Bước tiến mới trong hiện đại hóa lực lượng vận tải thủy quân sự
Trước yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày càng cao, đặc biệt là trên các hướng biển, đảo, công tác vận tải thủy quân sự giữ vai trò rất quan trọng, góp phần nâng cao sức cơ động, khả năng sẵn sàng chiến đấu, cứu hộ, cứu nạn và phòng, chống thiên tai của các đơn vị trong toàn quân. Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện Đề án 'Đổi mới phương tiện vận tải thủy quân sự giai đoạn 2021-2030' (Đề án VT-21) đồng bộ, toàn diện, tạo dấu ấn mang tính đột phá.
Đề án VT-21 thể hiện tầm nhìn chiến lược của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trong xây dựng, phát triển ngành vận tải quân sự theo hướng “tinh, gọn, mạnh”. Với vai trò là cơ quan nòng cốt trong tham mưu, tổ chức thực hiện và quản lý đề án, Cục Xe máy-Vận tải (Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật) đã cụ thể hóa các quyết định của Bộ Quốc phòng thành chương trình hành động, triển khai kế hoạch sát thực tế, phù hợp với đặc thù của từng lực lượng. Sau 5 năm triển khai quyết liệt, Đề án VT-21 đã đạt được nhiều kết quả toàn diện, vững chắc, vượt kế hoạch nhiều chỉ tiêu chủ yếu.
Một trong những kết quả nổi bật của đề án là hệ thống tổ chức, biên chế lực lượng vận tải thủy quân sự được sắp xếp “tinh, gọn, mạnh”, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ từng vùng, từng cấp, địa bàn hoạt động, thuận lợi cho chỉ huy, hiệp đồng bảo đảm. Các trung, lữ đoàn vận tải thuộc các quân khu, quân đoàn được củng cố, phát triển thành lực lượng vận tải đa năng, có thể đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ trên các hướng, tuyến sông, biển.

Tàu vận tải xăng dầu 3.000 tấn của Lữ đoàn 649 chạy nghiệm thu trên biển. Ảnh: LÊ THÁI
Cùng với điều chỉnh tổ chức, biên chế, công tác bảo đảm kỹ thuật, sửa chữa, nâng cấp và đóng mới phương tiện thủy được Cục Xe máy-Vận tải và các đơn vị trong toàn quân triển khai đồng bộ, bài bản. Trong giai đoạn 2021-2025, các đơn vị đã sửa chữa, nâng cấp phương tiện vận tải thủy đạt 123,8% kế hoạch đề ra. Công tác bảo đảm vật tư, phụ tùng kỹ thuật tàu thuyền được triển khai mua sắm tạo nguồn, cấp phát chặt chẽ, đồng bộ. Hạ tầng cầu cảng, khu neo đậu và cơ sở kỹ thuật tại nhiều đơn vị được đầu tư nâng cấp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ sau khi sắp xếp, điều chỉnh tổ chức, biên chế và bảo đảm vị trí neo đậu cho các phương tiện được đóng mới theo đề án; nâng cao năng lực tự sửa chữa cho các cơ sở bảo đảm kỹ thuật tàu thuyền. Đến nay đã hoàn thành sửa chữa, nâng cấp cầu cảng, triền đà và cơ sở bảo đảm kỹ thuật tàu thuyền của một số đơn vị trong toàn quân. Trong đó, cấp chiến lược đã hoàn thành sửa chữa, nâng cấp cầu cảng Lữ đoàn 649 (Cục Xe máy-Vận tải) có thể tiếp nhận tàu vận tải có tải trọng từ 3.000 đến 5.000 tấn...
Một kết quả nổi bật nữa là sự tự chủ trong thiết kế và công nghệ thi công đóng mới các phương tiện vận tải thủy quân sự, góp phần quan trọng vào mục tiêu hiện đại hóa lực lượng vận tải thủy toàn quân. Nhiều phương tiện vận tải thủy hiện đại của cấp chiến lược, chiến dịch đã được đóng mới, đạt 100% kế hoạch. Trong đó, lực lượng vận tải thủy cấp chiến lược được trang bị các phương tiện hiện đại, sức cơ động cao, khả năng chịu đựng sóng gió tốt, hoạt động dài ngày trên biển. Tiêu biểu là tàu vận tải xăng dầu 3.000 tấn thuộc Lữ đoàn 649 được trang bị hệ thống tiếp dầu trên biển hiện đại, đủ điều kiện để tiếp nhận xăng dầu tại cảng Dung Quất (Quảng Ngãi), các kho ngoại quan và các cảng dầu khí lớn trong nước. Ở cấp chiến dịch, đóng mới nhiều gam tàu vận tải trang bị cho các đơn vị trong toàn quân, khi đưa vào sử dụng đã nhanh chóng phát huy hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ vận chuyển. Qua đó, khẳng định hiệu quả của Đề án VT-21 cũng như tính linh hoạt, sức mạnh và năng lực cơ động vượt trội của lực lượng vận tải thủy quân sự trong thời kỳ mới.
Các phương tiện đóng mới được triển khai theo đúng trình tự, thủ tục quy định; có cấu hình, tính năng chiến-kỹ thuật hiện đại, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, phạm vi hoạt động và yêu cầu, nhiệm vụ công tác vận tải của từng đơn vị. Các dự án đóng mới đều do các đơn vị làm chủ đầu tư và trực tiếp quản lý dự án; tổ chức giám sát, đăng kiểm, nghiệm thu chuyển giao công nghệ, nghiệm thu khối lượng theo từng giai đoạn và tổ chức nghiệm thu các cấp bảo đảm chặt chẽ, được Bộ Tổng Tham mưu ra quyết định đưa vào trang bị quân sự.
Cùng với quá trình hiện đại hóa trang bị, công tác huấn luyện, đào tạo cán bộ, thuyền viên và nhân viên chuyên môn kỹ thuật tàu thuyền được đề án xác định là khâu đột phá quan trọng. Nhiều lớp huấn luyện chuyên ngành vận tải thủy đã được tổ chức, nhất là huấn luyện chuyển giao công nghệ các phương tiện đóng mới, huấn luyện tiếp dầu trên biển, huấn luyện các phương án sẵn sàng chiến đấu, phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn. Hơn 2.700 lượt cán bộ, thuyền viên được kiểm tra trình độ kỹ năng nghề trong giai đoạn 2021-2025, góp phần nâng cao năng lực tổ chức chỉ huy, điều hành và trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, thuyền viên, đủ năng lực vận hành, làm chủ phương tiện mới, xử lý thành thạo các tình huống phức tạp trên biển, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong mọi tình huống.
Những kết quả đạt được đã tạo nền tảng vững chắc để tiếp tục triển khai thực hiện thắng lợi mục tiêu, nội dung Đề án VT-21 trong giai đoạn 2026-2030 và những năm tiếp theo, góp phần xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.











