Các bị cáo thừa nhận vi phạm trong việc vay kit test Việt Á trước, hợp thức sau

Xét xử sai phạm tại Công ty Việt Á:

Đại diện VKS tại phiên tòa xét xử sai phạm tại Công ty Việt Á. Ảnh: Hồng Nguyên

Trong sáng nay, VKS dành thời gian thẩm vấn bị cáo Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc CDC Hải Dương) và Phạm Xuân Thăng (cựu Bí thư Hải Dương).

Cáo buộc cho rằng, bị cáo Phạm Duy Tuyến đã lợi dụng chủ trương cho Công ty Việt Á được độc quyền cung cấp test xét nghiệm tại tỉnh Hải Dương; thỏa thuận thông đồng với Phan Quốc Việt về việc hợp thức thủ tục hồ sơ cho Công ty Việt Á trúng thầu và Công ty Việt Á sẽ chi cho Tuyến 20% - 25% giá trị hợp đồng.

Do đó, bị cáo Tuyến chỉ đạo các nhân viên dưới quyền ứng test xét nghiệm để CDC Hải Dương sử dụng trước, rồi phối hợp với nhân viên Công ty Việt Á hợp thức thủ tục, thông đồng ban hành chứng thư thẩm định giá theo giá Công ty Việt Á đưa ra; lập tờ trình, hồ sơ để Công ty Việt Á được trúng thầu, ký hợp đồng, thanh quyết toán theo đơn giá do Công ty Việt Á đưa ra trái quy định của pháp luật.

Việc này đã tạo điều kiện cho Công ty Việt Á thu lời bất chính, gây thiệt hại hơn 73 tỷ đồng. Đồng thời, bị cáo còn 3 lần nhận của Phan Quốc Việt tổng số tiền 27 tỷ đồng (sử dụng cá nhân hơn 16 tỷ đồng). Hành vi của ông Tuyến cấu thành tội "Nhận hối lộ".

Tại phiên tòa sáng nay, bị cáo Tuyến cho biết, ông không có thỏa thuận với Việt Á về số % hoa hồng trước đó.

Tuy nhiên, bị cáo cũng thừa nhận việc có nhận tiền của Việt Á, qua hình thức chuyển khoản vào tài sản cá nhân của người quen. Khai về việc sử dụng số tiền trên, bị cáo Tuyến cho biết ông dùng để chi tiêu cá nhân và đầu tư vào bất động sản.

Về việc ứng test xét nghiệm để CDC Hải Dương sử dụng trước rồi hoàn thiện hồ sơ thanh toán sau, bị cáo Tuyến cho biết đã nhận thức đó là sai phạm. Tuy nhiên, bị cáo này cũng cho biết đã có báo cáo việc này với Giám đốc Sở bằng văn bản.

Theo cáo buộc, ông Phạm Xuân Thăng đã lợi dụng chức vụ quyền hạn là người đứng đầu Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hải Dương, ra chủ trương và can thiệp, chỉ đạo trái pháp luật đến các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền, giúp cho Công ty Việt Á được độc quyền cung cấp sau đó mở rộng phạm vi, tăng công suất xét nghiệm để tiêu thụ được nhiều test xét nghiệm và vật tư, sinh phẩm y tế khác trên địa bàn tỉnh Hải Dương.

Quá trình Công ty Việt Á và CDC Hải Dương thông đồng hợp thức thủ tục, hồ sơ đấu thầu để thanh quyết toán theo giá do Công ty Việt Á đề nghị, bị cáo Phạm Xuân Thăng tiếp tục chỉ đạo ông Trần Văn Quân - Phó Chủ tịch UBND tỉnh ký quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, làm căn cứ để CDC thanh toán tiền đợt 3 cho Công ty Việt Á.

Hành vi của bị cáo Thăng đã tạo điều kiện cho Công ty Việt Á thu lời bất chính, gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 73 tỷ đồng.

