Cà Mau với tầm nhìn chiến lược hướng ra biển

Cầu Gành Hào trên trục tuyến Đông-Tây giúp nối liền bờ biển Đông với bờ biển Tây tỉnh Cà Mau đang trong giai đoạn hoàn thành xây dựng. (Ảnh chụp trước Tết Nguyên đán 2025).

Cuối năm 2024, trong một chuyến về thăm và làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cà Mau, Tổng Bí thư Tô Lâm đã định hướng chiến lược tổng thể, dài hạn giúp Cà Mau phát triển, lớn mạnh cùng đất nước.

TỪNG BƯỚC GỠ ĐIỂM NGHẼN

Cà Mau nằm ở trung tâm vùng biển các nước Đông Nam Á, hành lang phát triển kinh tế phía nam và có điều kiện giao thương với các nước trong khu vực. Đây còn là tỉnh duy nhất trong cả nước có 3 mặt giáp biển, chiều dài bờ biển hơn 250 km. Với địa hình thấp, nhiều nắng gió, là điều kiện lý tưởng để phát triển năng lượng tái tạo, xuất khẩu điện sang Malaysia, Singapore, Indonesia,... Trong đất liền, Cà Mau sở hữu cả hệ sinh thái mặn và ngọt, có diện tích bao phủ rừng lớn nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và nguồn lợi thủy, hải sản phong phú, dồi dào.

Đây là lợi thế lớn để Cà Mau phát triển thành trung tâm chế biến thủy sản, thực phẩm của vùng và cả nước, gắn với phát triển du lịch sinh thái, du lịch biển đảo, du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng… Sở hữu nhiều tiềm năng, lợi thế và ấp ủ những khát vọng vươn xa nhưng trong suốt thời gian dài, Cà Mau vẫn chưa thể phát triển tương xứng. Điểm nghẽn chính là ở hạ tầng giao thông chưa đáp ứng được nhu cầu.

Nhiều mặt hàng chủ lực xuất khẩu của Cà Mau phải tốn khá nhiều chi phí vận chuyển lên tận Thành phố Hồ Chí Minh, bởi không trực tiếp đưa đi bằng đường biển vì chưa có cảng biển; cũng không chuyên chở được bằng máy bay do sân bay và tàu bay nhỏ. Trong khi vận chuyển bằng đường bộ gặp trở ngại đường nhỏ hẹp và lộ trình khá xa.

Theo ông Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Quang Tiền, hạ tầng giao thông là một trong những tiêu chí để nhà đầu tư cân nhắc khi quyết định về Cà Mau. “Nhiều năm liền, dù đã “trải thảm đỏ” và rất cầu thị nhưng do ở xa trung tâm vùng, tốn nhiều chi phí logistics… nên các nhà đầu tư lớn chưa mạnh dạn đến Cà Mau mở rộng chuỗi sản xuất, kinh doanh”, ông Minh nhìn nhận. Thấy rõ “điểm nghẽn” nêu trên nên thời gian qua, Cà Mau bám sát các định hướng chỉ đạo của Trung ương, đặc biệt trong quy hoạch và thực hiện quy hoạch, tranh thủ các nguồn hỗ trợ và nội lực để từng bước hoàn thiện dần giao thông kết nối.

Ở trục cắt ngang, Cà Mau dành hàng nghìn tỷ đồng đầu tư tuyến trục Đông-Tây (khoảng 44 km), cầu Sông Đốc (tại cửa biển Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời) và sắp hoàn thành cầu Gành Hào (xã Tân Thuận, huyện Đầm Dơi) kết nối với tỉnh Bạc Liêu, thông tuyến đường bộ từ bờ biển Đông sang bờ biển Tây của tỉnh. Cà Mau ưu tiên nguồn lực đầu tư, nâng cấp, mở rộng thêm nhiều tuyến đường đấu nối cấp liên huyện, liên xã, mở rộng hệ thống giao thông nông thôn kết nối nội tỉnh theo quy hoạch, nhằm kết nối các đô thị biển động lực của tỉnh như Sông Đốc, Khánh Hội, Cái Đôi Vàm...

Mục tiêu phấn đấu của tỉnh là đến năm 2030, các tuyến đường tỉnh đạt tiêu chuẩn tối thiểu cấp V đồng bằng, 100% đường huyện được cứng hóa, đạt tiêu chuẩn tối thiểu cấp VI đồng bằng… Trong khi đó, ở trục dọc kết nối liên vùng, cơ hội có một không hai mở ra khi Cà Mau đang có 5 dự án trọng điểm do Trung ương đầu tư: cao tốc Cần Thơ-Cà Mau; cao tốc Cà Mau-Đất Mũi; cảng Hòn Khoai và đường giao thông nối từ đất liền ra đảo Hòn Khoai; mở rộng, nâng cấp cảng hàng không Cà Mau và các dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau Phạm Thành Ngại đánh giá: “Các dự án lớn mà Trung ương đã, đang và sắp triển khai tại Cà Mau khi hoàn thành sẽ là “xương sống” giúp tỉnh thay đổi toàn diện, đồng bộ và hiện đại hệ thống giao thông kết nối vùng, cả đường hàng không, đường bộ và đường biển, tạo động lực rất lớn để tỉnh thu hút, mời gọi đầu tư, phấn đấu đạt mức tăng trưởng hai con số trong nhiệm kỳ tới và xa hơn”.

