Các quốc gia có quan hệ đặc biệt với ông Trump

Đối với các nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ, Triều Tiên, Israel, Trung Quốc..., việc ông Trump không còn hiện diện ở Nhà Trắng sẽ khiến phải họ phải đối mặt với không ít thách thức.

Triều Tiên

Không một nước nào có mối quan hệ với Mỹ thay đổi dưới nhiệm kỳ Trump nhiều như Triều Tiên. Những lời đe dọa đầu nhiệm kỳ trở thành những lời khen có cánh. Hai nhà lãnh đạo gặp nhau 3 lần, trao nhau hàng chục lá thư cho thấy mối quan hệ "tuyệt với một cách đầy bí ẩn" của họ.

Tuy nhiên, cách tiếp cận hoàn toàn khác của Mỹ không đảm bảo được việc phi hạt nhân hóa của Triều Tiên. Hôm 10/10, ông Kim Jong-un công bố 1 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa mới có khả năng mang nhiều đầu đạn hạt nhân.

Tổng thống Trump và lãnh đạo Kim Jong-un. (Ảnh: Getty Images)

Ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden từng khẳng định ông sẽ không gặp ông Kim nếu không có điều kiện tiên quyết. Tuyên bố này khiến giới phân tích cho rằng nều Biden đắc cử, chính quyền của ông khó có khả năng dỡ bỏ các lệnh trừng phạt vốn đã khiến kinh tế Triều Tiên rơi vào cuộc suy thoái tồi tệ nhất trong 2 thập kỷ.

Ả-rập Xê-út

Ả-rập Xê-út là quốc gia nước ngoài đầu tiên ông Trump chọn công du đầu tiên sau khi đắc cử. Dưới thời Trump, Riyadh đạt được những lợi ích quan trọng, trên hết là việc ông chủ Nhà Trắng rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran - quốc gia đối đầu với Ả-rập Xê-út.

Ông Trump cũng phủ quyết các lệnh trừng phạt của Quốc hội Mỹ với Thái tử Mohammed bin Salman liên quan tới các cáo buộc ông này đứng sau vụ sát hại nhà báo đối lập Khashoggi.

Vẫn có những thất vọng ở Riyadh khi ông Trump không đáp trả bằng quân sự sau vụ tấn công vào cơ sở dầu khí ở phía đông Ả-rập Xê-út. Tehran bị cáo buộc đứng sau vụ tấn công này.

Các nhà lãnh đạo Ả-rập Xê-út nói họ tự tin nếu Nhà Trắng đổi chủ. Tuy nhiên, nếu ông Trump ra đi, sự tập trung truyền thống của Mỹ vào nhân quyền với Ả-rập Xê-út có thể sẽ trở lại. Chưa kể Washington có thể sẽ hồi sinh thỏa thuận với Iran.

Nga

Khi nhậm chức, ông Trump tỏ ra hoài nghi về giá trị của NATO, làm suy yếu một liên minh xuyên Đại Tây Dương mà các nhà lãnh đạo Nga từ lâu đã muốn tìm cách phá vỡ. Các chuyên gia tin rằng xu hướng này vẫn sẽ tiếp tục trong nhiệm kỳ thứ 2 của ông Trump.

Tổng thống Nga Vladimir Putin. (Ảnh: Sputnik)

Giới chức Nga cũng nhận thấy rất ít triển vọng về sự tan băng trong mối quan hệ giữa 2 nước dưới thời chính quyền Biden.

Theo bà Fiona Hill - cựu Giám đốc cao cấp đặc trách châu Âu và Nga tại Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, thay vì than thở về tâm lý chống Nga, Điện Kremlin có thể cố gắng thay đổi nó nếu ông Biden đắc cử.

Brazil

Với Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro, ông Trump là một người bạn tâm giao chính trị. Theo một số nguồn tin, khi các cuộc thăm dò dư luận Mỹ nghiêng về Viden, ông Bolsonaro ngày càng lo lắng về tương lai mối quan hệ của ông với Nhà Trắng.

Kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2019, ông Bolsonaro thay đổi truyền thống kéo dài nhiều thập kỷ của Brazil về một chính sách đối ngoại trung dung, tỏ rõ thái độ ủng hộ Mỹ.

Đổi lại, ông Trump dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu thịt bò bò tươi từ Brazil, ủng hộ quốc gia Nam Mỹ gia nhập Tổ chức Hợp tác và Phát triển và ký các thỏa thuận hợp tác quốc phòng, khám phá không gian.

Ngoại trưởng Brazil Ernesto Araujo từng khẳng định Brazil sẽ không có vấn đề gì với chính quyền Biden, nhưng các chính sách về môi trường của Tổng thống Bolsonaro sẽ vấp phải sự phản đối mạnh mẽ.

Ông Biden từng cảnh báo rằng Brazil có thể sẽ phải đối mặt với những hậu quả kinh tế nặng nề nếu không ngăn chặn nạn phá rừng ở Amazon.

Israel

Ông Trump nhiều lần phá vỡ tiền lệ của Mỹ để thúc chương trình nghị sự theo chủ nghĩa dân tộc của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, công nhận chủ quyền của Israel đối với cao nguyên Golan đang tranh chấp và chuyển đại sứ quán Mỹ về Jerusalem.

Kế hoạch sáp nhập các phần của Bờ Tây tạm thời bị Israel gác lại, nhưng có thể được tiếp tục nếu ông Trump tái đắc cử.

Giới chức Israel lo ngại đất nước của họ sẽ phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ hơn dưới chính quyền Biden trong khi cơ quan an ninh nước này lo ngại về khả năng Mỹ hồi sinh thỏa thuận hạt nhân với Iran.

Song Hy (Nguồn: SCMP)