Bứt tốc trên 'chuyến tàu' cao tốc kinh tế, Việt Nam cần làm gì?

Quyết tâm chính trị rất lớn

Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết về bổ sung Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên, với mục tiêu tổng quát: Củng cố, chuẩn bị tốt các yếu tố nền tảng nhằm thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030, đánh dấu thời điểm đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, góp phần tạo nền tảng vững chắc để đạt tốc độ tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030.

Đại biểu Trương Xuân Cừ - Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội

Năm 2025, tập trung thúc đẩy tăng trưởng với mục tiêu đạt 8% trở lên gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; phát triển hài hòa giữa kinh tế với xã hội và bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng, an ninh; tạo tiền đề để tăng trưởng cao hơn trong các năm sau.

Theo đó, điều chỉnh một số chỉ tiêu chủ yếu: Tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) đạt 8% trở lên, quy mô GDP năm 2025 đạt khoảng trên 500 tỉ đô la Mỹ (USD); GDP bình quân đầu người khoảng trên 5.000 USD; tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân khoảng 4,5 - 5%.

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ - đoàn Hà Nội khẳng định, mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên đã thể hiện một quyết tâm chính trị rất lớn của Việt Nam, vươn mình về “mặt trận” kinh tế.

Qua xem xét các dự báo kinh tế của toàn cầu cho thấy, tăng trưởng GDP của Mỹ được dự báo tăng 2,8% trong năm 2025; tại khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), tăng trưởng GDP đạt mức 1,3% vào năm 2025; tăng trưởng GDP của Trung Quốc dự kiến tăng khoảng 4,7% trong năm 2025. Hay nền kinh tế Ấn Độ được kỳ vọng sẽ đạt mức tăng trưởng 6,5% vào năm 2025.

Tại Việt Nam, tốc độ tăng GDP năm 2024 đạt 7,09%, nâng quy mô GDP nền kinh tế lên mức 11.512 ngàn tỷ đồng, tương đương khoảng 476 tỷ USD, GDP bình quân đầu người đạt 4.700 USD/người, tăng 377 USD so với năm 2023.

“Nhưng năm nay chúng ta quyết tâm đạt 8% trở lên và các năm tiếp theo đạt mục tiêu 2 con số, thể hiện một cuộc cách mạng toàn diện, một nhiệm vụ đầy tham vọng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn biến động” - ông Trương Xuân Cừ nói.

Theo đại biểu đoàn Hà Nội, chúng ta đã xác định được các thuận lợi và thời cơ của năm 2025, nhưng điều lớn nhất là quyết tâm chính trị của cả hệ thống và từ quyết tâm chính trị này, mọi người dân Việt Nam đều phải có trách nhiệm góp phần vào tăng trưởng đạt 8% trở lên, cũng như đạt các mục tiêu Chính phủ giao.

Phân tích cụ thể hơn, đại biểu cho hay, có những cơ sở để chúng ta tin rằng có thể đạt mức tăng trưởng cao như vậy. Nói cách khác, mục tiêu này được xây dựng dựa trên các các căn cứ có tính khả thi. Đầu tiên là thành tựu của năm 2024 là nền tảng quan trọng với tăng trưởng GDP tăng thuộc nhóm các quốc gia tăng trưởng cao nhất khu vực và thế giới.

Cùng với trong những năm vừa qua, chúng ta đã vượt qua đại dịch Covid-19, cơn bão Yagi và bối cảnh tình hình thế giới đầy biến động. Việt Nam đã xử lý rất nhanh những thách thức đó và có những chỉ đạo hết sức kịp thời, đây chính là tư duy về chiến lược cũng như phản ánh sự nỗ lực, quyết liệt, chủ động, đổi mới, sáng tạo trong công tác điều hành lãnh đạo của Đảng, Chính phủ.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, pháp luật và nâng cao hiệu quả công tác tổ chức thi hành pháp luật. Cải cách thể chế và chính sách Chính phủ đang tập trung tháo gỡ các rào cản tăng trưởng, đặc biệt trong lĩnh vực đất đai, đầu tư và tín dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.

