Cái Mép - Thị Vải đón nhiều cơ hội hút tàu hàng 'khủng'

Cái Mép - Thị Vải với lợi thế cảng nước sâu sẽ thu hút nhiều tàu mẹ mở tuyến khai thác khi thương mại, XNK phát triển trong thời gian tới - Ảnh minh họa

“Đón sóng” các Hiệp định kinh tế

Theo đánh giá của Bộ GTVT, sau hơn 5 năm cụm cảng Cái Mép - Thị Vải (CM-TV) đi vào khai thác, tỷ trọng hàng hóa container qua các cảng biển Bà Rịa - Vũng Tàu có sự dịch chuyển. Nếu năm 2013, tỷ trọng hàng hóa container thông qua các cảng biển TP. Hồ Chí Minh - Đồng Nai - Vũng Tàu tương ứng là 82% - 0,2% - 17,8%, đến năm 2016 là 70,5% - 4,5% - 25%. Tỷ trọng này vẫn đang thay đổi theo hướng nhiều hơn tại CM-TV.

Sau hơn 5 năm chính thức đưa vào khai thác, đến nay, CM-TV cũng đang là một trong 20 cảng trên thế giới đón được tàu container 18.000 TEUs và đã thiết lập 22 chuyến tàu container quốc tế mỗi tuần.

Ông Nguyễn Tương, Tổng Thư ký Hiệp hội DN Dịch vụ logistics VN cho biết, cơ hội cho CM-TV hút tàu mẹ vào làm hàng vẫn rất rộng mở khi Hiệp định Đối tác chiến lược và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương CPTPP và Hiệp định Thương mại Tự do giữa Việt Nam và EU (EVFTA) được ký kết.

“Theo tính toán được công bố bởi Ngân hàng Thế giới, tính đến năm 2030, lượng hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sẽ tăng 13,1 tỷ USD. Lượng hàng xuất khẩu tăng đồng nghĩa với khả năng các tuyến hàng hải trực tiếp đến các thị trường xuất khẩu sẽ tăng lên.

Trước mắt, hãng tàu CMA-CGM đang có kế hoạch thực hiện tuyến dịch vụ bao gồm 5 tàu với hải trình đi từ cảng TP.Hồ Chí Minh qua các cảng ở Đông Nam Á như: Singapore và Jakarta, sau đó sẽ cập ba cảng lớn tại Australia và quay lại TP.Hồ Chí Minh với các tàu từ 8.000 TEUs đến 18.000 TEUs”, ông Tương cho hay.

Trong khi đó, ông Nguyễn Cảnh Tĩnh, Q. Tổng giám đốc Tổng công ty Hàng hải VN cho biết, thông tin từ hãng tư vấn Alphaliner (tổ chức nghiên cứu hàng hải hàng đầu thế giới), hiện nay, cỡ tàu 10.000 - 21.000 TEUs chiếm 34% tổng số tàu vận tải container đang hoạt động. Nếu loại tàu này mở tuyến đến Việt Nam, chỉ có cụm cảng CM-TV và cảng Lạch Huyện (Hải Phòng) đủ điều kiện tiếp nhận. Đây là cơ hội cho CM-TV trong việc đón thêm nhiều chuyến tàu mẹ trong thời gian tới.

Các DN khai thác cảng mong muốn Nhà nước sẽ ưu tiên cải tạo luồng lạch và có những chính sách "mở" để CM-TV tạo được sức hút với các hãng tàu lớn - Ảnh minh họa

Cải tạo luồng lạch, hình thành cơ chế “thông thoáng” cho tàu vào Cái Mép

Lợi thế là vậy song theo đại diện Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn, các cảng container quốc tế khu vực CM-TV được thiết kế với cầu cảng dài khoảng 600m. Với quy mô cỡ tàu ngày càng lớn, các cầu cảng chỉ có thể đón được 1 tàu.

“Thời gian tới, cơ quan chức năng cần nghiên cứu mô hình thủ tục tập trung, tránh tình trạng phân tán, nhỏ lẻ, từng DN đang quản lý từng bến cảng nhỏ với các quy trình thủ tục không đồng nhất, gây lãng phí công suất cầu bến, làm gia tăng thời gian, chi phí như hiện nay.

Bên cạnh đó, các Bộ, ngành cần có nhiều cơ chế mạnh mẽ hơn để thu hút hàng hóa cho cảng trung chuyển quốc tế CM-TV như bỏ quy định phải xin giấy phép của Bộ Công thương cho một số đối tượng hàng trung chuyển, quá cảnh quốc tế (quy định tại khoản 3, Điều 40, Nghị định 187)”, đại diện TCSG đề xuất.

Theo ông Nguyễn Xuân Kỳ, Phó TGĐ Cảng quốc tế Cái Mép (CMIT), hiện tàu ra vào CM-TV vẫn phải phụ thuộc vào thủy triều. Luồng vào Cái Mép cần sớm được duy tu nạo vét đến -15.5m để tiếp nhận được các tàu kích cỡ siêu lớn từ 14,000 TEU trở lên mà không phụ thuộc vào thủy triều, duy trì sức hấp dẫn của cảng nước sâu CM-TV và không bỏ lỡ các cơ hội do sự phát triển của ngành hàng hải thế giới và các hợp tác kinh tế sâu rộng của đất nước.

Đại diện Cảng vụ Hàng hải Vũng Tàu cho rằng, khung giá hiện nay của Bộ Tài chính ban hành quy định về phí và lệ phí hàng hải, các tàu trên 50.000 DWT vào khu vực CM-TV đã được áp dụng mức thu ưu đãi bằng 60% mức thu quy định áp dụng đến hết ngày 31/12/2020. Cơ chế này tác động rất tích cực đến việc khuyến khích các hãng tàu vào khai thác trong khu vực, cần tiếp tục duy trì ưu đãi này giai đoạn sau năm 2020.

“Để tạo ưu thế cho hoạt động của cảng biển CM-TV, Cảng vụ Hàng hải Vũng Tàu cũng đã đề xuất Cục Hàng hải VN kiến nghị cơ quan chức năng nghiên cứu giảm phí, lệ phí hàng hải cho các tàu dưới 50.000 DWT để thu hút loại tàu này về làm hàng tại CM-TV nhiều hơn”, đại diện này thông tin.

N.Khánh