Cả ngàn tỉ đồng, dùng cả quỹ nâng lương để chống dịch tả lợn châu Phi

Chiều nay 7-6, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành và tất cả các địa phương ở đồng bằng sông Hồng và tỉnh Quảng Ninh về phương án hỗ trợ tài chính từ ngân sách trung ương trong xử lý bệnh dịch tả lợn châu Phi (DTLCP).

Lực lượng chức năng tiêu hủy heo nhiễm bệnh tại 2 ổ dịch ở Bình Dương - Ảnh: Trung Phong

Tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Nguyễn Xuân Cường cho biết báo cáo từ các địa phương cho thấy bệnh DTLCP diễn biến phức tạp và ngày càng kéo dài, nguy cơ tiếp tục phát sinh và lây lan tại các địa phương là rất cao. Còn đại diện các tỉnh, thành phố trong vùng cùng thông báo đã phải tiêu hủy trung bình 30% tổng đàn lợn của địa phương vì mắc DTLCP.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định Ngô Gia Tự cho biết ngày 1-3-2019 tỉnh phát hiện ổ dịch đầu tiên và đã ngay lập tức “đóng băng” tổng đàn lợn 800.000 con. Từ đó tới nay đã chết 220.000 con, tương đương 12.000 tấn. Ông Ngô Gia Tự cho hay tổng mức kinh phí hỗ trợ cho 12.000 tấn lợn chết là 442 tỉ đồng trong khi ngân sách địa phương eo hẹp, trích 13% ngân sách địa phương cũng không thể làm được trong khi ngân sách trung ương chưa hỗ trợ kịp.

Trong khi đó, theo Phó Chủ tịch tỉnh Hưng Yên Nguyễn Minh Quang, tỉnh này đã phải tiêu hủy 160.000 con, chiếm gần 40% tổng đàn lợn, các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đã bị xóa sổ hoàn toàn. Hiện chỉ còn 60% đàn lợn không bị dịch của các hộ, doanh nghiệp chăn nuôi lớn (có từ 300 con trở lên) và tỉnh đang ưu tiên để bảo vệ khu vực này. Tuy nhiên, cái khó hiện nay của Hưng Yên là khả năng chi trả hỗ trợ cho các hộ dân bị thiệt hại và chi phí tiêu hủy.

Còn Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình ông Nguyễn Hoàng Giang cho biết tỉnh này đã chi trả hỗ trợ 150 tỉ đồng cho 70.000 tấn thịt lợn tiêu hủy nhưng vẫn còn rất thiếu.

Tỉnh Hà Nam đã sử dụng 54 tỉ đồng (50% nguồn dự phòng địa phương) để hỗ trợ cho 23% tổng đàn bị chết vì dịch đang chờ hỗ trợ từ Trung ương.

Đáng chú ý, ông Nguyễn Anh Cương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương lo lắng nói: "Tỉnh sẽ phải hỗ trợ chi phí 900 tỉ đồng, trong đó tỉnh bỏ ra gần 300 tỉ đồng. Trong đó có cả quỹ để nâng lương chưa dùng đến và được Thường trực HĐND tỉnh chấp thuận. Giờ mà gặp bão lũ là tỉnh Hải Dương hết tiền”.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Văn Sửu tố khổ việc chịu sức ép của dân lên chính quyền khi chưa chi trả hỗ trợ cho dân theo quy định của pháp luật.

Một hệ lũy khác theo đại diện các địa phương là khi chôn lấp lợn dịch rồi còn phải tiếp tục xử lý để tránh trường hợp xảy ra mới đây là xác lợn trương lên, làm mặt đất dềnh lên và bốc mùi khó chịu, ảnh hưởng tới sinh hoạt của người dân và công tác phòng dịch.

Trước tình hình này, các địa phương và Bộ NN-PTNT cùng kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ gấp rút ban hành Nghị quyết của Chính phủ quy định mức hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho các địa phương để triển khai tới các hộ dân, cơ sở chăn nuôi lợn.

Cụ thể, đề nghị Chính phủ thống nhất mức hỗ trợ cho chủ vật nuôi 25.000 đồng/kg lợn hơi đối với lợn con, lợn thịt các loại (tương đương 66% giá thành), 30.000 đồng/kg lợn hơi đối với lợn nái, lợn đực đang khai thác (tương đương 79% giá thành). Việc hỗ trợ dựa trên giá thành sản xuất sẽ ổn định hơn là hỗ trợ theo giá thị trường và sát với chi phí thực tế chăn nuôi lợn của người dân, tạo sự công bằng hơn giữa các địa phương...

Bổ sung đối tượng chủ doanh nghiệp chăn nuôi lợn được hỗ trợ 30% mức hỗ trợ cho chủ vật nuôi để duy trì sản xuất, tái đàn khi hết dịch, góp phần quan trọng trong sản xuất, cung cấp sản phẩm thịt lợn cho xã hội... Hỗ trợ cho chủ cơ sở nuôi giữ lợn giống mức 500.000 đồng/con, điều chỉnh mức tăng hỗ trợ cho người tham gia phòng, chống dịch bệnh động vật...

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đồng ý tạm ứng ngay khoảng 1.200 tỉ đồng - Ảnh: Thành Chung

Sau khi nghe các ý kiến, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cơ bản đồng tình với đề xuất của Bộ NN-PTNT, theo đó, thống nhất kiến nghị tới Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ việc hỗ trợ vật nuôi tiêu hủy theo tỷ lệ % giá thành. Bổ sung đối tượng hỗ trợ là chủ doanh nghiệp chăn nuôi lợn trên cơ sở xem xét các yếu tốt tham gia bảo hiểm nông nghiệp (nếu có).

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ NN-PTNT kiến nghị tăng hỗ trợ cho người tham gia tiêu hủy phòng chống với mức sàn là 200.000 đồng/người/ngày thường và mức sàn 400.000 đồng/người/ngày nghỉ lễ và thẩm quyền của chủ tịch UBND tỉnh quyết định mức chi cụ thể, phù hợp với đặc thù tài chính, ngân sách địa phương.

Phó Thủ tướng đề nghị dự thảo nghị quyết giao các nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ để xử lý công việc, trong đó đề nghị Bộ Tài chính làm thủ tục tạm ứng ngay khoảng 1.200 tỉ đồng cho các địa phương trong vùng để hỗ trợ dân có lợn bị dịch.

“Các bộ, địa phương tiếp tục quán triệt tinh thần dập dịch như chống giặc của Thủ tướng Chính phủ” - Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Bảo Trân