Bức tranh du lịch toàn cầu mùa hè 2024: Cách tiếp cận mới về quản lý quá tải du lịch

Hãng AP dẫn tin, chuông cửa của gia đình ông Martinho de Almada Pimentel là một sợi dây dài khi kéo, chuông sẽ rung lên và cho ông biết có người đang ở bên ngoài biệt thự trên sườn núi của gia đình.

Khách du lịch tham quan khu phố Sintra, Bồ Đào Nha. Ảnh: AP/Ana Brigida

Tiếng chuông rung lên là điều hiếm khi xảy ra đối với gia đình ông trong những năm qua nhưng điều đó đã xảy ra vào mùa hè 2024 bởi tình trạng quá tải du lịch.

"Những du khách đang đi bộ trong dòng xe cộ đông đúc bên ngoài những bức tường ngập nắng của Casa do Cipreste đôi khi nhìn thấy tiếng chuông nhà và kéo dây vì nó trông thú vị ", ông Pimentel nói.

Khi mở cửa sổ, ông có thể ngửi thấy mùi khói xe và nghe thấy tiếng xe "tuk-tuk" chở quá nhiều khách chạy ngang qua.

Ông Pimentel càng tỏ ra mệt mỏi hơn khi có tới 5.000 du khách đến đây mỗi ngày. Họ phải xếp hàng quanh ngôi nhà trên những con đường ngoằn ngoèo để lên Cung điện Pena (Bồ Đào Nha) nổi tiếng.

"Giờ đây tôi còn cô lập hơn so với thời kỳ Covid-19. Tôi muốn không ra ngoài. Và cảm giác của tôi chỉ là tức giận", ông Pimentel nói trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 8 trên hiên nhà.

Đây là câu chuyện nhỏ của người dân địa phương sinh sống quanh điểm đến nổi tiếng, thu hút rất nhiều khách du lịch trong mùa hè năm nay. Năm 2024 cũng là năm đầu tiên mà ngành du lịch toàn cầu dự kiến sẽ thiết lập kỷ lục kể từ đại dịch Covid-19. Việc số lượng du khách gia tăng. Các chiến dịch du mục kỹ thuật số và thị thực vàng cũng thu hút rất nhiều du khách tham gia lưu trú dài hạn.

Tuy nhiên, với tình trạng "du lịch quá tải" đang diễn ra, các nhà quan sát cho rằng vấn đề du lịch đang trở nên căng thẳng leo thang khắp thế giới. Cụ thể, một số cuộc biểu tình "phản đối du lịch" như ở Barcelona vào tháng 7 cũng một phần căng thẳng trong cách tiếp cận giải quyết các vấn đề du lịch toàn cầu hiện nay.

Các cuộc biểu tình của người dân địa phương tại các điểm đến du lịch nổi tiếng là lời cảnh tỉnh để ngành du lịch toàn cầu nhìn nhận lại quá trình quản lý vấn đề này tốt hơn.

Quá tải du lịch

Khách du lịch xếp hàng vào tham quan bên trong Cung điện Pena thế kỷ 19 ở Sintra, Bồ Đào Nha. Ảnh: AP/Ana Brigida

Quá tải du lịch thường mô tả là điểm tới hạn mà tại điểm đến, du khách không còn mang lại lợi ích cho người dân địa phương nữa. Thay vào đó, tình trạng này lại làm suy thoái các di tích lịch sử, quá tải cơ sở hạ tầng và khiến cuộc sống của những người dân sống ở đó trở nên khó khăn hơn đáng kể.

Cụm từ này liên tục trở thành vấn đề nóng trong suốt mùa hè năm nay. Theo các nhà quan sát, nếu nhìn kỹ hơn một chút, tình trạng quá tải du lịch đang trở thành vấn đề nan giải hơn đối với người dân địa phương và các nhà lãnh đạo. Trên Airbnb, không có vấn đề nào gây chú ý hơn là giá nhà tăng cao khi cho thuê ngắn hạn từ Tây Ban Nha đến Nam Phi.

Trước bối cảnh đó, một số địa phương đã hướng đến phát triển "du lịch chất lượng", thường được định nghĩa là du khách quan tâm nhiều hơn đến cuộc sống cư dân với ít hành vi say xỉn hơn, hạn chế chụp ảnh tự sướng gây rối và các lựa chọn khác.

Vào tháng 1 năm nay, Tổ chức Du lịch Thế giới dự đoán du lịch toàn cầu năm nay sẽ vượt qua kỷ lục ghi nhận vào năm 2019.

