Các nghị sĩ Cộng hòa xa rời ông Trump vì lo 'thất bại như Watergate'

Trong gần bốn năm, các nghị sĩ Cộng hòa trong Quốc hội Mỹ luôn né tránh bình luận về những phát ngôn, hành động liên tục phá vỡ quy tắc từ Tổng thống Trump. Họ làm ngơ trước những bài đăng tranh cãi của ông Trump trên Twitter, hay khi ông từ bỏ các liên minh quân sự, công kích các thể chế lâu đời ở Mỹ, cũng như khuấy động thái độ kỳ thị chủng tộc, bài ngoại.

Nhưng giờ đây, khi bầu cử chỉ còn gần ba tuần, trước những thăm dò tệ hại và làn sóng tiền đổ về ủng hộ đảng Dân chủ, cùng khả năng mất đa số ở Thượng viện, các nghị sĩ Cộng hòa đang cố tạo khoảng cách giữa mình và tổng thống.

Thượng nghị sĩ Ben Sasse. Ảnh: New York Times.

Điều này cho thấy nhiều nghị sĩ Cộng hòa đã kết luận ông Trump sẽ thất bại vào tháng 11, và đang gấp rút tự cứu lấy mình, đồng thời sửa chữa lại hình ảnh, thương hiệu đảng Cộng hòa.

Thượng nghị sĩ Ben Sasse của bang Nebraska ngày 14/10 lên án Tổng thống Trump trong cuộc tiếp xúc cử tri qua điện thoại. Ông Sasse kịch liệt chỉ trích cách ông Trump xử lý dịch bệnh, cáo buộc ông “nháy mắt” với những kẻ độc tài và các phần tử da trắng thượng đẳng, khiến cử tri phẫn nộ đến mức sẽ khiến “đảng Cộng hòa phải tắm máu” vào tháng tới.

Thượng nghị sĩ Lindsey Graham của bang South Carolina, một trong những đồng minh trung thành nhất của tổng thống, dự đoán ông Trump sẽ mất Nhà Trắng. Thượng nghị sĩ Ted Cruz của Texas gần đây cảnh báo “một đợt tắm máu của đảng Cộng hòa quy mô như vụ bê bối Watergate”.

Ngay cả người thường im lặng là Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, của bang Kentucky và là lãnh đạo phe đa số Thượng viện, cũng thể hiện sự bất đồng giữa mình và tổng thống.

Ông bác bỏ lời kêu gọi của ông Trump là hãy “làm lớn” đối với gói cứu trợ, và tiết lộ mình đã tránh đến Nhà Trắng nhiều tháng nay vì tổng thống không có các biện pháp chống dịch an toàn.

“Cử tri sẽ khắc sâu bất đồng giữa các thượng nghị sĩ Cộng hòa và ông Trump”, Alex Conant, cựu cố vấn của Thượng nghị sĩ Marco Rubio và cựu phát ngôn viên Nhà Trắng, nói với New York Times.

“Họ sẽ hòa thuận với nhau dễ dàng hơn nhiều nếu vẫn cứ đắc cử và giành được quyền lực. Nhưng khi đứng trước bờ vực của một thất bại lịch sử, họ có ít lý do để hòa thuận”.

Đảng Cộng hòa vẫn còn khả năng giữ được cả Nhà Trắng và Thượng viện, và ông Trump vẫn được lòng cử tri Cộng hòa.

Nhưng các bất đồng công khai nói trên đã trả lời cho câu hỏi khi nào thì các nghị sĩ Cộng hòa sẽ phản bác lại vị tổng thống luôn nói và làm trái ngược lại với các nguyên tắc cốt lõi, truyền thống của đảng Cộng hòa: đó là khi cảm thấy ông Trump đang đe dọa sinh mạng chính trị của chính họ, theo New York Times.

Trọng Thuấn