Các bộ, tập đoàn, tổng công ty cấp bách ứng phó với đợt ô nhiễm không khí

Ngày 27/11, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành văn bản số 9671/BNNMT-MT gửi các Bộ: Công an, Công Thương, Xây dựng, Y tế, Giáo dục và Đào tạo; các Tập đoàn, Tổng Công ty: Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam, Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Điện lực Việt Nam, Xi măng Việt Nam, Thép Việt Nam về việc triển khai các biện pháp cấp bách ứng phó với đợt ô nhiễm không khí tại khu vực thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận (dự báo cuối tháng 11 và đầu tháng 12/2025).

Cấp bách ứng phó đợt ô nhiễm không khí vào cuối tháng 11, đầu tháng 12. Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN

Theo số liệu quan trắc từ hệ thống giám sát chất lượng môi trường quốc gia và dự báo khí tượng thủy văn, trong khoảng 10 ngày tới, khu vực miền Bắc, đặc biệt là khu vực thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận sẽ xuất hiện hình thái thời tiết bất lợi (hiện tượng nghịch nhiệt, lặng gió, sương mù), làm giảm khả năng khuếch tán các chất ô nhiễm trong môi trường không khí, dẫn đến nguy cơ nồng độ bụi mịn PM2.5 tích tụ có khả năng tăng cao (Chỉ số chất lượng không khí trên vượt mức 150), ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và các hoạt động kinh tế, xã hội.

Để chủ động kiểm soát, ngăn chặn và giảm thiểu mức độ ô nhiễm và các tác động bất lợi của đợt ô nhiễm này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các bộ và các tập đoàn, tổng công ty nêu trên tập trung chỉ đạo, triển khai quyết liệt các biện pháp cấp bách.

Bộ Công Thương chỉ đạo các tập đoàn, tổng công ty, chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện, thép, hóa chất, phân bón... tại khu vực phía Bắc rà soát, đảm bảo các hệ thống xử lý khí thải được vận hành, hoạt động hiệu quả, đạt hiệu suất cao trong thời điểm này; tuyệt đối không xả thải chưa qua xử lý ra môi trường trong mọi trường hợp; nghiên cứu, áp dụng phương án điều tiết, giảm công suất hoạt động hoặc dời lịch bảo dưỡng, sửa chữa lớn (nếu có) trong những ngày có cảnh báo ô nhiễm ở mức “Rất xấu” (Chỉ số chất lượng không khí trên 200) để giảm tải lượng phát thải ra môi trường.

Bộ Xây dựng chỉ đạo các ban quản lý dự án chuyên ngành, các chủ đầu tư, nhà thầu thi công các công trình xây dựng, giao thông trọng điểm thực hiện nghiêm các biện pháp đảm bảo vệ sinh môi trường trong thi công (che chắn, rửa xe, phun sương dập bụi...); phối hợp với các cơ quan liên quan xem xét tạm dừng các hạng mục thi công phát sinh bụi lớn (phá dỡ, đào đất, san lấp) trong những ngày chất lượng không khí ở mức “nguy hại”; phối hợp với các địa phương tổ chức phân luồng giao thông hợp lý tại các khu vực nội đô và cửa ngõ đô thị để hạn chế ùn tắc giao thông dẫn đến ô nhiễm cục bộ, tích tụ ô nhiễm; tăng cường kiểm soát tải trọng và các điều kiện an toàn kỹ thuật, che chắn của phương tiện vận tải, vận chuyển vật liệu xây dựng.

Bộ Công an chỉ đạo lực lượng cảnh sát giao thông tăng cường kiểm tra, xử lý các phương tiện chở vật liệu xây dựng không che chắn, làm rơi vãi vật liệu; phương tiện quá niên hạn sử dụng, xả khói đen khi tham gia giao thông gây ô nhiễm môi trường; chỉ đạo lực lượng cảnh sát môi trường và công an xã, phường tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi đốt chất thải rắn công nghiệp, đốt rác thải sinh hoạt trái phép, không đúng quy định, đặc biệt là tại các làng nghề, làng có nghề và khu vực giáp ranh.

Bộ Y tế chỉ đạo các cơ sở y tế, cơ quan truyền thông ngành y tế tăng cường phổ biến hướng dẫn chăm sóc sức khỏe cho người dân; khuyến cáo các biện pháp bảo vệ sức khỏe cho nhóm đối tượng nhạy cảm (người già, trẻ em, người có bệnh hô hấp) trong những ngày ô nhiễm cao.

Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hà Nội và các tỉnh, thành phố lân cận thông báo, hướng dẫn các trường học hạn chế các hoạt động ngoài trời cho học sinh trong các khung giờ và ngày có chất lượng không khí ở mức “Xấu” trở lên.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các tập đoàn, tổng công ty chỉ đạo các đơn vị thành viên, các cơ sở, nhà máy nằm trong khu vực thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận thực hiện ngay việc rà soát quy trình vận hành, đảm bảo các hệ thống xử lý bụi, khí thải hoạt động ổn định, hiệu quả, đáp ứng các Quy chuẩn kỹ thuật môi trường về khí thải liên quan đến các hoạt động sản xuất; tăng cường tần suất kiểm tra, bảo dưỡng thiết bị nhằm không để xảy ra sự cố đối với hệ thống xử lý khí thải, công trình bảo vệ môi trường trong thời điểm này.

Các tập đoàn, tổng công ty khuyến khích các đơn vị xem xét điều chỉnh giảm công suất hoạt động hoặc dời lịch các công đoạn sản xuất phát sinh nhiều bụi/khí thải (như thổi lò, khởi động lò, nghiền nguyên liệu...) sang thời điểm điều kiện thời tiết, khí hậu thuận lợi hơn.

Đối với các nhà máy nhiệt điện, xi măng, luyện thép tăng cường sử dụng nguyên liệu sạch, đảm bảo chất lượng theo quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm hàng hóa để giảm thiểu nồng độ chất ô nhiễm trong khí thải; kiểm soát bụi phát tán và giám sát dữ liệu quan trắc khí thải tự động, liên tục; thực hiện nghiêm các biện pháp che chắn, phun nước dập bụi và các biện pháp giảm thiểu bụi, khí thải khác tại các khu vực chứa than, nguyên liệu, xỉ thải, các tuyến đường vận chuyển nội bộ và xung quanh nhà máy.

Đảm bảo số liệu quan trắc từ hệ thống quan trắc khí thải tự động, liên tục được kết nối, truyền số liệu thông suốt về Sở Nông nghiệp và Môi trường địa phương để theo dõi, giám sát và truyền về Bộ Nông nghiệp và Môi trường theo quy định. Nếu phát hiện thông số tiệm cận ngưỡng cho phép, phải có biện pháp xử lý kịp thời, hiệu quả, không để xảy ra tình trạng xả khí thải không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật môi trường quốc gia ra môi trường.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục theo dõi, giám sát thông qua hệ thống dữ liệu trực tuyến, sử dụng các thiết bị giám sát công nghệ cao (vệ tinh viễn thám, thiết bị bay không người lái,...) để phát hiện sớm các nguồn phát thải bất thường; đồng thời, sẽ phối hợp với các địa phương tổ chức các Tổ công tác liên ngành (nếu cần thiết) để kiểm tra, giám sát việc thực hiện; kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm và công khai thông tin các tổ chức, cá nhân vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Trần Thắng Trung/TTXVN