Cá nước lạnh 'đóng băng', khó chồng khó

Hàng tấn cá hồi của gia đình ông Mình đã đến kỳ xuất bán nhưng giá rất thấp, thậm chí không tìm được người mua.

Ông Mình hiện đang bỏ không một số ao nuôi cá nước lạnh.

Gia đình ông Chảo Duần Mình, thôn Can Hồ B, xã Ngũ Chỉ Sơn có 10 bể nuôi cá nước lạnh, nhưng hiện chỉ còn 4 ao có cá với trọng lượng khoảng 1 tấn cá hồi. Trước đây, cá lớn đến đâu bán hết đến đó, nhưng năm nay, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, thị trường gần như đóng băng, lượng cá bán ra chỉ bằng 1/3 mọi năm. Ông Mình có nhiều mối quen, nên còn túc tắc bán lẻ, thậm chí, khi khách hàng ở các phường thuộc thị xã Sa Pa có nhu cầu, gia đình bố trí chở hàng giao tận nơi, thế nhưng lượng cá bán ra cũng rất chậm, chỉ khoảng vài tạ trong tháng. Sức tiêu thụ chậm, số cá còn lại vẫn phải chi phí tiền cám ăn hằng ngày, trong khi giá cá thịt đã giảm hơn 100 nghìn đồng/kg so với những năm trước. Hiện giá cá hồi chỉ còn khoảng 140 - 150 nghìn đồng/kg, đây là mức giá mà người dân không có lãi, thậm chí là lỗ vốn. Ông Chảo Duần Mình cho biết: “Người nuôi cá nước lạnh ở xã Ngũ Chỉ Sơn cũng như các địa phương khác trong tỉnh đang gặp rất nhiều khó khăn do không bán được cá. Trong khi đó giá cám thì vẫn cứ đắt, cho ăn ít thì cá lại gầy, thậm chí cá chết”.

Khu ấp, nuôi cá hồi giống của ông Hưng giờ bỏ không.

Mọi năm, khu ương giống của Công ty Song Nhi, ở phường Ô Quý Hồ, thị xã Sa Pa luôn hoạt động hết công suất, cung cấp khoảng 200.000 con giống cho các trại cá trong khu vực. Nhưng giờ phải dừng hoạt động, bởi có muốn sản xuất cũng không nhập được nguồn trứng về, vả lại, nhu cầu chăn nuôi không có, ương ra cũng chẳng biết bán cho ai. Hiện, Công ty Song Nhi cũng còn khoảng 2 tấn cá hồi thịt, nhưng tiêu thụ đã giảm đáng kể so với những năm trước, đặc biệt từ sau ngày 1/4, gần như đóng băng hoàn toàn, có ngày chỉ bán được vài chục kg.

Không chỉ cá hồi, cá tầm cũng không tìm được đầu ra.

Ông Trần Chung Hưng, Giám đốc Công ty Song Nhi cho biết: “khách du lịch không có, trong khi đó việc gửi cá đi các tỉnh tiêu thụ cũng gặp rất khó khăn do các hãng xe khách không được hoạt động, nên lượng cá hồi của Công ty tiêu thụ rất chậm. Chúng tôi hiện phải chế biến cá hồi thành các sản phẩm như: cá hồi phi lê hút chân không, cá hồi hun khói, ruốc cá hồi… để bán ra thị trường”.

Chi phí để mua cám nuôi cá hồi cũng rất lớn

Hàng trăm tấn cá hồi đã đủ trọng lượng nhưng khó tìm đầu ra.

Bát Xát cũng là một trong số ít những địa phương có lợi thế để nuôi cá nước lạnh. Tuy nhiên, chung hoàn cảnh, hàng trăm hộ nuôi cá nước lạnh ở Bát Xát hiện cũng đang như “ngồi trên đống lửa” khi việc tiêu thụ gặp rất nhiều khó khăn. Anh Tẩn Kin Sinh, xã Nậm Pung, Bát Xát cho biết: “nuôi cá hồi vốn rất là lớn, gia đình tôi đã phải đi vay ngân hàng để làm ao nuôi. Hiện giờ cá đã đủ trọng lượng nhưng không bán được, nên gia đình tôi gặp khó khăn”.

Một số hộ đã bắt cá bán lẻ, nhưng giá cũng rất thấp.

Theo thống kê của Hiệp hội cá nước lạnh Lào Cai, toàn tỉnh có trên 150 cơ sở nuôi cá nước lạnh, tập trung chủ yếu ở thị xã Sa Pa và các huyện Bát Xát, Văn Bàn. Hiện còn khoảng 250 tấn cá đến thời điểm xuất bán nhưng vẫn phải tiếp tục nuôi duy trì, dẫn đến phát sinh chi phí, thiếu vốn sản xuất. Đặc biệt, với những hộ phải vay vốn ngân hàng để phát triển chăn nuôi lại càng khó khăn hơn, bởi vừa phải lo trả lãi ngân hàng, lo trang trải tiền cám cho cá ăn hằng ngày. Do đặc tính của cá hồi đến kỳ sinh sản xong sẽ chết, vì vậy việc nuôi duy trì lâu ngày, không bán được, nguy cơ trắng tay là nỗi lo lớn đối với người nuôi, đẩy họ vào tình cảnh khó khăn chồng chất khó khăn. Mặt khác, do không tiên lượng được diễn biến của dịch bệnh Covid-19 nên người nuôi không thể chủ động điều tiết sản xuất, như vậy sẽ ảnh hưởng đến hoạt động nuôi cá nước lạnh của cả năm 2020 và năm 2021.

Nhiều hộ đã đóng gói cá hồi hút chân không, cá hồi hun khói… để bán trên mạng xã hội.

Ông Nguyễn Xuân Nhẫn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: “trước thực trạng cá nước lạnh không bán được, ngành nông nghiệp đã đề nghị các ngành tạo điều kiện cho cơ sở nuôi cá nước lạnh được giãn nợ, hoặc hỗ trợ lãi xuất; các cấp, ngành giúp các hộ nuôi cá nước lạnh liên kết với các cơ sở bảo quản lạnh với số lượng lớn”.

Trong đợt cao điểm 15 ngày cách ly, các nhà hàng, dịch vụ ăn uống, dịch vụ vận chuyển hàng hóa, hoạt động du lịch dừng hoạt động hoàn toàn, nên việc tiêu thụ sản phẩm cá hồi, cá tầm gặp rất nhiều khó khăn. Để đối phó với tình hình, nhiều người nuôi chuyển sang bán hàng online qua mạng internet hoặc giao hàng tận nhà, song sản lượng bán ra không đáng là bao so với nhu cầu tiêu thụ hằng ngày. Vì vậy, một giải pháp tổng thể là điều mà người nuôi cá nước lạnh của Lào Cai đang rất mong chờ trong lúc này.

Nhóm PV thời sự