Cách dùng thuốc mỡ tra mắt

1. Thuốc mỡ tra mắt là gì?

Thuốc mỡ tra mắt là thuốc ở dạng gel, nhờn được sử dụng khi cần tác động trực tiếp tại mắt để điều trị bệnh về mắt. Thông thường, thuốc mỡ tra mắt sẽ được khuyên dùng cho các trường hợp nhiễm trùng mắt, khô mắt cũng như nhiều vấn đề khác của mắt.

Do thuốc mỡ đặc hơn thuốc nhỏ mắt, dạng bào chế này có thời gian tồn tại trong mắt lâu hơn, giúp kéo dài thời gian tác động và nâng cao hiệu quả điều trị.

Trong điều trị các bệnh ở mắt, tùy vào các tổn thương của mắt mà kháng sinh có thể được sử dụng tại chỗ, dưới kết mạc, trong tiền phòng hay toàn thân. Hầu hết các viêm nhẹ như viêm kết mạc và loét giác mạc nông thì chỉ cần dùng thuốc kháng sinh tra tại chỗ.

Các thuốc mỡ kháng sinh tra mắt, nhỏ mắt thường được bác sĩ chỉ định điều trị các bệnh nhiễm khuẩn ở mắt như: Viêm mi mắt, viêm kết mạc, viêm giác mạc, viêm loét giác mạc, viêm mí, chắp, lẹo...

Các thuốc mỡ kháng sinh tra mắt thường được chỉ định điều trị các bệnh nhiễm khuẩn ở mắt.

2. Một số thuốc mỡ kháng sinh tra mắt

2.1. Thuốc mỡ tra mắt gentamicin

Gentamicin dùng điều trị các nhiễm khuẩn ở mắt có hai dạng là dung dịch nhỏ mắt và thuốc mỡ kháng sinh tra mắt với nồng độ 0,3%. Đây là loại thuốc khá phổ biến.

Gentamicin có thể sử dụng dạng đơn trị liệu hoặc phối hợp corticoid để điều trị các bệnh như viêm kết giác mạc, loét giác mạc. Tuy nhiên, cần lưu ý nếu sử dụng kéo dài, có thể dẫn đến tình trạng quá mẫn và xuất hiện chủng vi khuẩn kháng thuốc. Bệnh nhân cần ngưng thuốc nếu mắt chảy mủ, tình trạng viêm hoặc đau tăng lên, viêm mí mắt, viêm túi lệ, lẹo mắt...

Một số tác dụng phụ thường gặp là gây rát nhẹ ở mắt, ngứa, kích thích... Do đó, cần ngưng thuốc khi có biểu hiện dị ứng. Thuốc mỡ tra mắt gentamicin cũng có thể gây nhìn mờ tam thời.

2.2. Thuốc mỡ tra mắt tetracyclin

Thuốc được dùng tra mắt để điều trị các nhiễm khuẩn mắt do các vi khuẩn nhạy cảm với tetracycline, chữa viêm kết mạc và giác mạc do nhiễm trùng, loét giác mạc có bội nhiễm, viêm mí mắt, lẹo.

Khi sử dụng thuốc tetracyclin có thể gặp các tác dụng không mong muốn như: Gây kích ứng thoáng qua khi sử dụng.

2.3. Thuốc mỡ tra mắt neomycin

Neomycin là kháng sinh nhóm aminoglycosid, có thể sử dụng đơn độc hoặc phối hợp với một số kháng sinh khác như polymyxin B, bacitracin... để điều trị nhiễm khuẩn mắt. Một số lưu ý khi dùng thuốc mỡ mắt neomycin bao gồm chống chỉ định sử dụng cho trẻ dưới 1 tuổi, người mẫn cảm với thuốc.

Nhìn chung, các kháng sinh aminoglycosid trong đó có neomycin cần thận trọng khi sử dụng vì khả năng gây độc cho thận và tai.

2.4.Thuốc mỡ tra mắt cloramphenicol

Cloramphenicol là kháng sinh phổ rộng, có khả năng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn cả gram âm và dương, chỉ định trong một số bệnh nhiễm khuẩn bề mặt nhãn cầu như viêm bờ mi, viêm giác mạc hoặc kết mạc. Thuốc có chống chỉ định của thuốc là trẻ dưới 2 tuổi, bệnh nhân suy tủy hoặc quá mẫn với thành phần thuốc. Hiếm khi thuốc mỡ kháng sinh tra mắt cloramphenicol gây kích thích tại mắt. Tuy nhiên, nếu xảy ra tình trạng kích ứng, người bệnh nên ngừng sử dụng và nhờ sự tư vấn của bác sĩ.

Dùng thuốc tra mắt phải đúng cách để đạt được hiệu quả cao trong điều trị các bệnh ở mắt.

3. Các bước sử dụng thuốc mỡ mắt an toàn, hiệu quả

Rửa tay;
Dùng ngón tay kéo nhẹ mí dưới xuống. Tiếp tục giữ ngón tay ở vị trí đó;
Sử dụng tay còn lại, cầm đầu ống thuốc giữa ngón cái và ngón trỏ, các ngón còn lại tựa vào vùng má hoặc mũi;
Giữ ống thuốc ngay trên mép mí dưới nhưng không để ống thuốc chạm vào mí mắt hoặc nhãn cầu;
Nhìn hướng lên trên;
Tra thuốc mỡ vào phần trong của mí dưới;
Nhẹ nhàng kéo mí trên lên và nhìn hướng xuống để giúp thuốc mỡ trải đều trên bề mặt mắt;
Thả mí trên ra;
Nếu có thể, nhắm mắt trong 1-2 phút.
Không dụi mắt. Nếu tra thuốc mỡ đúng cách, thị lực sẽ bị mờ trong vài phút. Điều này là bình thường.

4. Lưu ý khi sử dụng thuốc mỡ tra mắt

- Thuốc mỡ tra mắt phải đảm bảo hoàn toàn vô trùng trước khi mở.

- Sau khi mở ống thuốc mỡ, hãy đậy kín ống và để ở nơi mát mẻ, tránh ánh sáng trực tiếp chiếu vào, xa tầm tay trẻ em.

- Hầu hết các loại thuốc mỡ tra mắt đều hết hạn sau 4 tuần kể từ lần mở đầu tiên. Không giữ lâu hơn thời hạn sử dụng. Vì vậy, hãy ghi ngày mở ống trên nhãn để biết khi nào cần loại bỏ.

- Không để bất kỳ ai khác sử dụng thuốc mỡ tra mắt của mình và cũng không sử dụng thuốc mỡ tra mắt của người khác.

- Một số loại thuốc tra mắt dạng mỡ gây cay mắt hoặc kích ứng trong thời gian ngắn. Một số người có thể bị dị ứng với một số loại thuốc mỡ mắt. Do đó, hãy cho bác sĩ biết nếu mắt cảm thấy tồi tệ hơn sau khi sử dụng thuốc tra mắt dạng mỡ để phân biệt tác dụng phụ của thuốc hay phản ứng thông thường khi dùng.

Các biện pháp tăng sức đề kháng và giữ sức khỏe lúc giao mùa.

BS. Đặng Xuân Thắng