Các ngân hàng phải công khai lãi vay bình quân trước ngày 1/4

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, các tổ chức tín dụng (TCTD) đã cơ bản công bố thông tin về lãi suất cho vay theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và NHNN, song một số TCTD vẫn đang trong quá trình triển khai thực hiện việc công bố lãi suất cho vay.

Theo đó, NHNN yêu cầu các TCTD tiếp tục thực hiện việc công bố lãi suất cho vay bình quân, chênh lệch lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân, lãi suất cho vay các chương trình tín dụng, gói tín dụng và các loại lãi suất cho vay khác (nếu có) theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 18/CĐ-TTg ngày 05/3/2024 về điều hành tăng trưởng tín dụng năm 2024, Thông báo số 527/TB-VPCP ngày 18/12/2023 về kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị giải pháp tháo gỡ khó khăn về tăng trưởng tín dụng cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô, và của NHNN tại Công văn số 9759/NHNN-TD ngày 21/12/2023, Chỉ thị số 01/CT-NHNN ngày 15/01/2024, Công văn số 1117/NHNN-CSTT ngày 07/02/2024.

TCTD tự chịu trách nhiệm về tính đầy đủ, kịp thời, chính xác của thông tin, số liệu công bố trên trang thông tin điện tử của TCTD; giải thích rõ ràng về nội dung thông tin, số liệu công bố; chủ động tiếp nhận, giải đáp và xử lý các vướng mắc từ khách hàng (nếu có).

Đồng thời, TCTD (Hội đồng quản trị, ban điều hành, ban kiểm soát, bộ phận tuân thủ, bộ phận kiểm toán nội bộ và các bộ phận chức năng có liên quan của TCTD) có trách nhiệm thường xuyên giám sát để đảm bảo thực hiện đúng các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và NHNN. NHNN yêu cầu các TCTD gửi đường dẫn (link) của Chuyên mục công bố các loại lãi suất nêu tại công văn này về NHNN trước ngày 01/4/2024; trường hợp TCTD thay đổi đường dẫn thì phải cập nhật trong vòng 02 ngày làm việc với NHNN.

Trước đó, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN), ông Phạm Chí Quang cho biết, ngày 23/2 là thời hạn cuối cùng để các TCTD báo cáo tình hình công bố lãi suất cho vay bình quân.

Việc công bố lãi suất cho vay bình quân nhằm thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, lãnh đạo NHNN đã có Chỉ thị 01 về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ năm 2024, trong đó có chỉ đạo các TCTD công bố công khai và chịu trách nhiệm về lãi suất cho vay bình quân của từng TCTD và chênh lệch lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân trên website của từng TCTD.

NHNN đã đề nghị các ngân hàng thương mại tổng kết đánh giá lãi suất để thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ. Tuy nhiên, NHNN không giới hạn các TCTD công bố lãi suất cho vay chi tiết đối với các nhóm khách hàng, cách phân loại khách hàng... ngân hàng thương mại được chủ động trong vấn đề này.

Các ngân hàng nêu chi tiết các khó khăn, vướng mắc, đồng thời kiến nghị giải pháp để thực hiện tốt nhất chỉ đạo của Chính phủ về công khai thông tin lãi suất cho vay.

Hiện nay, trên website một số ngân hàng đã công khai "lãi suất cho vay cơ sở". Tuy nhiên, mỗi ngân hàng công bố một cách khác nhau. Tại VIB thay vì niêm yết lãi suất cơ sở chung lại chia thành từng mục đích vay cũng như thời gian giải ngân.

Cùng mục đích vay, nếu giải ngân năm 2024 mức lãi suất cơ sở sẽ thấp hơn so với giải ngân những năm trước. Vay mua bất động sản nếu giải ngân năm 2024 lãi suất cơ sở là 9%/năm nhưng nếu giải ngân từ 2023 lãi suất là 10%/năm, giải ngân từ 2019-2022 lãi suất cơ sở là 11%/năm, còn giải ngân trước 2019 lãi suất là 11,5%/năm.

Tương tự như vậy với cho vay mua ô tô, nếu giải ngân năm 2024 lãi suất cơ sở là 10%/năm cũng là mức thấp nhất, còn giải ngân trước 2019 lãi suất là 11,5%/năm. Với vay kinh doanh dưới 12 tháng nếu giải ngân năm 2024 lãi suất cơ sở 8,5%/năm, còn giải ngân từ 2023 lãi suất cơ sở 8,8%/năm.

Tại Sacombank, lãi suất vay cơ sở với VND kỳ hạn 1-3 tháng là 4,2%/năm, kỳ hạn 4-6 tháng là 5,6%/năm, kỳ hạn 10-12 tháng là 7,7%/năm, còn trung dài hạn là 8,5%/năm.

ACB cũng công bố mức lãi suất cho vay cơ sở áp dụng cho toàn hệ thống từ ngày 2/10/2023 là 8,7%/năm. Tuy nhiên, ngân hàng này cũng lưu ý rằng lãi suất cơ sở này được áp dụng đối với các khoản vay có lãi suất tại kỳ tái định được tính theo biểu lãi suất cho vay tại ACB. "Quý khách hàng vui lòng liên hệ với chi nhánh/phòng giao dịch gần nhất để được tư vấn cụ thể", ngân hàng này lưu ý.

Trước yêu cầu công bố lãi suất cho vay bình quân, không ít ngân hàng kiến nghị NHNN chỉ nên buộc ngân hàng công bố lãi suất cho vay bình quân đối với khách hàng cá nhân và cho phép không công bố lãi suất cho vay bình quân đối với doanh nghiệp. Vì khẩu vị rủi ro của mỗi doanh nghiệp và dự án kinh doanh khác nhau nên sẽ áp mức lãi vay khác nhau.

Thế nhưng, Phó thống đốc thường trực NHNN ông Đào Minh Tú khẳng định rằng, đây là lãi suất bình quân, không phải lãi suất cho vay với từng đối tượng, doanh nghiệp hay từng loại hình. Trách nhiệm khi cho vay, huy động là phải công bố lãi suất.

Vân Linh