khúc “Tình đất” của Tuấn Phương. Bản thân cô không nhớ mình đã được bao nhiêu lễ động thổ, khởi công mời hát ca khúc này.

Phần thứ 4 "Phận người" với nhiều cảm xúc mạnh mẽ cuộn trào, khác với những gì mọi người biết về nhạc sĩ Tuấn Phương: luôn dịu dàng, nhẹ nhàng, sâu lắng. Tùng Dương trở lại sân khấu lần thứ ba, hát và nhìn về hàng ghế đầu tiên như thay nhạc sĩ Tuấn Phương gửi tặng đến vợ ông đang ngồi bên cạnh. Khi kết thúc bài hát, Tùng Dương bước xuống ôm chặt nam nhạc sĩ và nói: "Nhạc sĩ Tuấn Phương chính là người hạnh phúc nhất vì có đến ba nửa yêu thương. Nửa đầu tiên là vợ anh, nàng thơ trong những sáng tác. Nửa thứ hai là những khán giả yêu quý Tuấn Phương và nửa thứ ba chính là giọng hát Tùng Dương luôn đồng hành cùng anh Tuấn Phương".

Cũng trong đêm nhạc này, "Chỉ có mình em thôi" từng được Nguyễn Ngọc Anh thu đầu tiên đã được cô thể hiện lại. Nói về bản thu của Nguyễn Ngọc Anh, nhạc sĩ Tuấn Phương bảo, Nguyễn Ngọc Anh từng chỉ thu một lần ca khúc này và vẫn là bản thu hay nhất đối với anh bởi nó thể hiện được hết những gì anh gửi gắm trong ca khúc. Ca sĩ Ngọc Châm - giám đốc chuỗi chương trình “Vàng son một thuở”, đơn vị sản xuất và thực hiện chương trình, với vai trò MC đêm diễn cùng Lê Anh đã tiết lộ vì hâm mộ "Chỉ có mình em thôi" mà cô bén duyên với nhạc sĩ Tuấn Phương và mời anh làm đêm nhạc. Ngọc Châm làm khó nhạc sĩ Tuấn Phương khi hỏi 4 ca khúc ở “Phận người” là 4 bóng hồng hay 1 bóng hồng. "Nếu trả lời em chắc tối về anh phải đi thuê nhà ở" - nhạc sĩ Tuấn Phương bông đùa. Anh tiết lộ, "Một nửa" là ca khúc mà anh viết về câu chuyện của bạn mịn, người mãi đi tìm "một nửa" trong đời. Còn những sáng tác khác, anh đều là lấy cảm xúc từ những người xung quanh mình.

Ở phần cuối cùng có chủ đề "Tự sự", nhạc sĩ Tuấn Phương trải lòng với khán giả nhiều hơn về chính mình và chặng đường sự nghiệp của mình. Điều đặc biệt, đây cũng là phần hoàn thiện về con người nghệ thuật của Tuấn Phương khi tái hiện lại một Tuấn Phương từng nổi tiếng với vai trò ca sĩ, kiếm sống bằng nghề hát một thời của mình. Trên sân khấu Tuấn Phương hát "Em mãi là" - ca khúc nhạc ngoại lời Việt mà anh đặt lời và từng hát hàng đêm ở một tụ điểm âm nhạc lớn tại Hà Nội. Khán giả không khỏi bất ngờ khi Tuấn Phương hát song ngữ, giọng hát trẻ trung và phong cách đầy tự nhiên, phóng khoáng mà cũng rất “Tây".

Nhạc sĩ Đỗ Bảo chia sẻ, anh may mắn được đồng hành cùng nhạc sĩ Tuấn Phương hơn 30 năm, quen nhạc sĩ Tuấn Phương từ khi mới 16-17 tuổi, khi cùng trong ban nhạc chuyên chơi ở các vũ trường. Khi đó Tuấn Phương là ca sĩ chính của nhóm. Dù nhiều năm không còn đứng dưới ánh đèn sân khấu nhưng dưới sự động viên của người hâm mộ, Tuấn Phương tiếp tục cất giọng trong phần hợp ca ngẫu hứng với những người anh em thân thiết NSND Quang Vinh, Tấn Minh, Tô Minh Đức. Bốn giọng ca thuộc những thế hệ khác nhau, màu sắc khác nhau nhưng đem lại một tổng thể ăn ý, hấp dẫn qua "Thì thầm”- một sáng tác giàu mỹ cảm, xúc cảm về Hà Nội đã từng được rất nhiều ca sĩ nổi tiếng thể hiện thành công. Tiết mục đầy thú vị của những gã lãng tử mang đến cái kết đẹp trọn vẹn cho chương trình, đẩy tâm trạng của khán giả lên cao trào đầy hào hứng.

Đêm nhạc đã thực sự cho thấy đủ đầy hình ảnh của một nhạc sĩ Tuấn Phương, đa tài và đa năng, luôn chan chứa tình cảm đối với cuộc sống này. Sân khấu đêm nhạc do đạo diễn Phạm Hoàng Giang thực hiện cũng khắc họa đúng những chân dung một Tuấn Phương như vậy, không màu mè hay chiêu trò, không rực rỡ hay quá lung linh, mà là cùng xây dựng nên chân dung âm nhạc Tuấn Phương nhẹ nhàng, dịu dàng, tinh tế và dung dị. Đêm nhạc cũng được sự góp sức của những nhạc sĩ hàng đầu cũng là những người bạn thân thiết qua nhiều năm đời sống của Tuấn Phương như hai nhạc sĩ Lưu Hà An - Đỗ Bảo.

“Lời ru tôi” cũng cho thấy một Tuấn Phương được yêu, được mến, hạnh phúc giữa vòng tay bạn bè, nghệ sĩ và âm nhạc. Dưới khán phòng là bạn bè, là khán giả yêu thương anh, trên sân khấu là những nghệ sĩ trân quý anh. Đó là những dư âm để Tuấn Phương tiếp tục chặng đường sáng tác, cống hiến cho đời, cho nghề những ca khúc hay trong chặng đường phía trước.

An Vy (ảnh: Hòa Nguyễn)