Các gã khổng lồ Trung Quốc thơ ơ với chip Nvidia RTX6000D, chờ B30A và H20

Hai nguồn tin của Reuters nói rằng RTX6000D được phát triển chủ yếu để xử lý các tác vụ suy luận AI (trí tuệ nhân tạo), nhưng bị đánh giá là đắt so với khả năng của nó, khi có giá khoảng 50.000 nhân dân tệ (7.000 USD).

Họ cho biết kết quả thử nghiệm các mẫu chip cho thấy hiệu năng RTX6000D thua kém RTX5090, dòng chip bị Mỹ cấm bán cho Trung Quốc, nhưng vẫn dễ dàng được mua trên các kênh chợ xám với giá chưa bằng một nửa RTX6000D.

Các hãng công nghệ lớn Trung Quốc, gồm cả Alibaba, Tencent và ByteDance, đang chờ xem liệu đơn đặt hàng chip Nvidia H20 có được xử lý hay không.

Đầu tháng 8, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã mở đường cho H20 được bán lại tại Trung Quốc, sau khi đạt thỏa thuận với Nvidia để chính phủ Mỹ nhận 15% doanh thu từ việc bán chip AI này tại quốc gia châu Á. Hồi tháng 4, Nvidia phải dừng bán H20 đột ngột theo lệnh mới từ chính quyền Trump.

H20 mang lại cho Nvidia doanh thu hàng tỉ USD mỗi quý, dù công ty thường không tách riêng số liệu doanh thu của dòng chip này.

Nvidia cho biết dự báo doanh thu của họ lẽ ra đã cao hơn khoảng 8 tỉ USD nếu không bị mất doanh số do lệnh hạn chế xuất khẩu áp H20 sang Trung Quốc hồi tháng 4.

H20 bị Nvidia giảm hiệu suất theo yêu cầu từ Mỹ để bán riêng cho Trung Quốc, được sử dụng rộng rãi trong quá trình huấn luyện mô hình và suy luận. Huấn luyện là giai đoạn mô hình AI học từ một tập dữ liệu lớn. Suy luận là bước sử dụng mô hình AI đã được huấn luyện để đưa ra dự đoán hoặc tạo phản hồi, chẳng hạn trả lời câu hỏi thông qua chatbot.

Các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc hy vọng B30A, chip mạnh hơn nhiều so với H20, sẽ được Mỹ phê duyệt.

Tương tự H20, cả RTX6000D và B30A đều là phiên bản hạ cấp của chip AI Nvidia để bán cho Trung Quốc, được phát triển nhằm tuân thủ các hạn chế xuất khẩu do Mỹ áp đặt. Mục đích nhằm kìm hãm Trung Quốc tiến bộ về công nghệ và giúp Mỹ duy trì lợi thế dẫn đầu về AI.

Trái ngược với dự báo lạc quan từ giới phân tích

Nhu cầu ảm đạm dành cho RTX6000D trái ngược với dự báo lạc quan từ giới phân tích. Trong một báo cáo tháng 8, hãng dịch vụ tài chính JPMorgan (Mỹ) dự đoán khoảng 1,5 triệu RTX6000D sẽ được sản xuất nửa cuối năm nay. Trong khi ngân hàng đầu tư Morgan Stanley (Mỹ) hồi tháng 7 dự đoán Nvidia sẽ có khoảng 2 triệu chip RTX6000D đang chuẩn bị để sản xuất hoặc tung ra thị trường.

Theo nguồn tin của Reuters, Nvidia đã bắt đầu giao RTX6000D tuần này.

Người phát ngôn Nvidia cho biết trong một tuyên bố: “Thị trường Trung Quốc rất cạnh tranh. Chúng tôi cung cấp những sản phẩm tốt nhất có thể”.

Nvidia RTX6000D không được các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc ưa chuộng - Ảnh: Reuters

Nvidia gặp hạn ở Trung Quốc

Khả năng Trung Quốc có thể tiếp cận các chip AI tiên tiến là một trong những điểm nóng lớn nhất giữa căng thẳng thương mại Mỹ - Trung.

Một mặt, Mỹ đã rút lại lập trường trước đây về các hạn chế xuất khẩu nghiêm ngặt hơn. Thế nhưng, Trung Quốc ngày càng mong muốn các công ty trong nước chuyển sang dùng chip nội địa, dù sản phẩm Nvidia vẫn được nhiều người ưa chuộng.

