Các mối đe dọa đánh bom máy bay được xử lý ra sao?

Một máy bay của hãng hàng không Indigo ở Ấn Độ phải chuyển hướng khẩn cấp do đe dọa đánh bom. Nguồn: The Star.

Cẩn trọng trước mọi mối đe dọa

Theo Reuters, các hãng hàng không và sân bay của Ấn Độ đã phải đối mặt với số lượng vụ đe dọa đánh bom giả chưa từng có vào tháng 10, gây ra sự chậm trễ và chuyển hướng với các chuyến bay bị ảnh hưởng trên hàng trăm tuyến bay trong nước và quốc tế.

Công ty rủi ro hàng không tư nhân Osprey Flight Solutions cho biết, rõ ràng là không có mối đe dọa thực sự nào đối với ngành hàng không. Nhưng các mối đe dọa giả có tác động rộng rãi đến hoạt động hàng không, dẫn đến các cuộc kiểm tra an ninh bất thường, chi phí tài chính tăng cao và gây ra sự lo lắng và tổn thất đáng kể cho hành khách.

Mặc dù các mối đe dọa đã được chứng minh là một trò lừa bịp, nhưng các nhà chức trách vẫn coi mỗi mối đe dọa là đáng tin cậy cho đến khi được chứng minh là ngược lại. Điều này được Air India lặp lại, hãng này cho biết, họ cẩn trọng trước mọi mối đe dọa "với tư cách là một hãng hàng không có trách nhiệm", sau khi một trong những chuyến bay của hãng đến Singapore nhận được mối đe dọa đánh bom vào ngày 15/10 và được máy bay chiến đấu hộ tống.

Trong khi nguyên nhân gây ra trò lừa bịp vẫn đang được điều tra, một số nghi phạm đã bị bắt, trong đó có một trẻ vị thành niên bị bắt vào ngày 17/10 vì đã đăng các lời đe dọa đánh bom trực tuyến đối với chuyến bay trong tuần đó trên X.

Báo cáo của Osprey vào ngày 23/10 cho thấy, một số lượng lớn các mối đe dọa được gửi bởi các tài khoản người dùng trên X, thường liệt kê nhiều số hiệu chuyến bay trong một bài đăng. Một số tài khoản như thế này hiện đã bị vô hiệu hóa hoặc bị cấm, nhưng các tài khoản mới vẫn tiếp tục xuất hiện thay thế. Osprey cũng báo cáo rằng, trong khi các cơ quan thực thi pháp luật vẫn đang điều tra xem ai đứng sau các trò lừa bịp, thì động cơ của phần lớn các mối đe dọa vẫn chưa rõ ràng.

Công chúng cũng thắc mắc về điều gì sẽ diễn ra nếu máy bay nhận được cảnh báo đe dọa đánh bom trong khi đang bay? Mặc dù phản ứng là khác nhau, tùy thuộc vào hãng hàng không và sân bay, nhưng một số bước là giải pháp chung. Dù các thủ tục cụ thể không được công khai vì lý do an toàn. Nhưng nhìn chung, bất kỳ mối đe dọa đánh bom nào cũng đều được xử lý nghiêm túc.

Bản thân cảnh báo có thể đến từ bất kỳ đâu, chẳng hạn như hành khách trên máy bay hoặc qua phương tiện truyền thông xã hội.

Khi đó, phi công có thể gửi mã 7700 qua bộ đáp ứng của máy bay - một máy phát vô tuyến cho phép kiểm soát không lưu theo dõi nó, hoặc bộ điều khiển mặt đất sẽ ra lệnh cho máy bay. Khi mã 7700 được kích hoạt, phi công có toàn quyền quyết định các bước tiếp theo, bắt đầu bằng việc tìm kiếm một sân bay an toàn gần đó.

Bước tiếp theo là giảm độ cao của máy bay để nếu áp suất trong cabin bị mất, bầu khí quyển bên ngoài không khiến hành khách nghẹt được.

Bộ phận kiểm soát không lưu sẽ ưu tiên khu vực tiếp cận và đường bay của máy bay, đồng thời đảm bảo khu vực an toàn thông thoáng xung quanh máy bay.

Một số quốc gia điều động máy bay phản lực quân sự hộ tống máy bay chở khách cho đến khi hạ cánh. Như trường hợp Singapore đã cử hai máy bay chiến đấu F-15SG đi kèm một chuyến bay của Air India vào ngày 1/10.

Để hạ cánh khẩn cấp, phi công có thể chọn sân bay gần nhất làm nơi hạ cánh an toàn. Có thể sử dụng bất kỳ sân bay nào miễn là đường băng có thể xử lý được kích thước của máy bay. Tùy thuộc vào các giao thức của sân bay, các dịch vụ khẩn cấp có thể di chuyển máy bay đến khu vực xa của sân bay.

Một máy bay của Air India. Nguồn: Mint.

Các cách tiếp cận khác nhau được thể hiện qua đường bay

Một số đường bay cho thấy các cách tiếp cận được sử dụng để chuyển hướng các máy bay bị ảnh hưởng bởi các mối đe dọa đánh bom. Một số hướng đến sân bay gần nhất sẵn sàng, trong khi những máy bay khác chuyển hướng ngay lập tức đến một sân bay lớn ở xa hoặc thậm chí quay trở lại nơi xuất phát.

Trong ít nhất hai trường hợp, máy bay chiến đấu của không quân đã được sử dụng ở Anh và Singapore. Cả hai đều cho thấy các máy bay được đưa vào một đường bay cách xa sân bay đích.

Sau mối đe dọa đánh bom, chuyến bay 162 của IndiGo đã được chuyển hướng đến Hyderabad trên đường từ tiểu bang nghỉ dưỡng Goa đến thành phố phía đông Kolkata. Đường bay cho thấy nó đã được đưa đến một khu vực xa xôi của sân bay, cách xa nhà ga chính và các tòa nhà khác. Nó cũng được bao quanh bởi các xe cứu hộ khi hạ cánh. Nó đã được thông quan cho phần còn lại của hành trình ban đầu khoảng bốn giờ sau đó.

Tác động trải rộng lên các tuyến bay

Một bản tổng hợp dữ liệu thu thập được từ các bản tin do Osprey và một số hãng hàng không cung cấp cho thấy, một số tuyến bay bị ảnh hưởng trên khắp Ấn Độ và quốc tế, chứng minh tác động rộng khắp của đợt bùng phát mới nhất.

Một phân tích của Reuters cho thấy, các chuyến bay của các hãng hàng không Ấn Độ theo lịch trình trên ít nhất 136 tuyến bay, bao gồm 50 tuyến bay quốc tế, đã bị ảnh hưởng bởi các mối đe dọa ảo vào tháng 10. Nhóm các chuyến bay bị ảnh hưởng có dữ liệu về điểm xuất phát và điểm đến chiếm khoảng 1/3 tổng số các mối đe dọa.

Các giao thức an ninh thường trì hoãn các chuyến khởi hành nếu có mối đe dọa trong khi máy bay vẫn đang ở trên mặt đất. Nhưng nếu đã ở trên không, mối đe dọa có thể dẫn đến việc chuyển hướng và dừng lại, gây ra sự chậm trễ kéo dài.

Trong một số trường hợp, một máy bay thay thế được sắp xếp, như trong trường hợp Chuyến bay 127 của Air India từ Delhi đến Chicago, hạ cánh tại một sân bay xa xôi của Canada vào ngày 15/10. Một máy bay của Không quân Canada đã đưa hành khách đến đích sau khi họ bị mắc kẹt hơn 18 giờ.

Mai Phương (theo Reuters)