Quá trình can thiệp, chỉ đạo trái pháp luật giúp Công ty Việt Á, bị cáo Phạm Xuân Thăng được Phan Quốc Việt đưa cảm ơn số tiền 100.000 USD; Phạm Duy Tuyến đưa cảm ơn 600 triệu đồng và 50.000 USD từ nguồn tiền Công ty Việt Á chi % ngoài hợp đồng. Tổng số tiền bị cáo Phạm Xuân Thăng đã nhận là hơn 4 tỷ đồng.

Tại phiên tòa hôm nay, trả lời VKS, bị cáo Thăng một lần nữa thừa nhận những sai phạm như cáo trạng đã công bố.

Cựu Giám đốc CDC Nghệ An Nguyễn Văn Định trong phiên xét xử sai phạm tại Công ty Việt Á. Ảnh: Quang Việt

Trước đó, trả lời thẩm vấn trước tòa, cựu Giám đốc CDC Nghệ An Nguyễn Văn Định cho biết, ông không quen biết ai ở Công ty Vệt Á. Song xuất phát từ nhu cầu thực tế cấp bách, Nghệ An đối diện với dịch Covid-19, bị cáo với tư cách là Giám đốc CDC Nghệ An đã chỉ đạo việc vay kit test của Việt Á.

Cựu Giám đốc CDC Nghệ An khẳng định trước khi vay kit xét nghiệm có gọi điện hỏi ý kiến của lãnh đạo Sở Y tế Nghệ An và nhận được sự đồng ý, tuy nhiên chỉ đạo này không có văn bản. Khi gọi điện, cựu Giám đốc CDC Nghệ An có ghi âm cuộc gọi nhưng khi làm việc với cơ quan điều tra lại không tìm thấy file ghi âm này.

Bị cáo Nguyễn Văn Định thừa nhận việc vay kit xét nghiệm và sau đó hợp thức hóa hồ sơ để thanh toán cho Việt Á là sai phạm. Theo lời khai của bị cáo Định, CDC Nghệ An ký 5 hợp đồng với Công ty Việt Á và đã thực hiện được 4, đến hợp đồng thứ 5 thì Phan Quốc Việt bị bắt. Khi mượn kit và thanh toán hợp đồng, bị cáo Định không quan tâm, đề cập đến việc được trích phần trăm hoa hồng. Sau khi thanh toán hợp đồng, Công ty Việt Á có 2 lần chuyển tiền cho CDC Nghệ An nói là mua kit xét nghiệm nên hỗ trợ. Riêng bị cáo Định khai nhận được nhận 185 triệu đồng từ Việt Á, thông qua cựu kế toán trưởng của CDC Nghệ An - Nguyễn Thị Hồng Thắm.

Tuy nhiên, bị cáo Định cũng khai, việc đưa 185 triệu đồng này là do Thắm tự đưa. “Nguyễn Thị Hồng Thắm có nói Việt Á chi vì CDC Nghệ An chuyển tiền nhanh” - bị cáo Định trình bày.

Trước câu hỏi của chủ tọa về cáo buộc tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, cựu Giám đốc CDC Nghệ An cho rằng “hoàn toàn xác đáng”, bản thân là Giám đốc trung tâm nên phải chịu trách nhiệm. Song bị cáo cho rằng, bản thân chỉ mới làm giám đốc chưa đầy một tháng thì dịch bùng phát. Cả tỉnh Nghệ An chỉ có nguồn kit test Việt Á nên “đành phải vay” để chống dịch.

Bị cáo Định cho rằng, quá trình triển khai hoạt động chống dịch, bị cáo không có động cơ vụ lợi gì, đồng thời mong tòa xem xét.

Cũng tại tòa, bị cáo Nguyễn Thị Hồng Thắm (cựu kế toán trưởng CDC Nghệ An) khai được Việt Á trích “hoa hồng” 15% cho các hợp đồng. Theo đó, bị cáo Thắm nhận 2 lần của Việt Á, lần thứ nhất là 750 triệu đồng và lần thứ hai là 1,4 tỷ đồng.

Trong số này, Thắm khai Việt Á trích riêng cho lãnh đạo 2% (tương đương 185 triệu đồng) và kế toán trưởng 1% (95 triệu đồng), còn lại là cho cơ quan (hơn 1,1 tỷ đồng). Cũng giống với cựu Giám đốc CDC Nghệ An, Nguyễn Thị Hồng Thắm phủ nhận việc thỏa thuận chi % với Việt Á.

