Các bằng chứng mới, kiến thức mới giúp ĐBSCL giải quyết các thách thức của vùng

Trong giai đoạn 2015-2020, chúng tôi đã huy động khoảng 2,2 tỷ đô la Mỹ cho các hoạt động nghiên cứu và đầu tư trong khu vực, hầu hết trong số đó đều phù hợp với Nghị quyết 120.

Các Đối tác phát triển (ĐTPT) đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chính phủ các cấp để thực hiện các mô hình mang tính sáng tạo và đầu tư cơ sở hạ tầng quy mô lớn để tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên thiên nhiên và tính bền vững, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng cho người dân, khu vực nông thôn, thành phố, các tỉnh và toàn đồng bằng.

Các quan điểm mới, bằng chứng mới, kiến thức mới và các kinh nghiệm và chuyên môn quốc tế phù hợp đã được mang đến cho ĐBSCL để giải quyết các thách thức phức tạp của vùng.

Chúng tôi muốn nhân cơ hội này truyền đạt một số điểm mà chúng tôi cho là quan trọng.

Trước tiên, cần đảm bảo sự phối hợp và điều phối theo chiều dọc và chiều ngang một cách hiệu quả.

Việc thực hiện thành công Nghị quyết 120 và các chính sách và chương trình liên quan đòi hỏi phải tập hợp các bên liên quan nhằm xác định định hướng và mục tiêu phát triển chung cho vùng Đồng bằng, xác định các ưu tiên đầu tư, phân cấp trách nhiệm và chia sẻ rủi ro và lợi ích.

Chính phủ cần tiếp tục hợp tác chủ động và mang tính xây dựng với các nước tiểu vùng sông Mekong để tăng cường hợp tác.

Chúng tôi hình dung rằng, như một minh họa, sẽ có một tiểu ban của Hội đồng về quản lý lũ lụt ở vùng Thượng nguồn Đồng bằng, nhằm phối hợp các nỗ lực khôi phục hơn 9 tỷ m3 nước lũ có thể trữ lại trong mùa mưa và môi trường sống mùa nước nổi ở vùng hấp thu lũ Tứ giác Long Xuyên và Đồng Tháp Mười.

Hơn 60.000 ha diện tích có thể chuyển đổi từ thâm canh lúa ba vụ thành nông nghiệp dựa vào lũ với việc cho phép đầu tư theo chuỗi giá trị, mang lại lợi nhuận gấp 4 lần cho người nông dân, phá vỡ chu kỳ dịch hại, giảm sử dụng thuốc trừ sâu, và tạo điều kiện cho 96.000 ha lúa mùa khô chuyển sang sản xuất sạch hơn.

Thứ hai, chúng tôi chúc mừng Chính phủ đã triển khai thực hiện một nhiệm vụ lớn và phức tạp - đó xây dựng Quy hoạch tổng thể vùng Đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2021-2030 - “quy hoạch tích hợp vùng đầu tiên” của cả nước.

Chúng tôi xin khởi động hỗ trợ quá trình thực hiện Quy hoạch vùng và tiếp tục hỗ trợ việc thực hiện Nghị quyết 120 bằng cách đề xuất và kêu gọi sự hợp tác của Chính phủ trong việc tổ chức Diễn đàn Đồng bằng sông Cửu Long 2021 sau khi Quy hoạch vùng được phê duyệt.

Thứ ba, tính bền vững phải là trọng tâm của chiến lược tăng trưởng Đồng bằng sông Cửu Long.

Là một trong những khu vực màu mỡ nhất trên thế giới và đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo thành công bền vững về phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, ĐBSCL cần tiếp tục thúc đẩy sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên bao gồm vùng trữ lũ thượng nguồn, nước lợ và nước mặn, năng lượng mặt trời và gió.

Chúng tôi kì vọng rằng, đến năm 2025, hơn 60% các dự án đầu tư công sẽ được lồng ghép các yếu tố của biến đổi khí hậu và rủi ro môi trường trong thiết kế dự án.

Một ví dụ về giải pháp tổng thể dựa vào thiên nhiên là tích hợp rừng ngập mặn vào khu vực nuôi trồng thủy sản dọc dải đê biển hiện hữu bằng cách sử dụng các công nghệ tiên tiến đã được thử nghiệm và có thể nhân rộng.

Với việc quản lý sử dụng đất mang tầm nhìn chủ động thích ứng, diện tích rừng ngập mặn dọc theo các bờ biển dễ bị xói lở có thể được mở rộng lên đến 50.000 ha trong vòng 10 đến 20 năm tới, giúp bảo tồn đa dạng sinh học và thủy sản ven biển.

Đồng thời giảm thiểu rủi ro thiên tai, giảm khai thác nước ngầm và sụt lún trong khi vẫn duy trì và thậm chí tăng sản lượng tôm hiện tại, và có thể được chứng nhận là sản phẩm sạch/hữu cơ của vùng ĐBSCL.

Thứ tư, huy động tài chính đầu tư cho ĐBSCL là thiết yếu và phải dựa trên các nguyên tắc về lập kế hoạch dài hạn, hiệu quả, minh bạch và có trách nhiệm giải trình.

Cần phải thiết lập một nền tảng huy động tài chính tổng hợp để tập hợp các nguồn lực công và tư, đồng thời phân bổ các nguồn lực cho các khoản đầu tư thông minh với khí hậu;

Cung cấp khuôn khổ pháp lý thuận lợi cho quan hệ đối tác tài chính giữa các tỉnh và cơ chế mở rộng tài chính tư nhân; và thiết lập một hệ thống thực thi và phân bổ ngân sách được đơn giản hóa và hiệu quả với các biện pháp khuyến khích tài khóa mạnh mẽ để thúc đẩy đầu tư mang tính vùng và liên tỉnh.

Với tư cách là các ĐTPT, chúng tôi cam kết tiếp tục hợp tác với Chính phủ, thông qua quan hệ đối tác bền chặt, vì một Đồng bằng sông Cửu Long bền vững, thịnh vượng và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Mai Châu