Các ngân hàng trung ương phải dựa vào chính phủ để tạo đà hồi phục kinh tế

Các nhà chức trách quản lý tiền tệ bước vào cuộc khủng hoảng Covid-19 với công cụ chính sách thông thường nhất là cắt giảm lãi suất, một công cụ được áp dụng trong bất kỳ cuộc suy thoái nào sau chiến tranh.

Sau khi giảm lãi suất xuống gần hoặc thậm chí dưới 0 và triển khai các chương trình mua tài sản khổng lồ, các ngân hàng trung ương thực tế đang muốn sự hỗ trợ của chính phủ.

Nếu không có các biện pháp kích thích tài khóa mạnh mẽ hiện nay, điều nguy hiểm là các nền kinh tế sẽ hình thành những vết sẹo sâu làm cản trở tăng trưởng trong dài hạn. Điều đó sau đó có thể khiến các ngân hàng trung ương không thể thiết lập lại và chuẩn bị cho cú sốc hoặc suy thoái tiếp theo. Chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa hiện nay phụ thuộc lẫn nhau.

Ông Torsten Slok, nhà kinh tế trưởng tại Apollo Global Management Inc cho biết: “Đây chắc chắn là một chế độ mới, đơn giản là nhu cầu trong nền kinh tế toàn cầu không đủ lớn và chính sách tiền tệ không thể tạo ra nhu cầu”.

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Jerome Powell và Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Christine Lagarde đều lưu ý nguy cơ thiệt hại lâu dài đối với thị trường lao động từ cuộc khủng hoảng Covid-19 trong bài phát biểu tại diễn đàn thường niên của ECB vào thứ Năm (12/11).

“Ngay cả sau khi tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống và có vắc xin, có lẽ sẽ có một nhóm đáng kể người lao động cần được hỗ trợ”, ông Powell nói hôm thứ Năm (12/11).

Hiện tại, viện trợ của chính phủ đang hiện diện để giúp duy trì việc làm và năng lực sản xuất. Nhưng điều đáng lo ngại là sự hỗ trợ của chính phủ sẽ bị thu hồi do lo ngại về nợ công ngay cả khi virus tiếp tục hoành hành.

“Hỗ trợ tài chính lớn đã bảo toàn năng lực sản xuất. Điều quan trọng là sự hỗ trợ này phải được duy trì và ở một số khu vực, thậm chí còn được mở rộng trong những tháng tới”, Phó Chủ tịch ECB Luis De Guindos cho biết tại một hội nghị trực tuyến hôm thứ Năm.

“Ngay bây giờ, chính sách tài khóa đang làm những điều phải làm và chính sách tiền tệ đang đóng vai trò khó khăn. Hầu hết các ngân hàng trung ương hiện nay đều nói rằng, đây là chính sách đúng đắn vào thời điểm này, nhưng tôi không thoải mái về nó”, Erik Nielsen, Nhà kinh tế trưởng tại UniCredit SpA cho biết.

“Trong môi trường hiện tại, chính sách tiền tệ và tài khóa đang hoạt động hài hòa. Các mục tiêu tương ứng của họ đều phù hợp. Nhưng chúng ta không nên giả vờ rằng sự hòa hợp như vậy sẽ là một điều kiện vĩnh viễn”, ông Jens Weidmann, Chủ tịch Bundesbank cho biết vào ngày 5/11.

Mọi lãnh đạo ngân hàng trung ương đều biết điều gì nằm ở phần cuối của một phản ứng chính sách không khôi phục được đường tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế, tương tự như Nhật Bản.

Một cuộc khảo sát của Bloomberg vào tháng 10 cho thấy phần lớn các nhà dự báo không mong đợi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ thắt chặt chính sách tiền tệ trở lại, thậm chí trong dài hạn.

Theo Bloomberg, ngân hàng trung ương Nhật Bản đã đánh mất một cách hiệu quả công cụ tiền tệ. Những điều chỉnh của ngân hàng trung ương Nhật Bản trong những năm gần đây, bao gồm cả việc áp dụng cam kết vượt mục tiêu lạm phát 2%, đã không tạo ra phản ứng đáng chú ý.