Cách thức nhóm 'đại gia' trong vụ sữa giả chuyển hóa 'tiền bẩn'

Theo cáo buộc, từ năm 2023 đến hết tháng 3-2025, nhóm “đại gia” gồm các bị can Hoàng Quang Thịnh (Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Z Holding), La Khắc Minh và Nguyễn Văn Minh (cùng là Phó Tổng giám đốc Công ty Z Holding) đã chỉ đạo thực hiện hoạt động sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung, dinh dưỡng với tổng thu hơn 6.695 tỷ đồng.

Trong đó, doanh thu từ hành vi sản xuất, buôn bán 26 sản phẩm bị kết luận là hàng giả, trị giá hơn 2.436 tỷ đồng. Nhóm “đại gia” đã chỉ đạo cấp dưới lập 2 hệ thống sổ sách để che giấu doanh thu thực tế, bỏ ngoài sổ sách kế toán hàng nghìn tỷ đồng.

Các bị can Hoàng Quang Thịnh và La Khắc Minh.

Cơ quan tố tụng xác định, thông qua hoạt động kinh doanh, sau khi trừ đi các khoản trích quỹ, lợi nhuận đã được chi cho bị can Hoàng Quang Thịnh là hơn 137 tỷ đồng; Nguyễn Văn Minh hơn 100 tỷ đồng và La Khắc Minh hơn 87 tỷ đồng.

“Tiền bẩn” kiếm được, nhóm “đại gia” trên bàn bạc, thống nhất thành lập các quỹ nội bộ gồm: “Quỹ Z Holding”, “Quỹ Building” và “Quỹ Đầu tư”, do Văn Minh trực tiếp quản lý.

Trong đó, “Quỹ Z Holding” thành lập từ tháng 4-2021. Hàng tháng, nhóm “đại gia” trích từ 5- 10 tỷ đồng/tháng từ nguồn lợi nhuận được chia để bỏ vào Quỹ. “Quỹ Building” được thành lập từ tháng 9-2023. Tiền trong quỹ này là tiền của các cổ đông tại Công ty Butaba (gồm nhóm 3 đại gia Thịnh, Văn Minh, Khắc Minh và một người có tên Lê Văn Trung) được trích lại 5 tỷ đồng/tháng.

“Quỹ đầu tư” được thành lập từ tháng 4-2020, gồm tiền góp vào của nhóm 3 “đại gia” Thịnh, Khắc Minh, Văn Minh và tiền trích lại lợi nhuận được chia hàng tháng của 42 trưởng, phó hệ thống, trưởng, phó nhóm bán hàng.

Nhóm 3 “đại gia” chỉ đạo bà Hoàng Thị Hiền (Trưởng phòng kế toán 1, sau là Trưởng Ban kế toán Công ty Z Holding) theo dõi 3 quỹ trên phần mềm Misa và giao 2 người khác làm kế toán của quỹ. Tổng số tiền từ “Quỹ Z Hoilding” và “Quỹ Building” đưa vào đầu tư thông qua mua cổ phần doanh nghiệp và bất động sản.

Theo cáo trạng, nhóm 3 “đại gia” đã thực hiện các giao dịch mua bán cổ phần, bất động sản nhằm hợp thức nguồn gốc bất hợp pháp số tiền hơn 83 tỷ đồng là tiền từ tội phạm (có nguồn gốc từ việc sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm và vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng) của nhóm “đại gia”.

Cụ thể, Hoàng Quang Thịnh và 2 đồng phạm đã dùng “tiền bẩn” để nhận chuyển nhượng 2 sàn dịch vụ thương mại và văn phòng của Công ty CP Đầu tư Sông Đà - Việt Đức tại Khu nhà ở và dịch vụ Văn phòng Việt Đức Complex với tổng số tiền giao dịch trên 2 hợp đồng là hơn 21 tỷ đồng. Giá trị giao dịch thực tế mà Công ty Z Holding đã thanh toán cho Công ty Sông Đà - Việt Đức từ nguồn “Quỹ Z Holding” là hơn 30 tỷ đồng.

Nhóm “đại gia” còn rửa tiền thông qua việc mua cổ phần Công ty CP Tân Phú Cường tại tỉnh Quảng Ninh với số tiền hơn 66 tỷ đồng. Công ty Z Holding đã thanh toán cho Công ty Tân Phú Cường hơn 52 tỷ đồng.

Quá trình điều tra và truy tố đối với vụ án này, Viện kiểm sát nhân dân Tối cao nhận thấy, còn có sơ hở, thiếu sót trong một số văn bản quy phạm pháp luật về công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực kinh doanh, sản xuất, buôn bán hàng hóa (thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung, thực phẩm dinh dưỡng... và hạch toán sổ sách kê khai thuế, mua bán, chuyển nhượng cổ phần, bất động sản.

Cơ quan tố tụng cho rằng, đây chính là nguyên nhân, điều kiện dẫn đến hành vi phạm tội của các bị can.

Về trách nhiệm của Bộ Y tế, Bộ Tài chính, Thanh tra, Quản lý thị trường và các đơn vị liên quan, Viện kiểm sát cho rằng, các cơ quan trên đã không kịp thời phát hiện những sai phạm của Công ty Z Holding và các công ty thuộc hệ thống Z Holding để xử lý kịp thời.

Do đó, cần tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra hoạt động sản xuất, buôn bán hàng hóa là thực phẩm, hạch toán sổ sách kê khai thuế, các giao dịch mua bán, chuyển nhượng cổ phần, bất động sản đảm bảo chặt chẽ, công khai kết quả hoạt động kiểm toán của các công ty kiểm toán xác nhận báo cáo tài chính và doanh thu của doanh nghiệp theo đúng quy định của pháp luật.

Từ hoạt động thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra vụ án, Viện kiểm sát nhân dân Tối cao đã ban hành Kiến nghị số 15/KN- VKSTC ngày 17/9/2025 gửi Chính phủ về việc rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về quản lý an toàn thực phẩm và sẽ tiếp tục kiến nghị các cơ quan hữu quan có thể chế, chính sách, giải pháp để khắc phục, phòng ngừa vi phạm và tội phạm.

Lâm Vinh