Bùng nổ cuộc thi sân khấu để 'chấm' danh hiệu: Khi danh hiệu NSƯT, NSND có phần quá dễ dãi
Đó là quan điểm của NSND Trung Hiếu - Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội trong Hội nghị đánh giá tác động về đối tượng, tiêu chuẩn, điều kiện xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT và lấy ý kiến góp ý Dự thảo Nghị định quy định về xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT khu vực phía Bắc do Bộ VH,TT&DL tổ chức.
Các diễn viên giành Huy chương Vàng cá nhân khi tham dự Liên hoan “Các trích đoạn hay nghệ thuật sân khấu toàn quốc” năm 2023. Ảnh M.Miên
Theo NSND Trung Hiếu, hiện nay bùng nổ các liên hoan sân khấu nghệ thuật toàn quốc. Chiếu theo quy định giải thưởng, danh hiệu NSƯT được trao cho nghệ sĩ giành 2 giải vàng quốc gia, đủ thời gian công tác 15 năm. Đối với danh hiệu NSND, số lượng giải thưởng được “chấm” là 4 giải vàng quốc gia.
Việc tổ chức thường niên hoạt động liên hoan nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị của nghệ thuật sân khấu, đặc biệt là sân khấu truyền thống.
Tuy nhiên, việc bùng nổ các liên hoan sân khấu nghệ thuật dẫn tới bất cập khi các nghệ sĩ dễ dàng trong cuộc đua giành huy chương để “chấm” danh hiệu nghệ sĩ.
Ghi nhận thực tế năm 2022 được đánh giá là năm “bội thu” giải thưởng, “chạy show” hiệu quả của giới sân khấu.
Tính riêng trong 9 tháng đã tổ chức được gần 10 cuộc thi, liên hoan nghệ thuật sân khấu với sự tham gia của hầu hết các đơn vị nghệ thuật trong và ngoài công lập.
Có thể kể đến như: Liên hoan Cải lương toàn quốc 2022; Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2022; Liên hoan Chèo toàn quốc 2022; Liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm 2022; Liên hoan Kịch nói toàn quốc 2022; Liên hoan sân khấu về “Hình tượng người chiến sĩ CAND”; Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc 2022; Liên hoan sân khấu Thủ đô 2022. Bên cạnh đó nghệ sĩ còn được vinh danh tại Giải thưởng Sân khấu năm 2022.
Theo thống kê của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, các cuộc thi, liên hoan đã thu hút 130 tác phẩm của các đơn vị nghệ thuật trong nước so tài, có nhiều vở diễn được vinh danh: 3 giải xuất sắc, 27 huy chương Vàng và 32 huy chương Bạc.
Năm 2023, Liên hoan “Các trích đoạn hay nghệ thuật sân khấu toàn quốc” đã thu hút sự tham gia của hơn 1.000 nghệ sĩ, nhạc công, với hơn 100 trích đoạn của 33 đơn vị nghệ thuật trên toàn quốc tham dự. Lễ trao giải đã trao 54 giải huy chương Vàng, 60 giải huy chương Bạc cho các diễn viên; 7 trích đoạn xuất sắc.
Nở rộ các cuộc thi, liên hoan sân khấu nhưng “chất chênh lượng” khi các cuộc liên hoan, nhiều vở diễn giành huy chương lại không được khán giả đón nhận.
Trước thực tế này, NSND Trung Hiếu đề xuất tăng số lượng giải thưởng trong Nghị định khi xét danh hiệu, để thực sự nâng cao chất lượng danh hiệu và có chế độ đãi ngộ cho nghệ sĩ được tốt hơn.
Liên quan đến quy đổi huy chương, NSƯT Tấn Minh, Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Thăng Long cho hay, việc quy đổi huy chương cần lưu ý đến đặc thù của lĩnh vực điện ảnh.
NSƯT Tấn Minh đề xuất: “Huy chương Vàng điện ảnh khó gấp 100 lần sân khấu. Có thể thành lập hội đồng xét tác phẩm có giá trị lan tỏa để xét danh hiệu”.
Hai ý kiến đóng góp tại Hội nghị nhằm tránh bỏ sót, tôn vinh các nghệ sĩ thực sự có tài năng và có nhiều cống hiến cho đời sống nghệ thuật.