Hôm 15.9, Cục Quản lý Thị trường Nhà nước Trung Quốc (SAMR) cho biết một cuộc điều tra sơ bộ đã phát hiện Nvidia vi phạm luật chống độc quyền của nước này, đánh dấu đòn mới nhất nhắm vào gã khổng lồ chip AI Mỹ.

SAMR ra thông báo đúng lúc Mỹ và Trung Quốc đang đàm phán thương mại tại Madrid, với các vấn đề về chip, gồm cả sản phẩm Nvidia, nằm trong chương trình nghị sự.

Tuyên bố ngắn gọn từ SAMR không nêu rõ Nvidia vi phạm luật chống độc quyền của Trung Quốc như thế nào.

Theo các nhà phân tích, thông báo của SAMR được sắp xếp thời điểm này nhằm giúp Trung Quốc gia tăng vị thế trong lúc các cuộc đàm phán với Mỹ.

“Cả hai bên dường như đang xây dựng đòn bẩy để đàm phán từ một vị thế thuận lợi hơn, nhưng họ đang làm điều này thông qua các động thái được tính toán kỹ lưỡng vì hiểu rõ những rủi ro đang xảy ra”, Alfredo Montufar-Helu, Giám đốc điều hành tại công ty tư vấn chiến lược GreenPoint, nhận định.

Zhengyuan Bo, đối tác tại công ty nghiên cứu Plenum cho biết: Phán quyết sơ bộ của SAMR có thể là một phần trong đòn đáp trả việc chính quyền Trump hôm 12.9 đưa 23 công ty Trung Quốc vào danh sách đen thương mại của Mỹ.

"Đây là một lời cảnh báo rằng nếu mô hình kiểm soát xuất khẩu của Mỹ hoạt động theo cách tương tự trong vài năm qua thì sẽ có hậu quả, và Trung Quốc sẵn sàng gây thiệt hại cho các công ty Mỹ", Zhengyuan Bo bình luận.

Thông báo từ SAMR cũng có thể làm phức tạp thêm tham vọng của Jensen Huang (Giám đốc điều hành Nvidia) trong việc vượt qua căng thẳng Mỹ - Trung để bán các chip tiên tiến tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Ông Jensen Huang từng đến thăm Trung Quốc 3 lần trong năm nay để thể hiện cam kết của Nvidia với thị trường Trung Quốc. Những năm gần đây, Trung Quốc liên tục bị hạn chế quyền tiếp cận các chip Nvidia tiên tiến nhất do các biện pháp kiểm soát xuất khẩu từ Mỹ.

Vào tháng 12.2024, Trung Quốc đã mở một cuộc điều tra với Nvidia vì nghi ngờ hãng vi phạm luật chống độc quyền của nước này. Đó là động thái trả đũa các hạn chế từ Mỹ với ngành chip cường quốc châu Á này.

Ngày 31.7, Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC) thông báo đã triệu tập Nvidia để xác định liệu H20 có rủi ro bảo mật nào không. Cơ quan quản lý internet Trung Quốc lo ngại dữ liệu và quyền riêng tư người dùng Trung Quốc có thể bị ảnh hưởng nếu H20 tồn tại "chức năng theo dõi và điều khiển từ xa tiềm ẩn", theo tờ New York Times.

"Để bảo vệ mạng lưới và an ninh dữ liệu của người dùng, chúng tôi đã yêu cầu công ty giải thích các rủi ro cửa hậu liên quan đến H20 bán cho Trung Quốc và nộp bằng chứng hỗ trợ", CAC nêu.

Nvidia khẳng định H20 không chứa “cửa hậu” nào có thể cho phép ai đó truy cập hoặc kiểm soát từ xa.

Ngay sau khi chính quyền Trump dỡ bỏ hạn chế với H20, Nvidia đã đặt hàng TSMC sản xuất 300.000 chip AI này để bổ sung cho kho dự trữ hiện có, do nhu cầu mạnh mẽ từ các công ty Trung Quốc, theo hãng tin Reuters. Song chỉ vài ngày sau, CAC và truyền thông nhà nước Trung Quốc cáo buộc rằng H20 có thể gây rủi ro an ninh.

TSMC là hãng sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới của Đài Loan.

Hồi tháng 8.2025, giới chức Trung Quốc đã triệu tập các công ty, trong đó có Alibaba, Tencent và ByteDance, về việc mua H20, yêu cầu họ giải thích lý do và bày tỏ lo ngại về rủi ro liên quan tới dữ liệu.