Sau khi nhận tiền, Thắm phân chia tiền theo tỷ lệ trên cho Giám đốc CDC Nghệ An, cho bản thân và đưa lại cho Trưởng khoa Dược cất giữ. Ngoài ra, bị cáo Hồng Thắm khai còn có một lần được Nguyễn Thị Thắm (Công ty Việt Á) đưa 100 triệu đồng vì “thanh toán nhanh, tiền quảng cáo”.

“Sau khi bị cáo kể cho chồng nghe, chồng bị cáo khuyên trả lại số tiền này vì không đúng. Vì thế, bị cáo đã gọi điện cho Thắm đề nghị trả lại nhưng Thắm chỉ chấp nhận lấy lại 1,4 tỷ đồng” - bị cáo Hồng Thắm khai. Sau đó chồng của bị cáo đã mang 1,4 tỷ đồng cùng 100 triệu đồng đem trả cho Việt Á.

Bị cáo Nguyễn Thành Danh - cựu Giám đốc CDC Bình Dương cũng khai tại tòa rằng, ông làm Giám đốc CDC tỉnh Bình Dương từ tháng 7/2019 đến tháng 12/2021. Theo lời khai của ông Danh, ông bị VKS truy tố về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” là đúng người, đúng tội. Lý do là ông đã tạm ứng kit test của Công ty Việt Á và Công ty VNDAT để sử dụng trước rồi sau đó hợp thức thanh toán sau, thông qua 5 gói thầu và 7 hợp đồng.

Theo bị cáo Nguyễn Thành Danh, quá trình làm việc, không có ai thỏa thuận hay đưa lợi ích vật chất gì cho ông. Việc bản thân bị cáo “ứng” kit test sử dụng trước, thanh toán sau là thực hiện chỉ đạo từ Giám đốc Sở Y tế Bình Dương.

Bị cáo Nguyễn Thành Danh cho biết, bản thân ý thức hành vi vi phạm của mình và cáo trạng truy tố là đúng, tuy nhiên, bị cáo Danh nói thêm: Cáo trạng nói bị cáo thống nhất việc mượn hàng, thống nhất trong việc để công ty Việt Á đứng pháp nhân thay cho Công ty VNDAT để thực hiện đấu thầu là không đúng mà bị cáo chỉ làm theo chỉ đạo.

“Bị cáo ý thức được hành vi phạm tội. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, bị cáo vô tình vi phạm pháp luật về đấu thầu, mong HĐXX xem xét” - bị cáo Nguyễn Thành Danh nói.

Còn bị cáo Tiêu Quốc Cường - cựu Phó trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính, Sở Y tế tỉnh Bình Dương cho biết, khi dịch bùng phát, bị cáo được giao nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đối với việc CDC Bình Dương mua sinh phẩm hóa chất, vật tư tiêu hao phục vụ xét nghiệm Covid-19.

Bị cáo biết rõ việc CDC Bình Dương ứng Test xét nghiệm của Công ty Việt Á, Test tách chiết và vật tư của Công ty VNDAT sử dụng trước và sau đó hợp thức hồ sơ cho Công ty Việt Á trúng thầu, chấp thuận thanh toán theo giá của Công ty Việt Á đưa ra cao hơn nhiều so với giá trên thị trường, nhằm hợp thức hóa các hồ sơ của 5 gói thầu để thanh toán cho Công ty Việt Á, Công ty VNDAT trái quy định của Luật đấu thầu, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hơn 55 tỷ đồng.

Tại tòa, bị cáo Tiêu Quốc Cường khai đã nhận “cảm ơn” của Công ty Việt Á 3 lần với số tiền là 1,25 tỷ đồng. Bị cáo Cường thừa nhận truy tố của VKS trong cáo trạng là đúng do nhận thức chưa đầy đủ. Đối với số tiền 1,25 tỷ, bị cáo cho biết đã nhận và giữ cho bản thân. Sau khi bị bắt, bị cáo nộp lại vào tài khoản khắc phục hậu quả vụ án của Bộ Công an.

Mình Dương