Chính phủ cũng khẩn trương triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội đã được thông qua, nhất là các văn bản về sắp xếp tổ chức các cơ quan, bảo đảm hoạt động liên tục, thông suốt với hiệu quả cao hơn; hoàn thiện quy định về tổ chức bộ máy, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền phục vụ triển khai cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Mặt khác, sự phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế Việt Nam được thúc đẩy bởi các yếu tố chính như: Năm 2025, phấn đấu chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 9 - 10% so với năm 2024; tổng kim ngạch xuất khẩu tăng từ 10-12%, cán cân thương mại tiếp tục xuất siêu ở mức trên 20 tỷ USD; tăng trưởng của toàn ngành nông nghiệp phấn đấu từ 3,3 - 3,4%, tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 64-65 tỷ USD...

Phấn đấu tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng (giá hiện hành) năm 2025 tăng khoảng 12% trở lên. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu tỷ lệ giải ngân năm 2025 cả nước đạt 95% kế hoạch; bổ sung, áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt cho các dự án quy mô lớn, trọng điểm...

Năm 2025, Việt Nam tiếp tục là điểm sáng thu hút dòng vốn ngoại và nằm trong nhóm 15 nước đang phát triển thu hút FDI lớn nhất thế giới nhờ những thành tựu về thu hút nguồn vốn FDI trong năm 2024...

Giải pháp cho tăng trưởng đạt 8% trở lên

Để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8% trở lên vào năm 2025, đại biểu Trương Xuân Cừ cho rằng, Việt Nam cần triển khai đồng bộ các giải pháp.

Mục tiêu quy mô GDP năm 2025 đạt khoảng trên 500 tỉ USD - Ảnh: Hồng Thịnh

Theo đại biểu Trương Xuân Cừ, cần phát huy sức mạnh, nguồn lực toàn dân vào tăng trưởng: Tài chính, trí tuệ, sức lực trong dân. Đồng thời, huy động nguồn lực kiều bào phục vụ phát triển đất nước. Truyền thống cách mạng Việt Nam đã khẳng định: "Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong". Đó là nguồn sức mạnh riêng có của Việt Nam đã được chứng minh trong lịch sử.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh đầu tư công trong năm 2025, việc này được kỳ vọng tạo động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện cơ sở hạ tầng và thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân cũng như đầu tư nước ngoài vào các lĩnh vực công nghệ cao, chuyển đổi số và năng lượng tái tạo. Để đạt được hiệu quả cao, cần đảm bảo tiến độ giải ngân và chất lượng triển khai các dự án, tránh tình trạng chậm trễ và lãng phí nguồn lực.

Chính phủ cần triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, bao gồm giảm thuế, phí và lãi suất vay nhằm giảm chi phí sản xuất và thúc đẩy hoạt động kinh doanh. Cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp là yếu tố quan trọng để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển sản xuất kinh doanh.

Để thúc đẩy hoạt động xuất khẩu tăng trưởng, cần khai thác hiệu quả cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết; mở rộng, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, nhất là các quốc gia mới nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược và chiến lược toàn diện; nhanh chóng hoàn thành đàm phán FTA với các nước Trung Đông, Thụy Sĩ, Na Uy, Phần Lan… để tăng cường khai thác các thị trường mới, tiềm năng.

Đồng thời, cần tiếp tục theo dõi, thông tin kịp thời cho các hiệp hội ngành hàng và các doanh nghiệp về những diễn biến của thị trường xuất khẩu để các doanh nghiệp kịp thời điều chỉnh kế hoạch sản xuất phù hợp, định hướng tìm kiếm đơn hàng từ các thị trường. Tiếp tục đổi mới hoạt động xúc tiến thương mại, trong đó, tập trung thúc đẩy ở mức cao nhất chương trình chuyển đổi số trong các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu.

Ngoài ra, để tiếp tục nâng cao năng suất, cần đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ cao và thúc đẩy chuyển đổi số trong các ngành kinh tế. Việc đẩy mạnh chuyển đổi số sẽ tạo ra các mô hình kinh doanh mới, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Tăng cường đào tạo nhân lực chất lượng cao theo chuẩn quốc tế đáp ứng nhu cầu của thị trường, nhất là những ngành, lĩnh vực ưu tiên, mới nổi như: Trí tuệ nhân tạo (AI), khoa học dữ liệu, chíp bán dẫn, công nghệ lượng tử, công nghệ sinh học, năng lượng nguyên tử, vật liệu tiên tiến, robot và tự động hóa, xây dựng và vận hành đường sắc tốc độ cao…

Quỳnh Nga