Bước đệm hướng tới cấp nước bền vững

Cấp nước sinh hoạt nông thôn an toàn:

Thực hiện Chỉ thị số 34 của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 271 ngày 13/10/2020 và Kế hoạch số 247 ngày 11/7/2020 về triển khai cấp nước an toàn khu vực nông thôn giai đoạn 2022 - 2025 trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Người dân nông thôn được sử dụng nước đảm bảo chất lượng.

Qua rà soát, đến hết năm 2021, tỷ lệ hộ dân nông thôn trong tỉnh được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 95,51%; tỷ lệ hộ dân nông thôn sử dụng nước đạt quy chuẩn là 38,5%. Toàn tỉnh có 818 công trình cấp nước tập trung nông thôn cấp nước cho 51.203 hộ (trong đó 32 công trình cấp nước có công suất thiết kế cấp nước cho hơn 250 hộ; 107 công trình cấp cho 100 - 250 hộ, 679 công trình cấp nước cho dưới 100 hộ). Đa số công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn trên địa bàn tỉnh hoạt động với hình thức tự chảy, có 5 công trình sử dụng bơm tạo nguồn. Các công trình cấp nước nông thôn chủ yếu là công trình đơn giản, hệ thống xử lý lọc thô sơ, chưa được khử khuẩn, xử lý bằng hóa chất hay dây chuyền xử lý nước có thiết bị lọc áp lực nên chất lượng nước đầu ra mới chỉ dừng lại ở mức hợp vệ sinh, chưa đảm bảo theo quy chuẩn và chưa đủ điều kiện xây dựng, lập kế hoạch cấp nước an toàn (hiện nay chỉ có 32 công trình cấp nước nông thôn được xây dựng và lắp đặt thiết bị lọc đảm bảo chất lượng nước theo quy chuẩn).

Trước thực tế trên, UBND tỉnh đã chỉ đạo phải xác định cấp nước an toàn là trách nhiệm của các sở, ban, ngành, chính quyền địa phương, đơn vị quản lý cấp nước và toàn thể cộng đồng. Thực hiện đảm bảo cấp nước an toàn khu vực nông thôn nhằm quản lý, ngăn ngừa rủi ro và khắc phục sự cố có thể xảy ra từ nguồn nước, cơ sở xử lý nước và hệ thống truyền dẫn, phân phối nước đến người sử dụng. Bảo đảm duy trì áp lực cấp nước, cung cấp ổn định, đủ lượng nước và bảo đảm chất lượng nước cấp theo quy định, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giảm thiểu các loại bệnh liên quan đến nước, phòng ngừa dịch bệnh và phát triển kinh tế - xã hội.

Vận hành hệ thống lọc nước.

Với vai trò là đơn vị quản lý cấp nước, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh đã lựa chọn một số công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn để triển khai thí điểm về cấp nước an toàn và công trình cấp nước sinh hoạt trung tâm xã Liêm Phú (huyện Văn Bàn) được lựa chọn. Công trình được đầu tư xây dựng năm 2007 và được cải tạo, nâng cấp từ năm 2019, gồm hệ thống lọc, bể chứa, hơn 5 km đường ống cấp nước cho 380 hộ của các thôn: Ỏ, Liêm, Giằng và Đồng Qua.

Việc vận hành các công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn đã được tự động hóa.

Ông Vũ Văn Đan, quản lý công trình cấp nước sinh hoạt trung tâm xã Liêm Phú cho biết: Sau khi công trình được đầu tư, đưa vào sử dụng, do công tác quản lý, vận hành theo kiểu “cha chung không ai khóc” nên bị xuống cấp nghiêm trọng. Từ khi giao cho Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh quản lý, đồng thời tiến hành cải tạo, nâng cấp, thành lập tổ quản lý, có thu tiền sử dụng nước, công trình hoạt động hiệu quả. Đặc biệt, ngoài Tổ quản lý, công trình còn thành lập thêm Nhóm cấp nước an toàn gồm cán bộ chuyên môn của trung tâm và của xã về kiểm nghiệm, đánh giá chất lượng cấp nước.

Nhóm cấp nước an toàn hệ thống công trình cấp nước sinh hoạt trung tâm xã Liêm Phú trực tiếp xây dựng, triển khai, tuyên truyền kế hoạch cấp nước an toàn; giám sát các hoạt động cấp nước an toàn… và gắn với trách nhiệm của từng thành viên. Nhờ đó, hoạt động cấp nước được đảm bảo liên tục và chất lượng nước được kiểm soát chặt chẽ.

Công tác kiểm tra chất lượng nước sinh hoạt nông thôn được tiến hành thường xuyên.

Bà Trần Thị Chất ở thôn Ỏ, xã Liêm Phú hồ hởi: Chúng tôi rất hài lòng với công tác quản lý, cấp nước hiện nay bởi hầu như không bị mất nước, áp lực nước rất mạnh, nước trong và sạch hơn.

Đó là một ví dụ cụ thể về việc triển khai thực hiện cấp nước sinh hoạt an toàn ở nông thôn. Theo kế hoạch của UBND tỉnh, giai đoạn 2022 - 2024 lập và phê duyệt 27 công trình cấp nước sạch an toàn (do Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh quản lý); giai đoạn 2024 - 2025 lập và phê duyệt 13 công trình cấp nước sạch an toàn (do UBND xã, đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp quản lý).

Đánh giá về việc triển khai cấp nước an toàn khu vực nông thôn, ông Nguyễn Quang Ngọc, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) khẳng định: Đó là hoạt động rất cần thiết, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, vận hành và tăng tỷ lệ bền vững công trình cấp nước sinh hoạt tập trung nông thôn cũng như bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Nội dung: Thanh Nam

Trình bày: Ngọc Luyến