Các bị cáo trong vụ án tại TISCO nói lời sau cùng
Ngày 17-4, phiên tòa xét xử sơ thẩm 19 bị cáo trong vụ án 'Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng' xảy ra tại Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (gọi tắt là TISCO), đại diện Viện Kiểm sát đã đưa ra một số quan điểm đối đáp lại nội dung tranh luận của các bị cáo và luật sư.
Đối với nhóm bị cáo nguyên là thành viên Hội đồng quản trị TISCO (Nguyễn Chí Dũng, Hoàng Ngọc Diệp, Đoàn Thu Trang) bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, quá trình tranh luận, 3 bị cáo và luật sư bào chữa cho rằng, các bị cáo không phạm tội như truy tố nên không phải liên đới bồi thường thiệt hại.
Đại diện Viện Kiểm sát nêu quan điểm, 3 bị cáo nói trên là thành viên Hội đồng quản trị, có quyền quyết định cao nhất tại TISCO; có quyền quyết định phương án đầu tư, dự án đầu tư trong thẩm quyền và giới hạn theo quy định; đại diện cho TISCO để quyết định mọi vấn đề liên quan đến mục đích, quyền lợi của TISCO.
Ba bị cáo nêu trên đã không thực hiện quyền của thành viên Hội đồng quản trị TISCO để yêu cầu lãnh đạo công ty cung cấp các thông tin, tài liệu về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp để có các thông tin, tài liệu nghiên cứu, xem xét việc điều chỉnh tăng chi phí 15,57 triệu USD cho phần C của hợp đồng EPC.
Thay vào đó, các bị cáo đã đồng ý với việc tăng giá cho phần C không có căn cứ, không đúng quy định của pháp luật về hợp đồng EPC, dẫn đến gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản của Nhà nước.
Quá trình tranh luận, một số luật sư bào chữa cho nhóm bị cáo bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” đề nghị chuyển đổi tội danh sang tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Đối đáp với quan điểm này, đại diện Viện Kiểm sát khẳng định, các bị cáo thuộc TISCO và Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) đều biết giá trị hợp đồng EPC là giá trọn gói, không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng. Mặt khác, quá trình thực hiện hợp đồng, các bị cáo này cũng biết rõ Tập đoàn Khoa học công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC) vi phạm nhiều nội dung… Đề xuất của các bị cáo là không có căn cứ, làm phá vỡ nguyên tắc thực hiện hợp đồng theo hình thức trọn gói của hợp đồng EPC, gây bất lợi cho TISCO khi nhà thầu phụ không hoàn thành phần C thì không ràng buộc được trách nhiệm của MCC, tạo điều kiện để MCC có lý do chối bỏ trách nhiệm thực hiện hợp đồng.
Hệ quả của việc này là Tổng công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) đã phải trả lại các phần việc chưa khởi công, chưa thi công cho TISCO và TISCO phải ký tiếp 13 hợp đồng thầu phụ với 13 nhà thầu phụ khác nhằm tiếp tục thực hiện phần C dưới hình thức hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh. Nhưng đến thời điểm hết hạn hợp đồng (ngày 31-5-2011) vẫn không thể hoàn thành công việc của phần C và dự án đã phải dừng thi công.
Viện Kiểm sát kết luận, đây chính là nguyên nhân dẫn đến dự án chậm tiến độ, làm phát sinh tăng lãi vay, tăng chi phí đầu tư, gây thất thoát, lãng phí đặc biệt nghiêm trọng đến tài sản Nhà nước.
Do vậy, có đủ căn cứ xác định các bị cáo phạm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” với lỗi cố ý. Không có căn cứ chuyển đổi tội danh cho các bị cáo như quan điểm của luật sư.
Chiều 17-4, sau 6 ngày xét xử, Hội đồng xét xử vụ án cho phép 19 bị cáo nói lời sau cùng. Trình bày trước tòa, bị cáo Mai Văn Tinh, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị VNS cho rằng, trong suốt 40 năm công tác tại ngành đã hết sức cố gắng. Trong vụ án này, bị cáo làm việc với động cơ trong sáng. Song bị cáo đã lực bất tòng tâm, dù đã cố gắng nhưng dự án vẫn không thành. Đồng thời mong muốn Hội đồng xét xử xem xét để đưa ra một mức án thấp hơn đề nghị của Viện Kiểm sát.
Trong khi đó, bị cáo Trần Trọng Mừng, nguyên Tổng Giám đốc TISCO mong muốn Hội đồng xét xử đánh giá lại vai trò của bị cáo trong vụ án để làm căn cứ đưa ra hình phạt. “Bị cáo đã về hưu, năm nay 72 tuổi, mang nhiều trọng bệnh, mong Hội đồng xét xử xem xét áp dụng các tình tiết giảm nhẹ để bị cáo sớm có ngày đoàn tụ với gia đình", bị cáo Mừng nói.
Các bị cáo: Uông Sỹ Bính, nguyên Phó Trưởng phòng Kế toán TISCO và Đồng Quang Dương, nguyên Phó Giám đốc kiêm Thư ký dự án cùng các bị cáo khác cho rằng, các bị cáo thực hiện công việc theo phân công của tổ chức, hoàn thành công việc theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Các bị cáo mong Hội đồng xét xử đánh giá vai trò của mỗi người để làm căn cứ tuyên án.
Dự kiến, phiên tòa sẽ tuyên án vào chiều 20-4.