CÁCH THỨC QUY ĐỊNH VỀ ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI ĐIỀU CHỈNH, NGUYÊN TẮC ÁP DỤNG VÀ ĐIỀU KHOẢN CHUYỂN TIẾP TRONG VĂN BẢN LUẬT

Toàn cảnh Hội thảo

TS. Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp; Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành và Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng đồng chủ trì Hội thảo.

Tham dự Hội thảo có: Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang; đại diện các bộ, ngành có liên quan cùng các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực khoa học pháp lý đến từ: Đại học Luật Hà Nội, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, Đại học Quốc gia Hà Nội, Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý;…

Đối tượng, phạm vi điều chỉnh, nguyên tắc áp dụng và điều khoản chuyển tiếp trong văn bản Luật là những quy định quan trọng cho thấy rõ mức độ, ranh giới và cách thức xử lý hài hòa nguy cơ chồng chéo, mâu thuẫn giữa các văn bản luật, duy trì một trật tự thống nhất từ khâu ban hành cho đến áp dụng luật, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật của mỗi quốc gia.

Ở Việt Nam, theo quy định Luật Ban hành văn bản Quy phạm pháp luật (VBQPPL), đối tượng, phạm vi điều chỉnh của VBQPPL phải được thể hiện trong Hồ sơ đề nghị xây dựng luật và là một trong những nội dung của công tác thẩm định, thẩm tra được tiến hành bởi các cơ quan chuyên môn có thẩm quyền ; cơ quan, tổ chức chủ trì soạn thảo phải tuân thủ phạm vi điều chỉnh đã được thông qua tại Hồ sơ đề nghị xây dựng luật.

TS. Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp; Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành và Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng đồng chủ trì Hội thảo.

TS. Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc hội thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển cho biết, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã có hiệu lực và được áp dụng một thời gian khá dài. Đặc biệt, trong các dự án luật được xây dựng tại nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, XV, các quy định của Luật này đã được áp dụng, tạo nên khung pháp lý cho việc xây dựng văn bản luật, pháp lệnh. Tuy nhiên, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp cũng chỉ rõ, qua thực tế đã cho thấy nảy sinh một số vấn đề bất cập, dẫn tới chồng chéo, thiếu thống nhất trong cách thể hiện những quy định này ở một số văn bản quy phạm pháp luật; đặc biệt là những điều khoản liên quan đến nguyên tắc áp dụng. Thực trạng này một phần xuất phát bởi một số quy định còn thiếu cụ thể, rõ ràng, tuy nhiên về chủ quan phần cơ bản là do cách hiểu, sự tuân thủ áp dụng các quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật còn thiếu triệt để.

Nhấn mạnh sự cần thiết, tầm quan trọng của việc áp dụng điều khoản chuyển tiếp, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp cho biết, Hội thảo nhằm tham vấn ý kiến của các chuyên gia, các nhà khoa học, làm rõ thêm thực trạng và kiến nghị các giải pháp hữu hiệu đáp ứng đòi hỏi bảo đảm tuân thủ nghiêm các yêu cầu có tính nguyên tắc trong việc thiết kế các quy định về đối tượng, phạm vi điều chỉnh, nguyên tắc áp dụng và điều khoản chuyển tiếp trong các văn bản Luật.

Các chuyên gia, đại biểu tham dự Hội thảo

Các chuyên gia, đại biểu tham dự Hội thảo

Trong khuôn khổ Hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học tập trung trao đổi, thảo luận sâu về các vấn đề như: Khái quát lý luận về hệ thống pháp luật, đối tượng, phạm vi, nguyên tắc áp dụng pháp luật, điều khoản chuyển tiếp trong hệ thống pháp luật Việt Nam; Cơ sở khoa học và thực tiễn trong việc xác định phạm vi điều chỉnh, đối tượng và nguyên tắc áp dụng và điều khoản chuyển tiếp của văn bản luật;..

Đồng thời, chuyên gia, nhà khoa học cũng tập trung cho ý kiến về thực trạng quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, nguyên tắc áp dụng, điều khoản chuyển tiếp trong các luật được ban hành gần đây (Quốc hội khóa XIV và XV) và đưa ra những đề xuất, kiến nghị nhằm bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật; Kinh nghiệm của một số nước về nguyên tắc áp dụng pháp luật;...

Cổng Thông tin điện tử Quốc hội tiếp tục thông tin về nội dung Hội thảo...

Lê Anh - Nghĩa Đức