Đến cuối tháng 3/2024, cơ quan này cũng báo cáo hơn 285 triệu khách du lịch đã đi du lịch quốc tế, tăng khoảng 20% so với quý đầu tiên của năm 2023. Châu Âu cũng là điểm đến được ghé thăm nhiều nhất.

Hội đồng Du lịch và Lữ hành Thế giới dự kiến vào tháng 4/2024 rằng 142 trong số 185 quốc gia mà họ phân tích sẽ lập kỷ lục về du lịch, dự kiến sẽ tạo ra 11,1 nghìn tỷ đô la trên toàn cầu và tạo ra 330 triệu việc làm.

Bên cạnh những con số tích cực về kinh tế, ngành du lịch cũng gặp rắc rối trong năm nay. Ngành du lịch Tây Ban Nha đóng vai trò chính trong mọi thứ, từ các vấn đề về quản lý nước đến giá nhà tăng vọt và tình trạng du khách say xỉn.

Hàng nghìn người biểu tình đã tập trung ở Quần đảo Canary của Tây Ban Nha phản đối du khách vì quá đông. Công trình xây dựng đang làm quá tải dịch vụ nước và đẩy giá nhà lên cao.

Tại Nhật Bản, nơi số lượng khách du lịch đổ về quá đông bởi đồng yên suy yếu được cho là sẽ lập kỷ lục mới vào năm 2024. Thành phố Kyoto đã cấm khách du lịch vào một số khu phố nhỏ do lo ngại xảy ra tình trạng đông đúc.

Chính phủ Nhật Bản cũng quy định hạn chế số lượng người leo núi Phú Sĩ. Và tại Fujikawaguchiko, một thị trấn có một số góc nhìn đẹp nhất về chóp nón hoàn hảo của ngọn núi, giới chức trách địa phương đã dựng một tấm chắn lớn trong bãi đậu xe để ngăn khách du lịch chen chúc tại địa điểm này.

Trong tháng 7, chính phủ Mỹ đã cảnh báo du lịch hàng không đối mặt với thách thức lớn vì tình trạng quá tải du lịch.

Khách du lịch xếp hàng để bắt xe buýt đưa đón từ cổng lên Cung điện Pena ở Sintra, Bồ Đào Nha. Ảnh: AP/Ana Brigida

"Trân trọng các điểm đến"

Tạp chí du lịch nổi tiếng của Mỹ Fodor's Travel năm nay đã công bố danh sách " No List 2024 " với các điểm đến cần cân nhắc khi đến vào năm 2024.

Cụ thể, "No List 2024" đã kêu gọi mọi người xem xét lại việc đến thăm các điểm nóng du lịch, bao gồm các địa điểm ở Hy Lạp và Việt Nam, cũng như các khu vực có vấn đề về quản lý nước ở California, Ấn Độ và Thái Lan.

Theo các chuyên gia du lịch, danh sách "No list" không làm giảm sút hình ảnh của điểm đến mà thể hiện sự trân trọng và muốn bảo vệ các điểm đến nổi tiếng này.

"Chúng tôi yêu thích những điểm đến này và bạn cũng vậy. Nhưng sự ngưỡng mộ điên cuồng và nhu cầu không ngừng trải nghiệm của du khách sẽ không giúp cho các điểm đến phát triển bền vững. Vì vậy danh sách đưa ra chỉ đều khuyến khích mọi người cân nhắc thêm ở những điểm đến du lịch nổi tiếng này", tạp chí Mỹ viết.

Ở góc nhìn khác về vấn đề du lịch phát triển và thay đổi nhanh chóng, một số chuyên gia cho rằng thuật ngữ "du lịch quá tải" đã lỗi thời.

Ông Michael O'Regan, Giảng viên du lịch và sự kiện tại Đại học Glasgow Caledonian lập luận rằng "du lịch quá tải" đã trở thành một thuật ngữ thông dụng. Tuy nhiên chủ đề này còn phụ thuộc vào việc quản lý đám đông. Ông thừa nhận ngành du lịch "đã quay trở lại nhanh hơn chúng ta mong đợi" sau Covid-19, nhưng khách du lịch không phải là vấn đề.

"Đã có những cuộc cạnh tranh thu hút khách du lịch toàn cầu tại các điểm đến. Chúng ta sẽ không thể bỏ qua điều này. Vậy điều gì sẽ xảy ra khi chúng ta có quá nhiều khách du lịch? Các điểm đến cần phải nghiên cứu nhiều hơn nữa để có cách tiếp cận tốt về công tác quản lý du khách trong thời gian tới", ông Michael O'Regan nhấn mạnh./

Hồng Nhung