Các công cụ bằng xương 1,5 triệu năm tuổi viết lại lịch sử tiến hóa của loài người

Tổ tiên của loài người bắt đầu chế tạo công cụ cách đây khoảng 3,3 triệu năm. Đầu tiên, họ chế tạo chúng từ đá, sau đó chuyển sang xương làm nguyên liệu thô.

Cho đến gần đây, những bằng chứng rõ ràng sớm nhất về việc chế tạo công cụ bằng xương là từ các địa điểm khảo cổ ở châu Âu, có niên đại cách đây 400.000 năm, song hiện nay các nhà khảo cổ học đã tìm thấy và xác định niên đại của các công cụ bằng xương ở Tanzania có niên đại cũ hơn một triệu năm. Các công cụ này được làm từ xương của các loài động vật lớn như hà mã và voi, và được tạo hình có chủ đích để hỗ trợ việc giết mổ xác động vật lớn.

Theo ông K Njau, nhóm dự án nghiên cứu đa ngành tại hẻm núi Olduvai ở Tanzania, tập trung vào quá trình tiến hóa của người Hominin trong khoảng thời gian từ 1,66 triệu đến 1,4 triệu năm trước. Nhóm này đã tìm thấy các công cụ bằng xương Olduvai hồi năm 2018 và gần đây đã mô tả chúng trên tạp chí Nature. Chúng cho thấy vào 1,5 triệu năm trước, tổ tiên của loài người (Homo erectus) đã phát triển các khả năng nhận thức cần thiết để chuyển đổi kỹ năng từ chế tạo công cụ bằng đá sang chế tạo công cụ bằng xương. Cho đến nay, đây là những công cụ bằng xương lâu đời nhất từng được tìm thấy và điều này đã góp phần làm sáng tỏ quá trình tiến hóa của loài người.

Hẻm núi Olduvai được UNESCO xếp hạng là di sản thế giới. Nơi này trở nên nổi tiếng trong năm 1959 thông qua công trình tiên phong của các nhà cổ sinh vật học Louis và Mary Leakey, những người đã khám phá ra hài cốt của người tiền sử và định hình lại hiểu biết của chúng ta về quá trình tiến hóa của con người. Địa điểm trên mở ra “một cửa sổ” về lịch sử loài người, trải dài gần 2 triệu năm. Ngoài xương hóa thạch, nó đã mang lại hồ sơ chi tiết nhất về nền văn hóa công cụ bằng đá trên thế giới, ghi lại sự tiến hóa từ các công cụ chặt đơn giản và dao đá Oldowan (khoảng 2 triệu năm trước) đến các công cụ Acheulean tiên tiến hơn (1,7 triệu năm trước), chẳng hạn như rìu tay, dao chặt, cuốc và hình cầu và sau đó là thông qua đầu mũi tên, mũi nhọn và lưỡi dao (khoảng 200.000 năm trước) đến các lưỡi dao siêu nhỏ của Thời kỳ đồ đá muộn (khoảng 17.000 năm trước). Tất cả những công cụ nêu trên cung cấp một cái nhìn sâu sắc về sự khéo léo và tiến bộ văn hóa của tổ tiên chúng ta.

Hoàng Minh (TTXVN)