Ca ghép tim lợn chỉnh sửa gene vào cơ thể người đầu tiên trên thế giới

Ca cấy ghép tim lợn cho ông David Bennett diễn ra vào ngày 7/1, tại Baltimore, bang Maryland. (Ảnh do Trung tâm y tế Đại học Maryland cung cấp)

Cơ hội cuối cùng để được sống

Đối với bệnh nhân David Bennett (57 tuổi, bang Maryland), ca cấy ghép này là lựa chọn cuối cùng khi bệnh tim của ông đang trong giai đoạn cuối.

Theo thông cáo của Trung tâm y tế Đại học Maryland, 1 ngày trước khi trải qua ca phẫu thuật, ông Bennett cho biết: "Hoặc là chết hoặc là thực hiện ca cấy ghép này. Tôi muốn sống. Tôi biết cơ hội thành công rất ít ỏi, nhưng đây là lựa chọn cuối cùng của tôi".

Nhóm bác sĩ của Trung tâm y tế Đại học Maryland đã thực hiện ca phẫu thuật phức tạp này. Đây là một trong những ca phẫu thuật đầu tiên nhằm chứng minh tính khả thi của việc cấy ghép tim lợn sang người - lĩnh vực có thể được thực hiện nhờ các công cụ chỉnh sửa gene mới. Nếu được chứng minh là thành công, các nhà khoa học hy vọng rằng nội tạng lợn có thể giúp giảm tình trạng thiếu tạng hiến tặng để cứu người.

Trong quả tim được đưa vào cơ thể ông Bennett, 3 gene liên quan đến đào thải nội tạng đã được loại bỏ và 6 gene liên quan đến chấp nhận miễn dịch được đưa vào bộ gene lợn. Các nhà khoa học cũng xóa 1 gene để ngăn mô tim lợn phát triển quá mức sau khi cấy ghép.

Revivicor, công ty chuyên về y học tái tạo có trụ sở tại Blacksburg, bang Virginia, Mỹ, đã cung cấp quả tim lợn được chỉnh sửa gene để cấy ghép vào cơ thể ông Bennett. Vào buổi sáng tiến hành ca phẫu thuật, nhóm thực hiện cấy ghép nội tạng đã lấy quả tim và đặt vào thiết bị đặc biệt để duy trì hoạt động của nó cho đến lúc ca phẫu thuật diễn ra.

Ngày 10/1, tức là 3 ngày sau ca phẫu thuật, ông Bennett đã tự thở nhưng vẫn cần đến sự hỗ trợ của máy tim-phổi. Những tuần sắp tới sẽ là giai đoạn quan trọng đối với sự phục hồi của bệnh nhân, các bác sĩ vẫn đang sát sao theo dõi quả tim mới của ông.

Ông Bennett chụp ảnh cùng bác sĩ Bartley P. Griffith trước khi bước vào ca phẫu thuật kéo dài 7 giờ. (Ảnh: Trung tâm y tế Đại học Maryland)

Để tiến hành ca phẫu thuật mang tính chất thí nghiệm này, Trung tâm y tế Đại học Maryland đã được Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm của Mỹ (FDA) cấp phép khẩn cấp vào đúng đêm đón năm mới 2022 thông qua chương trình sử dụng đặc cách.

"FDA đã dùng dữ liệu của chúng tôi và dữ liệu về lợn thí nghiệm để cấp phép cấy ghép trên cơ thể bệnh nhân mắc bệnh tim giai đoạn cuối - người không còn lựa chọn điều trị nào khác", Tiến sĩ Muhammad Mohiuddin, người đứng đầu chương trình cấy ghép nội tạng động vật sang cơ thể người của Đại học Maryland nói.

Bước tiến lớn trong lĩnh vực ghép tạng động vật sang người

Dù còn quá sớm để chắc chắn ca phẫu thuật có thật sự thành công hay không, nhưng ca ghép tạng này đã đánh dấu một bước tiến trong hành trình kéo dài hàng thập kỷ nhằm tìm ra cách sử dụng nội tạng động vật để thực hiện những ca cấy ghép có thể cứu sống con người.

Các bác sĩ tại Trung tâm y tế Đại học Maryland cho rằng, ca cấy ghép này cho thấy tim của động vật đã được chỉnh sửa gene có thể hoạt động trong cơ thể con người mà không bị đào thải ngay lập tức.

“Đây là cuộc phẫu thuật mang tính đột phá, nó đưa chúng tôi tiến một bước gần hơn đến việc giải quyết cuộc khủng hoảng thiếu nội tạng... Chúng tôi đang tiến hành một cách thận trọng nhưng cũng lạc quan rằng ca phẫu thuật (ghép tim lợn vào cơ thể người) sẽ mang đến một lựa chọn quan trọng khác cho bệnh nhân trong tương lai”, Tiến sĩ Bartley Griffith, người thực hiện ca phẫu thuật cấy ghép nêu trên cho biết trong một tuyên bố.

Từ lâu, lợn đã là nguồn cấy ghép tiềm năng do nội tạng của chúng rất giống nội tạng của con người. Thí dụ, một quả tim lợn tại thời điểm giết mổ có kích thước gần bằng tim người trưởng thành. Các bộ phận khác của lợn như thận, gan, phổi... cũng đang được nghiên cứu để cấy ghép vào cơ thể người.

Van tim lợn cũng đã được cấy ghép thành công vào cơ thể người trong nhiều thập kỷ. Con trai ông Bennett cho biết, ông đã trải qua ca ghép tạng như vậy khoảng 10 năm trước.

Trước đây, các nỗ lực cấy ghép từ lợn sang người đã thất bại nhiều lần do sự khác biệt trong gene gây ra sự đào thải hoặc virus gây nguy cơ lây nhiễm. Các nhà khoa học đã giải quyết vấn đề đó bằng cách chỉnh sửa những gene có thể gây nguy hại.

Theo trang organdonor.gov, khoảng 110 nghìn người Mỹ đang chờ được ghép tạng và mỗi năm nước này ghi nhận hơn 6.000 bệnh nhân qua đời trước khi được ghép tạng.

H.H (Theo Reuters, AP)