Bước ngoặt mới vào kỷ nguyên phát triển

Đây cũng là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đánh dấu bước phát triển mới trong công tác tổ chức, kiện toàn bộ máy, nâng cao hiệu lực hoạt động của MTTQ Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tổng Bí thư Tô Lâm trao Quyết định 304-QĐ/TW của Bộ Chính trị phê duyệt chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức mới của Cơ quan UBTƯ MTTQ Việt Nam. Ảnh: Nguyễn Hải

Mặt trận và các đoàn thể chính trị – xã hội phải đi đầu trong sắp xếp tổ chức bộ máy

Ngày 23/6/2025 là một ngày đặc biệt đối với những người làm công tác Mặt trận và đoàn thể trên cả nước khi Tổng Bí thư Tô Lâm đã tới thăm và làm việc với Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương. Điều đặc biệt hơn nữa là Tổng Bí thư đã trao Quyết định 304-QĐ/TW của Bộ Chính trị phê duyệt chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức mới của Cơ quan UBTƯ MTTQ Việt Nam - quyết định đánh dấu một chặng đường phát triển mới của MTTQ Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng, củng cố, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thắt chặt quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân và xây dựng thế trận lòng dân vững chắc.

Chúng ta đang đứng trước những vận hội mới, đồng thời cũng đối diện với không ít khó khăn, thách thức. Tổng Bí thư chỉ rõ, Đại hội XIII của Đảng đã xác định rõ mục tiêu đến năm 2030 Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Để hiện thực hóa mục tiêu đó, chúng ta phải nỗ lực hơn nữa, tập trung cao độ cho 3 đột phá chiến lược: Hoàn thiện thể chế phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại. Phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao.

Trên tinh thần ấy, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã chủ trương đẩy mạnh sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Trong đó, Tổng Bí thư khẳng định, Mặt trận và các đoàn thể chính trị – xã hội phải thực sự đi đầu, là trung tâm quy tụ, dẫn dắt phong trào và lòng dân trong cuộc cách mạng tổ chức này.

Để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận nói chung và công tác Mặt trận và các đoàn thể nói riêng, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định 245-QĐ/TW ngày 24/01/2025, thành lập Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương. Đảng bộ mới có nhiệm vụ lãnh đạo toàn diện mọi hoạt động của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên.

Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương hiện có 25 tổ chức đảng trực thuộc, gồm 3 đảng bộ cấp trên cơ sở, 14 đảng bộ cơ sở và 8 chi bộ cơ sở với 5.146 đảng viên. UBTƯ MTTQ Việt Nam có 397 vị, Đoàn Chủ tịch có 64 vị, Ban Thường trực có 3 đồng chí chuyên trách và 6 đồng chí không chuyên trách.

Ngay sau khi thành lập, Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương đã chỉ đạo xây dựng “Đề án sắp xếp, tinh gọn cơ quan MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ”, trình Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 11. Đề án đã được thông qua, thống nhất hợp nhất các tổ chức này về trực thuộc MTTQ Việt Nam. Trên cơ sở này, Quyết định 304-QĐ/TW, ngày 10/6/2025, của Bộ Chính trị đã phê duyệt chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức mới của Cơ quan UBTƯ MTTQ Việt Nam.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại cuộc làm việc với Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương. Ảnh: Nguyễn Hải

Theo đó, Cơ quan UBTƯ MTTQ Việt Nam có chức năng tham mưu, giúp việc Ủy ban, Đoàn Chủ tịch, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Ban Chấp hành, Ban Thường vụ các tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương.

Về tổ chức bộ máy, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký, các Phó Chủ tịch chuyên trách, giữ vai trò lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện về định hướng hoạt động, quản lý bộ máy giúp việc, công tác tổ chức cán bộ, quản lý tài sản, tài chính. Những vị trí này chịu trách nhiệm trước Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương về toàn bộ hoạt động của cơ quan UBTƯ MTTQ Việt Nam. Trong đó, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam là Thủ trưởng cơ quan; Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam là Phó Thủ trưởng Thường trực.

Các Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam gồm: Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam, là các phó thủ trưởng cơ quan.

Cơ cấu tổ chức các ban, đơn vị tham mưu, giúp việc chung của cơ quan Trung ương MTTQ Việt Nam gồm: Văn phòng; Ban Tổ chức, Kiểm tra; Ban Dân chủ, Giám sát và Phản biện xã hội; Ban Công tác xã hội; Ban Tuyên giáo; Ban Dân tộc và Tôn giáo; Ban Đối ngoại Nhân dân; Ban Công tác Hội quần chúng; Cục Tài chính - Kế hoạch. Các đơn vị sự nghiệp gồm: Viện Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học; Bảo tàng MTTQ Việt Nam, Báo Đại đoàn kết.

