Cải cách thể chế, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp
Qua hơn 10 năm thực hiện công tác cải cách thể chế, công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL), theo dõi thi hành pháp luật được thực hiện nghiêm túc; chất lượng VBQPPL được ban hành theo đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền quy định. Trao đổi với Báo Phú Yên xoay quanh nội dung này, đồng chí Trần Hữu Thế, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh cho biết:
- Thời gian qua, công tác xây dựng, kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa VBQPPL, đảm bảo các VBQPPL của HĐND, UBND tỉnh được ban hành đều phù hợp với nội dung và tinh thần của Hiến pháp năm 2013; đã kịp thời phục vụ công tác quản lý nhà nước trong tất cả các lĩnh vực, bám sát nhu cầu thực tế của địa phương và nội dung phân cấp, phân quyền tại các văn bản của Trung ương. Các VBQPPL của HĐND, UBND các cấp ban hành đúng pháp luật, có tính khả thi cao, góp phần quan trọng vào việc thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, tác động tích cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
* Những chuyển biến tích cực của việc cải cách thể chế trong giai đoạn vừa qua như thế nào, thưa đồng chí?
- Công tác xây dựng pháp luật, thẩm định, ban hành VBQPPL trên địa bàn tỉnh luôn được chú trọng, tuân thủ quy định ngay từ khâu lập đề nghị xây dựng văn bản, đánh giá được sự cần thiết của việc ban hành các VBQPPL của từng lĩnh vực quản lý; tuân thủ chặt chẽ trình tự, thủ tục theo quy định, đảm bảo kịp thời, hợp hiến, hợp pháp, tính hiệu lực, hiệu quả và tính khả thi. 100% dự thảo văn bản đều được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh, trang thông tin điện tử của đơn vị soạn thảo để lấy ý kiến rộng rãi trong cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân. Tỉ lệ VBQPPL được ban hành có sự thẩm định của Sở Tư pháp đạt 100%. Qua thẩm định, hầu hết các ý kiến thẩm định đều được các cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản tiếp thu, chỉnh sửa và hoàn thiện dự thảo. Từ đó, đảm bảo tính hợp pháp, thống nhất, đồng bộ, tính khả thi của văn bản khi triển khai trên thực tế; xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật thuộc phạm vi quản lý nhà nước của tỉnh, tạo ra tiền đề quan trọng thúc đẩy sự phát triển của tỉnh trong thời gian qua và nhận được sự đồng thuận của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trên địa bàn. Công tác theo dõi thi hành pháp luật luôn được chú trọng, triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả, nhất là lĩnh vực có liên quan đến doanh nghiệp, người dân; rà soát, hệ thống hóa, kiểm tra VBQPPL theo thẩm quyền và tự kiểm tra VBQPPL luôn được quan tâm triển khai thực hiện nghiêm túc.
Tỉnh cũng đã thường xuyên bồi dưỡng, kiện toàn đội ngũ báo cáo viên pháp luật của các sở, ngành, UBND cấp huyện, xã. UBND tỉnh đã tập trung, tiếp tục triển khai đồng bộ, có hiệu quả kế hoạch của Chính phủ về triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013; chỉ đạo các cấp, các ngành và Hội đồng Phổ biến giáo dục pháp luật các cấp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Hiến pháp bằng nhiều hình thức phù hợp từng nhóm đối tượng. Hàng năm, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tư pháp tiến hành xây dựng kế hoạch kiểm tra và hướng dẫn về công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát hệ thống hóa VBQPPL tại các địa phương.
* Còn những tồn tại, hạn chế nào cần khắc phục, thưa đồng chí?
- Đó là, các VBQPPL của Trung ương vẫn còn tình trạng chồng chéo, một số VBQPPL ban hành chậm, ảnh hưởng lớn đến việc triển khai thực hiện ở địa phương. Số lượng văn bản Trung ương ban hành khá nhiều nên địa phương quá tải trong việc triển khai thực hiện. Nhiều cơ quan, đơn vị chưa tuân thủ nghiêm túc, đầy đủ về trình tự lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo văn bản hoặc có lấy ý kiến góp ý nhưng chưa đảm bảo về mặt thời gian, đôi lúc chất lượng ý kiến góp ý chưa cao.
Công tác hệ thống hóa VBQPPL còn nhiều khó khăn, nhiều văn bản đã có hiệu lực từ rất lâu nhưng không thể xác định được tính hiệu lực ở thời điểm hiện tại hoặc có văn bản đã bị thay thế, được bãi bỏ bằng một văn bản khác nhưng cơ quan rà soát vẫn tiếp tục đưa vào hệ thống hóa. Nghiệp vụ rà soát, hệ thống hóa VBQPPL của công chức, viên chức một số đơn vị còn hạn chế. Công tác lưu trữ hồ sơ, VBQPPL tại một số đơn vị chưa đầy đủ, khoa học, dẫn đến tình trạng thất lạc các VBQPPL đã ban hành từ lâu, không có cơ sở thực hiện rà soát, hệ thống văn bản.
Một số công chức, viên chức trực tiếp tham mưu ban hành VBQPPL, tham gia thực hiện rà soát VBQPPL tại các cơ quan, đơn vị chưa nắm vững quy trình ban hành, rà soát VBQPPL. Công chức, viên chức thực hiện nhiệm vụ pháp chế còn bố trí kiêm nhiệm nhiều việc khác, chưa có sự quan tâm đúng mức đến việc thực hiện công tác pháp chế.
* Vậy, để ngày càng hoàn thiện thể chế từ đây đến năm 2030, tỉnh đã đề xuất những giải pháp nào, thưa đồng chí?
- Căn cứ những nội dung, nhiệm vụ cải cách hành chính trọng tâm cần thiết mà Chính phủ, các bộ, ngành và ở địa phương triển khai thực hiện trong giai đoạn 2021-2030 (trong đó, có cải cách thể chế), tỉnh đã đề ra những nhiệm vụ, đó là:
Chính phủ, các bộ, ngành cần tập trung công tác nghiên cứu lý luận, chính sách, công tác dự báo, phân tích xu hướng và yêu cầu cải cách các chính sách pháp luật, phải đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra; chính sách ban hành phải phát huy được mọi nguồn lực, giải phóng sức sản xuất, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch. Cải cách thể chế phải hướng tới tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời cũng phải đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước thông qua các cơ chế phối hợp, kiểm tra, giám sát, hậu kiểm.
Tiếp tục nâng cao chất lượng của công tác xây dựng, thẩm định dự thảo VBQPPL của HĐND, UBND tỉnh, đảm bảo các VBQPPL của HĐND, UBND tỉnh trong giai đoạn 2020-2030 đều được thẩm định trước khi ban hành, đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất và tính khả thi của VBQPPL.
Tăng cường công tác tập huấn chuyên sâu nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ pháp chế ở các sở, ban ngành và địa phương đang thực hiện công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa VBQPPL của HĐND, UBND các cấp.
Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, đưa pháp luật vào đời sống nhằm đảm bảo thực hiện các VBQPPL, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
* Xin cảm ơn đồng chí!
THÙY THẢO (thực hiện)