Bước vào thời gian quan trọng gỡ thẻ vàng thủy sản

Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) cho hay, thời gian qua ngành nông nghiệp đã triển khai quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU và đạt kết quả rõ rệt.

Tính đến cuối tháng 11, các địa phương đã xử lý "100% vụ việc vi phạm", với tổng số hơn 4.037 vụ bị xử phạt, số tiền phạt khoảng 162 tỷ đồng. Lực lượng chức năng cũng đã khởi tố 91 vụ việc liên quan đến khai thác IUU, với 138 bị can.

Trong số 71 tàu cá Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ, các cơ quan chức năng đã xử lý 53 tàu, tương đương gần 74%. Số còn lại đang tiếp tục được xác minh để làm rõ từng trường hợp, bao gồm cả các trường hợp sử dụng biển số giả hoặc chủ tàu không còn sinh sống tại địa phương, gây khó khăn cho công tác xử lý.

Toàn bộ số tàu cá hiện có của các địa phương đã đăng ký và được cập nhật trên cơ sở dữ liệu quốc gia về nghề cá (VNFishbase) là 79.243 chiếc. Các tàu cá không đủ điều kiện hoạt động đã được kiểm soát, giao cho xã, phường, lực lượng quản lý vị trí neo đậu.

Trong tuần, cơ quan công an đã đưa ra xét xử 2 vụ với 3 bị cáo về tội "Tổ chức cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép", và tội "Cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử"; 100% tàu cá mất kết nối Thiết bị giám sát hành trình (VMS), vượt ranh giới trên biển đã được xử lý.

Theo Bộ NN&MT, trong những ngày qua, bộ đã lập các đoàn công tác đi kiểm tra tình hình phòng, chống khai thác IUU của các địa phương (gần đây là An Giang, Nghệ An, Quảng Ninh) và nhận thấy đã có những chuyển biến tích cực và từng bước đi vào nề nếp.

Đến nay có 79.243 tàu cá đã được cập nhật trên cơ sở dữ liệu quốc gia về nghề cá.

Đơn cử tại An Giang, tỉnh đã thực hiện hoàn thành 17/19 nhiệm vụ như đã rà soát 100% tàu cá; 100% tàu cá thực hiện kẻ số đăng ký, sơn đánh dấu tàu cá khi tham gia hoạt động trên biển, kiểm soát, không cho tàu cá tham gia hoạt động nếu không thực hiện; 100% tàu cá từ 15m trở lên được giám sát.

Ngoài ra, các hồ sơ truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác đều được cơ quan chức năng của An Giang rà soát theo quy định; 100% tàu cá xuất - nhập bến được kiểm tra, xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác, chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác sử dụng hệ thống truy xuất điện tử eCDT…

Tại Nghệ An, toàn tỉnh có 1.041 tàu đủ điều kiện đã lắp đặt VMS, đạt 100%. Công tác trực ban giám sát tàu cá được duy trì 24/7, kịp thời cảnh báo tàu mất kết nối hoặc có dấu hiệu vượt ranh giới…

Thứ trưởng Bộ NN&MT Phùng Đức Tiến cho biết, đang nỗ lực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp mạnh để ngăn chặn khai thác IUU, từ siết quản lý tàu cá, truy xuất nguồn gốc đến tăng cường thực thi pháp luật trên biển, nhằm đáp ứng các khuyến nghị quốc tế và tiến tới gỡ “thẻ vàng” trong thời gian sớm nhất.

Liên quan một số lô cá kiếm xuất khẩu sang EU bị cảnh báo, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến thông tin, đây là các lô hàng liên quan tới hai doanh nghiệp tại Khánh Hòa. Bộ NN&MT đã chỉ đạo rà soát toàn bộ hồ sơ, làm rõ nghi vấn gian lận, đồng thời phối hợp với Bộ Tài chính đối chiếu số liệu đầu vào - đầu ra của chuỗi cung ứng để phục vụ xử lý theo quy định.

Ông Tiến khẳng định Bộ NN&MT đang hoàn thiện đầy đủ hồ sơ và cung cấp dữ liệu phục vụ đoàn EC trong quá trình kiểm tra. Cùng với đó, bộ này đang phối hợp với các cơ quan liên quan để sửa đổi Luật Thủy sản và hệ thống nghị định, thông tư nhằm bảo đảm sự phù hợp, đồng bộ khi ban hành trong thời gian tới.

Bộ NN&MT cũng đã đề nghị Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam; Hiệp hội Cá ngừ Việt Nam và các doanh nghiệp thu mua, nhập khẩu thủy sản có nguồn gốc từ khai thác, đảm bảo không vi phạm quy định về chống khai thác IUU.

Các doanh nghiệp được yêu cầu xác định rõ nguồn gốc thủy sản từ khai thác không vi phạm quy định về IUU, phù hợp với hạn ngạch của quốc gia treo cờ; rà soát hồ sơ, tài liệu liên quan đến lô hàng thủy sản nhập khẩu và lô hàng thủy sản trong nước, đảm bảo để truy xuất nguồn gốc đến khi lô hàng được xuất khẩu sang châu Âu.

Xuân Phong