Camera AI giám sát không thắt dây an toàn, mức phạt tới 1 triệu đồng

Từ ngày 1/1/2025, Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định rõ mức xử phạt với hành vi không thắt dây an toàn khi điều khiển hoặc ngồi trên ô tô. Cùng với đó, lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) đang triển khai hệ thống camera AI để phát hiện lỗi này một cách tự động nhằm nâng cao hiệu quả xử lý và ý thức chấp hành luật của người dân.

Hình ảnh minh họa.

Mức phạt theo quy định hiện hành

Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP:

Người lái xe ô tô không thắt dây đai an toàn khi xe đang chạy sẽ bị phạt từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng.

Người được chở trên ô tô (vị trí có trang bị dây đai an toàn) mà không thắt dây an toàn khi xe đang chạy sẽ bị phạt từ 350.000 đồng đến 400.000 đồng.

Vai trò của camera AI trong xử lý vi phạm

Camera AI được lắp đặt trên cao tốc và các tuyến đường nội thành đã giúp phát hiện hàng loạt trường hợp lái xe không thắt dây an toàn:

Trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai, chỉ một camera đã ghi nhận hàng trăm trường hợp vi phạm trong vài ngày, trong đó đa số là lỗi không thắt dây an toàn.

Trong khoảng hai tuần, camera trên tuyến này đã phát hiện hơn 1.800 trường hợp tài xế ô tô không thắt dây an toàn.

Camera AI giúp CSGT — thông qua trích xuất hình ảnh/video từ camera giám sát hành trình hoặc camera cố định — xác định rõ hành vi vi phạm, biển số xe và thời gian phạm lỗi, sau đó gửi quyết định phạt nguội đến chủ phương tiện.

Tác động thực tế và ý nghĩa

Tăng tính răn đe: Khi biết rằng việc không thắt dây an toàn có thể bị phát hiện qua camera với bằng chứng hình ảnh rõ ràng, nhiều tài xế đã bắt đầu chủ động sử dụng dây an toàn hơn.

Xử phạt “nguội” hiệu quả: Việc xử phạt không cần CSGT bắt xe ngay tại chỗ nếu đã có bằng chứng từ camera; chủ xe có thể nhận thông báo vi phạm và phạt sau đó.

Cải thiện ý thức giao thông: Sau khi triển khai camera giám sát và xử lý vi phạm qua ảnh/video, tỉ lệ vi phạm liên quan đến dây an toàn có xu hướng giảm.

Những thách thức cần giải quyết

Minh chứng hình ảnh: Để phạt được qua camera, hình ảnh cần rõ ràng (thời gian, biển số, hành vi vi phạm). Có trường hợp chủ xe tranh cãi hoặc cố tình che biển số hoặc đeo áo có vạch giống dây an toàn để tránh bị phát hiện. Tuy nhiên, CSGT khẳng định những chiêu trò này khó qua mắt được camera AI.

Độ phủ camera: Cần mở rộng lắp đặt camera AI ở nhiều tuyến đường hơn — cả cao tốc, quốc lộ lẫn nội ô — để việc kiểm tra và xử phạt vi phạm này thực sự phổ biến và hiệu quả.

Bảo đảm quy trình xử lý: Sau khi camera ghi nhận vi phạm, phải có quy trình xác minh, gửi thông báo, nộp phạt, đảm bảo quyền của bên vi phạm được bảo vệ.

Kết luận

Lỗi không thắt dây an toàn hiện bị xử phạt nghiêm theo Nghị định 168/2024, với mức phạt từ 800.000 – 1.000.000 đồng cho người lái và 350.000 – 400.000 đồng cho người ngồi ghế có trang bị dây an toàn mà không sử dụng. Việc áp dụng camera AI trong phát hiện lỗi này đang giúp nâng cao hiệu lực thực thi luật, khắc phục khó khăn trong việc tuần tra, bắt lỗi trực tiếp, và góp phần thúc đẩy văn hóa giao thông an toàn. Tuy còn những thách thức liên quan minh chứng hình ảnh, độ phủ camera và bảo đảm quy trình xử lý minh bạch, nhưng đây rõ ràng là hướng đi tích cực trong công tác quản lý giao thông, bảo vệ tính mạng người tham gia giao thông.

HÙNG NGUYỄN