Các thành viên NATO lo ngại việc Mỹ gửi bom chùm cho Ukraine

Các nhà hoạt động và các phái đoàn quốc tế đứng cạnh các đơn vị xử lý bom chùm, trong chuyến thăm một căn cứ quân sự của Lebanon, tháng 9/2011. Ảnh: AP

Theo RT, Canada và Vương quốc Anh đã tái khẳng định cam kết của họ đối với một thỏa thuận của Liên Hợp Quốc về việc cấm vũ khí trang bị và lên tiếng phản đối việc sử dụng chúng trong cuộc xung đột hiện nay với Nga.

“Chúng tôi không ủng hộ việc sử dụng bom, đạn chùm. Ottawa cam kết chấm dứt ảnh hưởng của bom, đạn chùm đối với dân thường, đặc biệt là trẻ em”, tuyên bố của chính phủ Canada được phát trên đài truyền hình quốc gia CTV hôm 8/7.

Ottawa tuyên bố họ “hoàn toàn tuân thủ” công ước của Liên Hợp Quốc về bom chùm, được thông qua vào năm 2008. Hơn 110 quốc gia trên thế giới đã tham gia thỏa thuận này kể từ đó.

“Mọi người tiếp tục phải chết vì sử dụng loại vũ khí này”, ông Earl Turcotte, nhà ngoại giao Canada kỳ cựu và là nhà hoạt động giải trừ quân bị, nói với CTV. Cựu quan chức này, người từng dẫn đầu phái đoàn Canada tại cuộc đàm phán về công ước năm 2008 về bom, đạn chùm, đã kêu gọi Ottawa cần lên tiếng cụ thể về quyết định của Mỹ.

Ông cho rằng bất kỳ loại bom, đạn chùm nào đều mang lại lợi ích quân sự trước mắt, nhưng tác động nhân đạo của chúng đối với người dân sẽ diễn ra lâu dài.

Bom chùm là loại bom nổ trên không trung, phát tán các quả bom, đầu đạn nhỏ hơn ra khắp khu vực mục tiêu. Ảnh: RTE

Trong khi đó, Thủ tướng Anh Rishi Sunak nhấn mạnh rằng London không ủng hộ việc sử dụng bom chùm. “Vương quốc Anh là một bên ký kết công ước cấm sản xuất hoặc sử dụng bom, đạn chùm và không khuyến khích việc sử dụng chúng”, ông Sunak nói, đồng thời cho biết London sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine thông qua các biện pháp khác.

Cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Tây Ban Nha Margarita Robles cho biết Madrid phản đối quyết định gửi bom chùm của Mỹ, theo Reuters. Bà cho biết Ukraine không nên sử dụng bom chùm "trong bất kỳ trường hợp nào".

"Tây Ban Nha cũng có cam kết chắc chắn về việc không thể được chuyển giao một số loại vũ khí và bom trong bất kỳ trường hợp nào", quan chức này nêu rõ. "Chúng tôi nói không với bom chùm và đồng ý với việc phòng vệ chính đáng cho Ukraine, điều mà chúng tôi hiểu rằng không nên thực hiện bằng bom chùm".

Bom chùm là loại bom nổ trên không trung, phát tán các quả bom, đầu đạn nhỏ hơn ra khắp khu vực mục tiêu. Chúng được sử dụng để chống lại người và phương tiện bọc thép hạng nhẹ, đồng thời có xu hướng để lại những quả bom nhỏ chưa kích nổ, có thể tồn tại trong các khu vực xung đột trong nhiều thập kỷ.

Trước đó, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan ngày 7/7 thông báo Washington quyết định gửi bom chùm cho Ukraine. Số bom này thuộc gói viện trợ quân sự mới trị giá 800 triệu USD.

Tuy nhiên, động thái này đã khiến một số đồng minh của Mỹ, cũng như tại Liên Hợp Quốc bày tỏ lo ngại. Đức tái khẳng định cam kết đối với hiệp ước của Liên hợp quốc về cấm bom, đạn chùm. Áo cảnh báo rằng phương Tây sẽ gửi tín hiệu sai khi đưa vũ khí như vậy đến khu vực xung đột.

Trong khi đó, giới chức Mỹ có quan điểm khác về loại bom này. Khi được hỏi về khả năng bom chùm gây hại cho dân thường tại Ukraine, Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách Mỹ Colin Kahl tuyên bố "điều tồi tệ nhất đối với dân thường ở Ukraine là Nga sẽ chiến thắng", theo RT.

Bộ Ngoại giao Nga ngày 8/7 đã lên án quyết định của Mỹ là một hành động “tuyệt vọng” khi không ảnh hưởng đến tiến trình của cuộc chiến đang diễn ra, nhưng sẽ gây hậu quả nghiêm trọng đối với dân thường. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova tuyên bố rằng Mỹ sẽ "hoàn toàn có trách nhiệm về những thương vong do vụ nổ bom chùm gây ra, bao gồm của cả trẻ em Nga và Ukraine”.

Đỗ Thảo