Các biện pháp phòng ngừa viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa là bệnh lý khá phổ biến, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Bệnh có tính chất dai dẳng, dễ tái phát, ảnh hưởng không nhỏ đến công việc, học tập và sinh hoạt hàng ngày.

Hiện nay, nguyên nhân chính gây viêm da cơ địa chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố được cho là có vai trò quan trọng trong cơ chế sinh bệnh, bao gồm:

Yếu tố di truyền
Rối loạn miễn dịch
Nhiễm trùng
Hàng rào bảo vệ da bị tổn thương.

Viêm da cơ địa được xem là một gánh nặng không chỉ với người bệnh mà còn với cả gia đình, do bệnh có tỷ lệ mắc cao, tiến triển mạn tính và ảnh hưởng đáng kể đến tâm lý cũng như chất lượng cuộc sống. Việc phòng ngừa đóng vai trò quan trọng trong quá trình quản lý bệnh và giảm thiểu gánh nặng điều trị lâu dài.

Các biện pháp phòng ngừa viêm da cơ địa

Loại bỏ các yếu tố kích thích

Thuốc lá: Khói thuốc và không khí ô nhiễm có thể làm tăng nguy cơ tái phát và làm nặng thêm tình trạng viêm da cơ địa.

Mạt bụi nhà: Thường tập trung trong đệm và phòng ngủ. Cần vệ sinh thường xuyên, bọc đệm để hạn chế phát tán mạt bụi vào không khí

Lông động vật: Đặc biệt là lông mèo có thể làm tăng nguy cơ dị ứng, nhất là ở trẻ nhỏ.

Quần áo: Vải tổng hợp như nylon, polyester hạn chế thoát mồ hôi, dễ khiến bệnh nặng hơn. Quần áo làm từ lông động vật hoặc len cũng nên tránh. Ưu tiên mặc đồ từ chất liệu cotton.

Thức ăn: Một số thực phẩm dễ gây dị ứng và làm tái phát viêm da cơ địa, bao gồm trứng gà, sữa bò, lạc, đậu nành, hạnh nhân…

Dưỡng ẩm cho da

Dưỡng ẩm là bước đặc biệt quan trọng trong điều trị và phòng ngừa tái phát viêm da cơ địa, cả trong giai đoạn bệnh cấp lẫn mạn tính. Khi dưỡng ẩm, người bệnh cần lưu ý:

Lựa chọn sản phẩm phù hợp với tình trạng da và vị trí tổn thương.
Sử dụng ít nhất 2 - 3 lần/ngày, tăng tần suất nếu da khô nhiều.
Duy trì thói quen dưỡng ẩm hằng ngày, kể cả khi không có triệu chứng.

Cẩn trọng khi sử dụng sữa tắm

Không nên tắm bằng các loại lá cây hay các loại thuốc nam không rõ nguồn gốc.
Ưu tiên sử dụng sữa tắm có chất dưỡng ẩm, ít kích ứng, không chứa hương liệu tổng hợp.
Nhiệt độ nước tắm nên ở mức 27 - 30°C, tránh dùng nước quá nóng vì có thể làm khô và kích thích da.

Viêm da cơ địa là bệnh da mạn tính dễ tái phát, đặc biệt khi giao mùa.

Phương pháp điều trị viêm da cơ địa hiệu quả

Hiện chưa có phương pháp đặc trị dứt điểm viêm da cơ địa. Người bệnh thường cần thử nhiều hướng điều trị khác nhau - đơn lẻ hoặc kết hợp - để đạt được hiệu quả. Thời gian điều trị có thể kéo dài vài tháng đến nhiều năm. Sau khi ổn định vẫn cần tiếp tục điều trị duy trì để ngăn ngừa tái phát.

Với các trường hợp mới khởi phát, triệu chứng nhẹ, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp tại nhà như:

Tắm nước ấm
Dưỡng ẩm
Tránh gãi
Dùng sữa tắm dịu nhẹ
Mặc đồ thoáng mát
Nghỉ ngơi hợp lý
Giảm căng thẳng
Dùng máy tạo ẩm trong phòng

Khi các biện pháp trên không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định thuốc uống, thuốc bôi hoặc thuốc tiêm. Các loại phổ biến bao gồm:

Corticosteroid dạng kem mỡ
Kem kháng sinh
Thuốc chống viêm

Trong số các trường hợp khó điều trị, bác sĩ có thể xem xét:

Liệu pháp ánh sáng (quang trị liệu)
Băng ướt
Liệu pháp tâm lý hỗ trợ

Tóm lại: Viêm da cơ địa là bệnh lý phổ biến nhưng phức tạp, có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân. Việc tự ý điều trị tại nhà có thể không hiệu quả, thậm chí khiến bệnh nặng hơn. Người bệnh nên đi khám chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán chính xác và có phác đồ điều trị hiệu quả.

Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra cần thiết để xác định nguyên nhân và mức độ bệnh. Từ đó đưa phương pháp điều trị cá nhân hóa, giúp người bệnh kiểm soát hiệu quả và an toàn, đồng thời tránh những phát sinh không mong muốn do điều trị sai cách.

BS. Trần Thu Hương