Các thành viên NATO đưa ra quyết định gì trong Hội nghị thượng đỉnh tại Hà Lan?

Ngày 25/6, trong tuyên bố chung sau hội nghị thượng đỉnh kéo dài 2 ngày tại The Hague, Hà Lan, các nhà lãnh đạo Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) nhất trí cam kết tăng chi tiêu quốc phòng hàng năm lên mức 5% GDP, bao gồm 3,5% cho các nhu cầu quốc phòng cốt lõi và 1,5% cho các hoạt động như bảo vệ cơ sở hạ tầng trọng yếu, phòng thủ hệ thống mạng,..

“Trước những mối đe dọa và thách thức an ninh sâu sắc đối với an ninh khu vực Âu – Đại Tây Dương và mối đe dọa khủng bố dai dẳng, các đồng minh cam kết đầu tư 5% GDP hàng năm cho các nhu cầu quốc phòng cốt lõi cũng như chi tiêu liên quan đến quốc phòng và an ninh đến năm 2035 nhằm đảm bảo các nghĩa vụ riêng lẻ và tập thể, theo Điều 3 của Hiệp ước Washington.”, tuyên bố nói, cho biết, chi tiêu này sẽ đảm bảo Khối quân sự có đủ lực lượng, năng lực, nguồn lực, cơ sở hạ tầng, khả năng sẵn sàng chiến đấu và khả năng phục hồi cần thiết để răn đe và phòng thủ phù hợp với ba nhiệm vụ cốt lõi: răn đe và phòng thủ, ngăn ngừa và quản lý khủng hoảng, và an ninh hợp tác.

Con số này là mức tăng mạnh mẽ khi mà nhiều thành viên NATO còn chưa đạt được mục tiêu chung hiện nay của Khối là 2%.

Hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra trong 2 ngày 24-25/6 tại The Hague, Hà Lan. Ảnh: NATO.

Tuyên bố nhắc đích danh Nga như một mối đe dọa lâu dài, điều mà Moscow nhiều lần bác bỏ.

Quyết định điều chỉnh trên sau những áp lực căng thẳng từ Mỹ- thành viên trụ cột giữ vai trò lãnh đạo của NATO. Sau khi nhậm chức nhiệm kỳ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục đưa ra yêu cầu đòi các đồng minh, nhất là với các thành viên liên minh ở châu Âu, nâng mức chi tiêu quốc phòng, một mặt để chia sẻ gánh nặng chi phí với Washington, mặt khác, để có thể tự thân và chủ động đối phó với các mối dọa.

Tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo NATO cũng tái khẳng định “cam kết vững chắc” đối với phòng thủ tập thể, được quy định trong Điều 5 của Hiệp ước Washington 1949, trong đó coi một cuộc tấn công vào một quốc gia thành viên là một cuộc tấn công vào tất cả.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Hội nghị thượng đỉnh của Liên minh quân sự. Ảnh: NATO.

Tuyên bố chung nhìn nhận, an ninh của Ukraine- quốc gia có đường biên giới dài phía đông của Liên minh với Nga- sẽ góp phần vào an ninh chung của Khối, từ đó tái khẳng định cam kết hỗ trợ lâu dài đối với Ukraine.

Từ nhu cầu nâng cao năng lực quốc phòng, các thành viên NATO cũng ý thức việc tăng cường hợp tác trong công nghiệp quốc phòng.

“Chúng tôi tái khẳng định cam kết chung trong việc mở rộng nhanh chóng hợp tác công nghiệp quốc phòng xuyên Đại Tây Dương và tận dụng công nghệ mới cùng tinh thần đổi mới sáng tạo để tăng cường an ninh tập thể. Chúng tôi sẽ nỗ lực loại bỏ các rào cản thương mại quốc phòng giữa các đồng minh và khai thác các mối quan hệ đối tác để thúc đẩy hợp tác công nghiệp quốc phòng.”, tuyên bố cho biết.

Tại hội nghị thượng đỉnh The Hague, các thành viên NATO tái khẳng định cam kết hỗ trợ lâu dài đối với Ukraine. Ảnh: SecGenNATO.

Phát biểu với giới truyền thông trước cuộc bỏ phiếu về tăng chi tiêu quốc phòng, Tổng thư ký NATO Mark Rutte, khẳng định, đây là con đường không thể khác.

“Các đồng nghiệp của tôi hoàn toàn tin tưởng rằng, trước các mối đe dọa.., trước tình hình an ninh quốc tế, không có giải pháp thay thế nào khác.”, ông Rutte nói.

Phát biểu sau hội nghị thượng đỉnh 32 quốc gia thành viên NATO, ông Trump đã ca ngợi thỏa thuận của Liên minh về việc tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP là một “thắng lợi to lớn” cho Mỹ.

Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết, động thái này điều chỉnh những gì ông coi là mất cân bằng trong việc chia sẻ gánh nặng.

Trước đó, trong cuộc gặp với Thủ tướng Hà Lan Dick Schoof bên lề hội nghị thượng đỉnh, ông Trump đã được yêu cầu làm rõ cam kết của mình đối với Điều 5 của NATO, điều khoản phòng thủ chung cốt lõi của Liên minh.

“Tôi ủng hộ điều đó. Đó là lý do tại sao tôi ở đây. Nếu tôi không ủng hộ điều đó, tôi sẽ không ở đây.”, ông Trump nói.

Văn Phong/NATO, DW