Bước ngoặt trong xây dựng đoàn kết ở Libya

Chính phủ lâm thời sẽ thay thế hai chính quyền cùng tồn tại hiện nay tại Libya gồm Chính phủ đoàn kết dân tộc (GNA) được Liên Hợp Quốc (LHQ) công nhận và chính quyền ở miền Đông được lực lượng tự xưng Quân đội quốc gia Libya (LNA) của tướng Khapta hậu thuẫn.

Thành phố Benghazi, Lybia

Chính phủ lâm thời sẽ tập trung vào ba nhiệm vụ chủ chốt, gồm đối phó các thách thức từ đại dịch Covid-19, vấn đề cung cấp điện và đoàn kết người dân thông qua hội đồng hòa giải dân tộc. Thủ tướng lâm thời của Libya Abâyba đã tổ chức cuộc họp đầu tiên với văn phòng nội các nhằm phát triển một kế hoạch công tác và điều phối hoạt động của các bộ và thể chế công cộng thuộc Chính phủ đoàn kết dân tộc. Tuy nhiên, chính phủ lâm thời tại Libya đối mặt nhiều khó khăn thách thức, nhất là cuộc khủng hoảng kinh tế dai dẳng, thất nghiệp trầm trọng, dịch vụ công kiệt quệ và lạm phát phi mã sau nhiều năm quốc gia Bắc Phi này chìm trong khủng hoảng.

Trước cơ hội hàn gắn những vết thương do xung đột và chia rẽ, Liên hiệp châu Âu (EU) hoan nghênh những diễn biến tích cực ở Libya nhằm hướng tới cuộc tổng tuyển cử vào cuối năm nay, qua đó giúp thiết lập lại nền dân chủ ở nước này. Ðại diện cấp cao phụ trách an ninh và đối ngoại EU GBoren nhấn mạnh, đây là sự đột phá có ý nghĩa, tạo điều kiện đoàn kết lại các thể chế tại Libya.

Tuyên bố của EU kêu gọi tất cả các bên liên quan ở Libya bảo đảm chuyển giao quyền lực kịp thời và suôn sẻ cho chính phủ đoàn kết dân tộc. EU đồng thời cũng cảnh báo có thể trừng phạt "những phần tử phá hoại" các nỗ lực hòa bình ở quốc gia Bắc Phi. Mỹ và một số nước trong khu vực hoan nghênh động thái mới ở Libya, coi đây là thời cơ lịch sử để người dân Libya chung sức tái thiết đất nước, thiết lập hòa bình, ổn định và đoàn kết, nhằm khôi phục chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ.

Trước những diễn biến mới của tình hình Libya hiện nay, Hội đồng Bảo an LHQ đã nhất trí thông qua tuyên bố kêu gọi rút ngay toàn bộ binh sĩ nước ngoài và lính đánh thuê khỏi Libya. Hội đồng Bảo an kêu gọi tất cả các bên thực thi đầy đủ thỏa thuận ngừng bắn cũng như hối thúc các nước thành viên tôn trọng và ủng hộ việc thực thi thỏa thuận.

Những bước khai thông bế tắc trên chính trường Libya đang tạo điều kiện thuận lợi để quốc gia này từng bước khôi phục các hoạt động kinh tế và ổn định đời sống xã hội. Lệnh ngừng bắn cũng tạo điều kiện để mở cửa trở lại các tuyến đường bộ và đường hàng không chủ chốt ở Libya, trong đó có các chuyến bay giữa thành phố miền đông Ben ga di và thành phố miền tây Mixrata sau gần bảy năm dừng khai thác. Ðây là bước đi mới nhất hướng tới hòa giải dân tộc ở quốc gia Bắc Phi.

Trong khi đó, hoạt động tại các mỏ dầu của Libya vốn thường xuyên bị gián đoạn bởi xung đột, nay đã được khai thác ổn định trở lại. Ngành công nghiệp khai thác "vàng đen" của Libya đứng trước cơ hội phục hồi, nhằm từng bước đưa quốc gia xuất khẩu dầu mỏ ở Bắc Phi này trở về thời hoàng kim trước khi xảy ra nội chiến.

Những tiến triển trong lộ trình chuyển tiếp chính trị được cho là bước đi quan trọng hướng tới sự ổn định, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ của Libya. Tuy nhiên, với chặng đường dài phía trước nhằm tổ chức thành công cuộc tổng tuyển cử, dẫn dắt Libya từng bước duy trì an ninh, ổn định là nhiệm vụ nặng nề của chính phủ lâm thời mới ở Libya. Quốc gia Bắc Phi này không chỉ cần sự đoàn kết nhằm củng cố sức mạnh nội tại mà còn cần sự chung tay hợp tác, giúp sức của cộng đồng quốc tế để thực hiện thành công các mục tiêu trước mắt, vì một đất nước Libya hòa bình và phát triển.

Hoài Anh (t.h)

1,376