Cả làng tay nơm tay lưới cùng hú lớn rồi ào xuống vực bắt cá

Ngày 12/6, UBND xã Xuân Viên (Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đã tổ chức lễ hội Vực Xuân Viên năm 2022 hay còn gọi là lễ hội đánh cá Vực Rào, lễ hội đánh cá Đồng Hoa.

Đây là lễ hội mang đậm bản sắc văn hóa dân gian và tổ chức thường niên mỗi năm một lần vào thời điểm người dân trong vùng đã thu hoạch hết mùa màng.

Đầm Vực xã Xuân Viên - nơi tổ chức lễ hội có chiều dài hơn 1km với diện tích rộng khoảng 30ha. Nguồn nước của vực chảy từ dãy núi Hồng đổ ra nhánh sông nên rất thuận lợi cho các loài cá nước ngọt sinh nở, phát triển.

Các cụ cao niên trong làng kể lại, trước đây lễ hội được tổ chức rất quy củ, có quy định và có người canh gác tuần tra để không cho người dân đến đánh bắt cá trước khi lễ hội diễn ra.

Lễ hội thường được diễn ra vào tháng 5 âm lịch hàng năm. Thời điểm này, người đứng đầu làng cho lập bàn thờ cúng tế Thành Hoàng bản thổ tại ngôi miếu cạnh đầm Vực rồi chiêng trống và hú lớn để người dân xuống đánh cá.

Ngày nay, lễ hội cũng được diễn ra hàng năm với các nghi thức cơ bản. Sau khi người đứng đầu xã dùng loa thông báo diễn ra lễ hội rồi cả làng cùng hú lớn và ào xuống vực thi nhau đánh bắt cá. Trong lúc đánh cá, nếu ai bắt được cá to thì vừa giơ cá lên vừa hú to để "khoe" rồi mọi người dân trên bờ dưới nước đều hú theo để tán thưởng rất hào hứng.

Người dân quan niệm rằng, trong lễ hội nếu ai bắt được cá to hoặc nhiều cá thì sẽ gặp nhiều may mắn, mùa màng bội thu trong suốt năm ấy.

Dụng cụ đánh bắt cá chủ yếu trong lễ hội là nơm, vó, vợt, rớ, nhủi và các dụng cụ thô sơ. Năm nay ban tổ chức nghiêm cấm sử dụng các loại lưới.

Nhiều em nhỏ được bố mẹ cho theo đi vào những vị trí nước cạn để cầm rổ đựng cá.

Sau khoảng 3 giờ đánh cá, người dân đánh được nhiều chiến lợi phẩm.

Được biết, lễ hội sẽ diễn ra cả ngày 12/6. Tuy nhiên nhiều người chủ yếu chỉ tham gia đánh cá vào buổi sáng khi trời còn mát mẻ. Hết ngày, Vực Rào sẽ được đóng lại và có người canh gác để bảo vệ cá cho lần tổ chức lễ hội vào năm sau.