Phát ngôn từ ông Howard Lutnick (phải) dẫn đến việc Trung Quốc cố ngăn các hãng trong nước mua H20 - Ảnh: FT

Theo trang FT, Trung Quốc hạn chế việc Nvidia bán H20 bắt nguồn từ những phát ngôn mang tính “xúc phạm” của Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick Howard Lutnick về xuất khẩu chip AI.

“Chúng tôi không bán cho họ loại chip AI tốt nhất, cũng không phải loại tốt nhì, thậm chí không phải loại tốt ba”, ông Howard Lutnick nói với hãng tin CNBC hôm 15.7, một ngày sau khi chính quyền Trump dỡ bỏ lệnh kiểm soát xuất khẩu (áp đặt hồi tháng 4) với việc bán H20 sang Trung Quốc.

“Ý tưởng là bán chip AI đủ để các nhà phát triển Trung Quốc bị phụ thuộc vào hệ sinh thái công nghệ Mỹ”, ông Howard Lutnick nói thêm.

Một số lãnh đạo cấp cao Trung Quốc coi những phát ngôn này là “xúc phạm”, theo FT.

Ba cơ quan Trung Quốc là CAC, Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia (NDRC) và Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin (MIIT) đã hành động sau phát biểu của ông Howard Lutnick, những người am hiểu động thái này chia sẻ với FT.

Một tuần sau phát biểu của Howard Lutnick, CAC đã ban hành thông báo phi chính thức gửi tới các hãng lớn như Alibaba, ByteDance và Tencent, viện dẫn lý do an ninh và yêu cầu họ dừng các đơn đặt hàng mới với H20, theo nguồn tin.

Hệ quả là các hãng công nghệ Trung Quốc đã trì hoãn hoặc cắt giảm đáng kể đơn đặt mua H20, theo những người biết rõ kế hoạch của họ.

MIIT, cơ quan quản lý viễn thông và phần mềm trong nước, trao đổi không chính thức với các lãnh đạo hãng công nghệ Trung Quốc để củng cố lập trường của CAC.

NDRC, cơ quan lập kế hoạch quốc gia chịu trách nhiệm thúc đẩy tự chủ công nghệ, sau đó cũng ban hành hướng dẫn, yêu cầu các doanh nghiệp công nghệ ngừng mua tất cả chip Nvidia, gồm cả H20, các nguồn tin của FT cho biết.

Trong nhiều năm, NDRC đã được giao nhiệm vụ thúc đẩy tự chủ chip và hỗ trợ các công ty nội địa, gồm cả Huawei, giành thị phần từ Nvidia.

Việc CAC vào cuộc đã tạo thêm áp lực buộc các hãng công nghệ lớn Trung Quốc phải tuân thủ, dù hướng dẫn vẫn mang tính chưa chính thức. Lý do vì bất kỳ án phạt tiềm tàng nào từ CAC đều có thể bóp nghẹt hoạt động hằng ngày của họ.

RTX6000D dựa trên kiến trúc Blackwell

RTX6000D được phát triển dựa trên kiến trúc Blackwell mới nhất của Nvidia, sử dụng bộ nhớ GDDR thông thường với băng thông 1.398 gigabyte/giây - thấp hơn ngưỡng 1,4 terabyte được quy định trong các giới hạn mà Mỹ ban hành hồi tháng 4.

Nvidia tạo ra RTX6000D một phần để lấp khoảng trống do H20 để lại, sau khi chip AI này bị Mỹ cấm bán vào tháng 4 trước khi quyết định đó được đảo ngược.

Có giá từ 10.000 đến 12.000 USD, H20 dùng kiến trúc Hopper cũ hơn nhưng lại có băng thông bộ nhớ lên tới 4 terabyte/giây. Tuy nhiên, việc giao H20 cho Trung Quốc vẫn chưa được khởi động vì nhiều lý do, gồm cả việc Nvidia cần giải quyết các vấn đề liên quan đến thỏa thuận gần đây nhằm dành cho chính phủ Mỹ một phần doanh thu từ các hợp đồng bán hàng tại Trung Quốc.

Hiện chưa rõ Mỹ có phê duyệt bán B30A cho Trung Quốc hay không. Cũng dựa trên kiến trúc Blackwell, B30A được kỳ vọng cung cấp hiệu năng gấp 6 lần H20 trong khi giá thành chỉ gấp đôi, Reuters đưa tin trong tháng 9.

Sơn Vân