HIỆN THỰC HÓA TẦM NHÌN TRỞ THÀNH “LỤC ĐỊA CỰC NAM”

Theo Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau Nguyễn Hồ Hải, để hiện thực hóa tầm nhìn dài hơi trở thành “lục địa cực nam”, định hướng là trung tâm kinh tế biển và xuất khẩu năng lượng tái tạo của cả nước, Tỉnh ủy Cà Mau đã cụ thể hóa kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại cuộc làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cà Mau hồi cuối năm 2024, thành chương trình, kế hoạch để triển khai thực hiện. Hiện Cà Mau tập trung vào hai nhiệm vụ trọng tâm phải làm ngay.

Trước hết, Ban Thường vụ Tỉnh ủy chủ trương các cấp ủy, tổ chức đảng tập trung vào việc xây dựng nhiệm vụ, giải pháp cụ thể hóa kết luận của Tổng Bí thư vào văn kiện, nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp trong tỉnh nhiệm kỳ 2025-2030 để thực hiện. Tiếp đó là chỉ đạo Ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng chương trình, kế hoạch, tổ chức phối hợp, đăng ký làm việc với Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương để tháo gỡ những vướng mắc, nút thắt, điểm nghẽn trong hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội, để Cà Mau nhanh chóng phát triển.

Điểm lại sự nỗ lực vào cuộc của Cà Mau, đến giờ, tuyến cao tốc Cần Thơ-Cà Mau và các tuyến nối với cao tốc trên địa bàn tỉnh đang được đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành trước ngày 31/12/2025 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Khi tuyến cao tốc này hoàn thành sẽ kết nối thông suốt và rút ngắn chặng đường từ Thành phố Hồ Chí Minh đến Cà Mau. Trong khi đó, tuyến cao tốc về Đất Mũi đã có chủ trương, đã điều chỉnh quy hoạch, xác định được hướng, tuyến và hiện nay Cà Mau đang phối hợp chặt với các bộ, ngành liên quan triển khai các bước để khởi công trong năm 2025.

Tỉnh đang tập trung phối hợp chặt chẽ với Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam để khởi công Dự án nâng cấp, mở rộng cảng hàng không Cà Mau vào dịp 30/4 tới đây. Năm 2024 vừa qua, lãnh đạo các bộ, ngành của Trung ương đã xuống Cà Mau khảo sát việc đầu tư xây dựng đường và cầu đấu nối ra cụm đảo Hòn Khoai, phục vụ việc kêu gọi đầu tư phát triển cảng biển lưỡng dụng này, cùng với việc nâng cấp Quốc lộ 1 đoạn thành phố Cà Mau-Năm Căn và đường Hồ Chí Minh đoạn Năm Căn-Đất Mũi, nhằm triển khai sớm nhất trong giai đoạn 2025-2030.

Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau Nguyễn Hồ Hải chia sẻ: Để những tiềm năng, lợi thế của Cà Mau biến thành động lực tăng trưởng, ngoài sự tự lực, tự cường, quyết tâm, quyết liệt của tỉnh thì trong thời gian tới, Cà Mau rất cần sớm có chủ trương, cơ chế cụ thể để xuất khẩu điện, trong đó có việc thực hiện Đề án xuất khẩu điện tỉnh Cà Mau...

Bên cạnh đó, cần có cơ chế thoáng hơn về quản lý đất rừng để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào các công trình phòng, chống sạt lở bờ sông, bờ biển tại Cà Mau. “Một khi thực hiện được cơ chế theo hình thức xã hội hóa, sẽ giảm thiểu vốn ngân sách, vùng ven biển Cà Mau sẽ có thêm quỹ đất để nhà đầu tư triển khai các dự án năng lượng tái tạo, xây dựng cảng cá, bến cá, dịch vụ hạ tầng nghề cá, cũng như triển khai các dự án phát triển du lịch, dịch vụ,..., thúc đẩy chuỗi phát triển liên hoàn về kinh tế-xã hội tại các vùng ven biển giàu tiềm năng”, đồng chí Nguyễn Hồ Hải chia sẻ.

HỮU TÙNG