Cách chị em nhà Bronte khẳng định bản thân trước thế giới rộng lớn

Ba chị em nhà Bronte là những tác giả nổi tiếng của nền văn học Anh. Ảnh minh họa: D.V.

Thời hiện đại, đàn ông đàn bà bình đẳng như nhau và gần như bất cứ việc gì đàn ông làm được thì đàn bà cũng “làm ngon”, kể cả việc viết văn và nhiều khi phụ nữ còn có những ưu thế mà đàn ông không có được.

Tất nhiên từ xa xưa phụ nữ không có cái quyền như thế, được đi học, biết chữ dường như là đặc quyền của đàn ông và vì thế văn chương ngày xưa gần như là thế giới của nam giới. Thời cổ đại, trung đại, ta rất khó tìm thấy một tác giả là nữ giới. Rồi ở nước Anh xuất hiện những nữ nhà văn xuất sắc đầu tiên.

Trong các nữ nhà văn của nước Anh, ba chị em nhà Bronte chiếm vị trí quan trọng, đặc biệt là Emily Bronte, người đã viết nên kiệt tác Đồi gió hú làm say đắm độc giả bao thế hệ.

Khó mà hình dung nổi một phụ nữ gần như ốm yếu quanh năm và chưa đi đâu quá xa khỏi vùng đất của mình như Emily Bronte lại viết được những trang tiểu thuyết đầy dữ dội và tạo ra được một trong những nhân vật nam phản diện, cuồng nhiệt bậc nhất trong thế giới văn học: Heathcliff.

Nếu câu chuyện đầy tính bạo liệt và có cấu trúc khá mới thời đó là của nam giới thì không mấy ai lạ, nhưng của một phụ nữ nhỏ bé, yếu đuối thì rất đáng kinh ngạc. Chính người chị gái của Emily Bronte, nhà văn Charlotte Bronte khi giới thiệu cuốn sách của em gái mình đã viết những nhận xét rất xác đáng: “Đồi gió hú đẽo tạc trong một xưởng hoang dại bằng những dụng cụ đơn sơ, từ chất liệu mộc mạc.

Nhà điêu khắc thấy một khối đá granit trên một cánh đồng hoang quạnh quẽ... Chàng làm việc với một cái đục thô sơ và không theo mẫu nào ngoài thị ảnh từ những suy tư của chàng. Với thời gian và lao động, khối đá mang hình người.

Và kia, nó sừng sững đứng, đồ sộ, đen đúa và cau có, nửa tượng, nửa núi đá: Là tượng thì khủng khiếp và giống như quỷ; là núi đá thì hầu như đẹp, vì nó có màu xám dịu và mặc lớp rêu của đồng hoang và đám thạch nam với những chùm hoa hình chuông và hương thơm ngạt ngào của nó, vẫn thủy chung mọc sát dưới chân gã khổng lồ ấy”.

Cùng với em gái của mình, Charlotte Bronte cũng có cuốn Jane Eyre lừng danh, sánh ngang với kiệt tác của cô em gái và một người em gái nữa, Anne Bronte có cuốn Người tá điền đồi Wildfell. Ba chị em nhà Bronte đã làm nên hiện tượng hiếm cótrong lịch sử văn học khi đều là những nhà văn nổi tiếng trong cùng một gia đình.

Ví dụ của chị em nhà Bronte để chứng minh rằng, nữ giới có thể viết văn rất hay và thậm chí dữ dội, bạo liệt, một phẩm chất mà nhiều người thường nghĩ rằng chỉ nam giới mới có. Nước Anh cổ điển còn có một nữ nhà văn nổi tiếng là Jane Austen với những tác phẩm nổi tiếng như Kiêu hãnh và định kiến, Lý trí và tình cảm…

Uông Triều/ Trần Lê Books & NXB Văn học