Hiện nay sau sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy khối Mặt trận, các tổ chức đoàn thể ở Trung ương bước đầu đã sắp xếp, hợp nhất từ 284 đầu mối cấp vụ, cấp phòng còn 159 đầu mối, giảm 125 đầu mối (giảm 55,98%); biên chế giảm từ 2.720 người còn 2.185 người, tinh giản 535 biên chế (giảm 19,67%).

Cầu nối vững chắc trong mối quan hệ máu thịt “Đảng vì dân, dân tin Đảng”

Nhấn mạnh trong không khí toàn quốc sôi nổi thi đua lập thành tích thiết thực chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 và chuẩn bị vận hành mô hình chính quyền hai cấp (tỉnh, xã) từ ngày 1/7/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm ghi nhận sự nỗ lực, gương mẫu của Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương khi thực hiện chủ trương của Trung ương, Bộ Chính trị, lãnh đạo, chỉ đạo sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy khối Mặt trận, các tổ chức đoàn thể ở Trung ương.

Tổng Bí thư đề nghị Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cùng các tổ chức thành viên tiếp tục phát huy những kết quả, thành tựu đã đạt được; nỗ lực khắc phục những tồn tại, hạn chế; tăng cường đoàn kết, thống nhất, đồng lòng hành động, thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm.

Trước hết, MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt chính trị, tăng cường công tác tuyên truyền, tập hợp, vận động nhằm huy động các nguồn lực, khơi dậy mạnh mẽ sức sáng tạo của mọi người dân, đồng lòng, chung sức thực hiện thắng lợi các Nghị quyết số 57, Nghị quyết số 59, Nghị quyết số 66, Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị; động viên cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, các tầng lớp nhân dân đồng thuận, đóng góp thực hiện thắng lợi “cuộc cách mạng” sắp xếp tổ chức bộ máy từ Trung ương đến cơ sở tinh gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, chuyển trạng thái từ quản lý sang kiến tạo phát triển, phục vụ; động viên các doanh nghiệp và người dân đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh.

Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương khẩn trương triển khai thực hiện Quyết định số 304-QĐ/TW của Bộ Chính trị về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy Cơ quan UBTƯ MTTQ Việt Nam; hướng dẫn cấp tỉnh, cấp xã triển khai thực hiện đồng bộ và thống nhất, để bộ máy đi vào hoạt động theo mô hình mới từ ngày 1/7/2025, “không để có khoảng trống, gián đoạn công việc”. Theo mô hình mới, cơ quan MTTQ Việt Nam cấp xã có 8 - 10 biên chế, cho nên, “phải nắm rõ tình hình nhân dân để báo cáo, đề xuất, cùng cấp ủy, chính quyền giải quyết, giúp đỡ nhân dân”.

“Ý kiến của doanh nghiệp và người dân là lăng kính đánh giá chủ trương, chính sách của chúng ta” - Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư nêu rõ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên bám sát chức năng, nhiệm vụ, triển khai đồng bộ các hoạt động, trong đó cần chú ý lắng nghe ý kiến của người dân, doanh nghiệp để làm tốt hơn chức năng giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, làm cầu nối vững chắc trong mối quan hệ máu thịt “Đảng vì dân, dân tin Đảng”; phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa; tích cực tham gia công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Tiếp tục rà soát, đánh giá, sắp xếp lại cơ quan báo chí trực thuộc Cơ quan Trung ương MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, hội quần chúng theo kết luận của Bộ Chính trị, bảo đảm tinh gọn, hiện đại, chuyên nghiệp, làm tốt công tác tuyên truyền, định hướng, đáp ứng nhu cầu thông tin của nhân dân, tạo đồng thuận xã hội.

Tổng Bí thư cũng đề nghị cần quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị của Ban Bí thư về lãnh đạo đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh, cấp xã ngay sau đại hội Đảng bộ cùng cấp; đại hội đại biểu toàn quốc MTTQ Việt Nam, đại hội các tổ chức chính trị - xã hội (nhiệm kỳ 2026 - 2031) và đại hội của các hội quần chúng ngay sau Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và sau bầu cử Quốc hội khóa XVI, bầu cử HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031. Đại hội phải thực sự là đợt sinh hoạt chính trị, xã hội sâu sắc, tạo không khí hồ hởi, phấn khởi trong các tầng lớp nhân dân, đồng lòng, chung sức xây dựng thành công một nước Việt Nam “Hòa bình, độc lập, thống nhất, dân chủ và giàu mạnh” như di nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Tổng Bí thư yêu cầu, mọi công tác của Mặt trận và các đoàn thể phải hướng đến mục tiêu cao nhất là giữ vững và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo sự đồng thuận trong toàn xã hội, sự tin tưởng, ủng hộ của nhân dân đối với các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Xây dựng cơ chế phối hợp với cấp ủy, chính quyền các cấp, các cơ quan, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả. Mặt trận và các đoàn thể phải đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động, chuyển hướng mạnh hoạt động về cơ sở, bám sát địa bàn, phát huy quyền làm chủ nhân dân, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân.

Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ, các cấp ủy, tổ chức đảng tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo bộ máy nhà nước, các cấp chính quyền, lực lượng vũ trang từ Trung ương đến cơ sở quan tâm phối hợp chặt chẽ, tạo điều kiện thuận lợi để MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các đoàn thể nhân dân hoàn thành sứ mệnh cao cả của mình, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Tổng Bí thư bày tỏ niềm tin tưởng sâu sắc rằng MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên sẽ phát huy truyền thống vẻ vang của dân tộc Việt Nam anh hùng, làm tốt vai trò nòng cốt chính trị để phát huy quyền làm chủ của nhân dân, huy động mọi nguồn lực, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần tự hào, tự tôn, tự tin của dân tộc, lan tỏa khát khao cống hiến của mọi tổ chức, cá nhân, của các tầng lớp nhân dân, đồng lòng, chung sức hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước Việt Nam thịnh vượng, phồn vinh, nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

“Sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc nhất định sẽ được nhân lên gấp bội, bởi đó là truyền thống cực kỳ quý báu, được bao thế hệ người Việt Nam bền bỉ xây dựng, bồi đắp bằng mồ hôi, công sức, bằng sự hy sinh; máu xương của những người con đất Việt đã làm nên thành đồng Tổ quốc, không một thế lực nào có thể chia rẽ được sự đoàn kết của chúng ta” - Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Mặt trận sẽ giám sát các cơ quan nhà nước thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Thay mặt Ban Thường vụ Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương và Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam báo cáo Tổng Bí thư Tô Lâm kết quả lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng thời gian qua; nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới, ông Đỗ Văn Chiến - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cho biết, Ban Thường vụ Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương tiếp tục lãnh đạo việc vận hành tổ chức mới hoạt động hiệu quả, đồng thời tiếp tục rà soát, sắp xếp tinh gọn bộ máy MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ theo lộ trình; hoàn thiện quy chế, quy định bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả ở cả 3 cấp.

Cùng với đó tiếp tục lãnh đạo để chuẩn bị và tổ chức Đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội, các hội quần chúng nhiệm kỳ 2026 - 2031; Phối hợp chặt chẽ với các Tỉnh ủy, Thành ủy chỉ đạo tốt Đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội và đoàn thể các cấp sau sắp xếp tổ chức bộ máy; Tổ chức thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Lãnh đạo MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng chủ động, tích cực tham gia chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và bầu cử Quốc hội khóa XVI, HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031; phối hợp nâng cao chất lượng các cuộc tiếp xúc cử tri; góp phần củng cố vững chắc cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Đặc biệt, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát và phản biện xã hội. Trọng tâm là giám sát việc thực hiện cơ chế, chính sách, tổ chức hoạt động của các cơ quan nhà nước theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; giám sát việc triển khai thực hiện “4 Nghị quyết trụ cột” Bộ Chính trị vừa mới ban hành.

Tích cực, nghiêm túc triển khai các chủ trương của Đảng về sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang chia sẻ, là một trong những Đảng bộ có đông đảng viên, từ khi chính thức trở thành đảng bộ cấp trên cơ sở trực thuộc Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, Đảng bộ Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã phát huy vai trò lãnh đạo toàn diện các mặt công tác, đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đảng ủy Tổng Liên đoàn đã lãnh đạo tập trung hoàn thiện tổ chức bộ máy cơ quan tham mưu, giúp việc của Đảng ủy; lãnh đạo việc triển khai các nhiệm vụ thực hiện chủ đề công tác năm 2025 của Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Đặc biệt trong thời gian vừa qua Đảng ủy đã tập trung, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo công tác sắp xếp tổ chức bộ máy công đoàn các cấp và các đơn vị sự nghiệp công đoàn theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và tham gia tích cực, nghiêm túc triển khai các chủ trương của Đảng về sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất cơ quan MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ về trực thuộc UBTƯ MTTQ Việt Nam...

Khối đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam tiếp tục được nhân lên

Thượng tướng Bế Xuân Trường - Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam chia sẻ, trước đây khi chưa hợp nhất thì 5 tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội là lực lượng nòng cốt của MTTQ Việt Nam và là thành viên của MTTQ Việt Nam.

Đến nay, các tổ chức chính trị - xã hội đã về một ngôi nhà chung, sức mạnh đó sẽ được nhân lên gấp nhiều lần, khối đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam tiếp tục được nhân lên và phát huy tốt hơn nữa. Với vai trò Đảng lãnh đạo toàn diện, Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ. “Đây là những dấu mốc, là những bước ngoặt để đưa dân tộc Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” - Thượng tướng Bế Xuân Trường khẳng định.

Lê Ái